‘Niet anonieme lekken zijn Boris Johnsons grootste zorg, wel de verkiezingen in Schotland’

‘Niets lijkt te plakken op Boris Johnson en dat frustreert zijn tegenstanders’, schrijft Harry De Paepe over recente uitspraken die de Britse premier gedaan zou hebben over de aanpak van de coronacrisis. Hij blikt vooruit naar de verkiezingen van 6 mei in Schotland.

Op maandagochtend kopte de rechtse tabloid The Daily Mail een opmerkelijk en behoorlijk onkies citaat: ‘Geen fucking lockdown meer! Laat de lijken dan maar met duizenden opstapelen!’ Woorden uit de mond van Boris Johnson, volgens de krant. Johnson zou dit geschreeuwd hebben tijdens een hevige discussie op 30 oktober 2020 over het al dan niet invoeren van een derde lockdown. ‘Medewerkers hoorden het tijdens een woede-uitbarsting van de premier’, aldus het dagblad. Volgens de krant zou het ook niet de eerste keer geweest zijn dat de Britse eerste minister zich op deze manier uitliet over de hele coronacrisis. Zowel BBC als ITV bevestigen dat ze over bronnen beschikken die claimen dat de premier de woorden zou hebben uitgesproken.

Anonieme lekken

Het citaat is opvallend, maar de krant waar het in stond evenzeer. The Mail heeft de beste relaties met de Conservative Party en het medium is daardoor ook altijd bijzonder knap geïnformeerd over wat er reilt en zeilt in Tory-land. De quote is bijzonder pijnlijk voor het imago van de regering van Boris Johnson. Men vreest overigens nog meer van deze ‘anonieme lekken’. Iedereen kijkt ervoor naar Dominic Cummings, de voormalige rechterhand van de premier die in november 2020 boos opstapte. Maar die ontkent alles. Naar verluidt zou de man echter over gevoelige audio-opnames van vergaderingen beschikken. ‘Dom heeft dingen op tape staan’, aldus een anonieme bron. Het Britse kabinet is er niet gerust in.

Typisch Bojo

Velen delen de opinie van de Schotse minister-president, Nicola Sturgeon, dat het niet hoeft te verbazen dat de Boris Johnson zoiets zou hebben gezegd. De man bouwde zijn carrière deels op door dergelijke foute dingen te zeggen. De lijst aan onbehoorlijke zaken bij BoJo is behoorlijk lang. Het gaat van bewust liegen tot over het proberen vloeren van een tegenstander tijdens een tv-debat, een geheime liefdesaffaire waarbij hij als burgemeester van Londen het bedrijfje van zijn maitresse financieel bevoordeelde tot partijdonoren die betalen voor de renovatie van zijn privéappartementen in Downing Street en ga zo maar verder.

Het opmerkelijke is dat dit allemaal het politieke merk van Boris Johnson niet lijkt te deren. Hij had dit imago al toen de brexitcampagne – waarvan hij het gezicht was – het haalde en de Britten waren even goed op de hoogte van het doen en laten van hun premier toen hij de verkiezingen van 2019 op een overweldigende wijze won. Niets lijkt te plakken op Boris Johnson en dat frustreert zijn tegenstanders. Maar deze uitspraak – als er bewijs voor is – zou hem een deuk kunnen geven. Je merkt het aan de wijze hoe de oppositie hier bijzonder verenigd schande over spreekt. Labour eist een onderzoek.

Immuun voor kritiek?

En opnieuw: dit is Boris, BoJo. Een intelligente en boertige upperclas Tory waarmee je een hoop plezier kan beleven in de pub. Dat is hoe vele Britten hem zien. Terwijl op alle grote nieuwsjournaals de tragische beelden afspelen van het COVID-19-drama dat zich ontvouwt in India, is men in het VK volop de dertigers aan het vaccineren. Bepaalde streken van het Britse eiland zijn al quasi coronavrij. Een boel Britten denken er bij het zien van het nieuws over India: ‘Daar zijn wij gelukkig aan ontsnapt.’ Twitter mag dan nog zoveel schelden op de premier en zijn vermeende uitspraken: het vaccinatieprogramma van zijn regering versterkt de kans dat Boris Johnson ook hiertegen immuun blijft. Hoewel, Dominic Cummings kan misschien nog voor een klontertje zorgen.

De grootste zorg voor het kabinet van Boris Johnson zijn niet de lekken, maar het vooruitzicht van 6 mei. Op die dag vinden er regionale verkiezingen plaats en daarbij wordt uitgekeken naar de Schotse stembusslag. Halen de Schotse nationalisten – zoals voorspeld – nipt een volstrekte meerderheid in het parlement te Edinburgh of niet? Zoals bekend droomt Nicola Sturgeon van de Scottish National Party van een tweede onafhankelijkheidsreferendum, de volstrekte nachtmerrie van Londen. Wie weet wat BoJo dan allemaal schreeuwt?

Ondanks dat de twee elkaars tegenpolen zijn, kan je gek genoeg interessante parallellen trekken tussen de SNP van mevrouw Sturgeon en de Tory’s van meneer Johnson. Beiden hebben te kampen met interne conflicten die breed uitgesmeerd worden in de media. Beiden staan ze bijzonder sterk in de peilingen ondanks die schandalen en ondanks het niet zo rimpelloze beleid.

Wanneer Nicola Sturgeon haar routeplan richting de onafhankelijkheid kan uitrollen dan wordt dat het belangrijkste strijdperk van het kabinet Johnson. Het voortbestaan van het Verenigd Koninkrijk staat dan immers op het spel. Als de premier van het land, tevens de voorman van de Conservative and Unionist Party zoals zijn partij formeel heet, die unie verspeelt dan is het over and out voor BoJo.

Harry De Paepe is de co-auteur van ‘Stiff Upper Lips – Waarom de Engelsen zo Engelsen zijn’ dat hij samen met Flip Feyten (VRT) schreef. Hij is ook de auteur van ‘De twee kanten van het Kanaal. Een geschiedenis van Engeland en de Nederlanden’ en ‘Sausage. Een blik op Elizabeth II’.