Waarom krult haar?

Het antwoord van het mysterie van de krullenlok is te vinden bij een schapenras dat bekend staat om zijn weelderige kroezelkop: het merinoschaap.

De meeste mensen met weelderige krullen zouden het liefst hun lokken inruilen voor een glanzende Jennifer Aniston-coupe. Maar ondanks de veelheid aan gladmakende crèmes en mousses, weten wetenschappers verrassend genoeg nog altijd niet met 100 procent zekerheid wat die krul in het menselijke haar nu eigenlijk veroorzaakt.

Volgens een van de gangbare theorieën gaan haren krullen omdat ze meer cellen aan hun buitenkant hebben dan aan hun binnenkant, vergelijkbaar met een gewelf of triomfboog.

Of, het kan zijn dat de langere orthocorticale cellen aan de buitenkant zitten terwijl de kortere paracorticake cellen de binnenkant bevolken. De verhouding van die langere cellen tot de kortere cellen aan beide kanten van het haar genereert dan een krul waarbij de lengteratio de sterkte van de krul bepaalt. Bij sluik haar zijn beide celtypes vergelijkbaar in lengte.

Onderzoek, gepubliceerd in het Journal of Experimental Biology, onderzocht de twee theorieën door gebruik te maken van een schapenras dat bekend staat om zijn weelderige kroezelkop, het merinoschaap waarvan het haar makkelijk te bestuderen is onder de microscoop omdat het zo fijn is en geen pigmenten bevat en dus relatief transparant is. Menselijk haar is te dik om de individuele cellen te kunnen zien.

Het team legde dus de wol van de schapen onder een microscoop om de theorieën over krulhaar te testen. Wat blijkt? Geen enkele van de voorafgaande hypothesen blijkt correct, al komt de tweede theorie aardig in de buurt.

Zo zijn de orthocorticale cellen aan de buitenkant van de krul altijd relatief langer dan de paracorticale cellen aan de binnenkant, maar in tegenstelling tot de verwachtingen bepaalt de verhouding van de lange cellen tot de korte cellen de sterkte van de krul niet. Dat komt omdat de orthocorticale cellen gemiddeld wel langer zijn, maar in realiteit kunnen ze individueel erg verschillen. Een lange paracorticale cel kan bijvoorbeeld langer zijn dan een korte orthocorticale cel die er recht tegenover ligt. Met andere woorden: geen enkele krul is dezelfde.

Hoewel merinowol zo’n vijf keer fijner is dan menselijk haar, zijn de biologische processen vergelijkbaar, beweren de wetenschappers. Dus wat voor de schapen geldt, zou toepasbaar kunnen zijn op de mens, aldus de hoofdauteur van de studie Duane Harland van AgResearch in Nieuw-Zeeland. De producenten van haarproducten zullen de nieuwe studie alvast met bijzonder veel interesse bekijken.