Eerste persconferentie taliban: ‘Meisjes mogen naar school en universiteit blijven gaan’

Een talibanwoordvoerder heeft dinsdag in het vooruitzicht gesteld dat meisjes en vrouwen ook na de machtsovername van de taliban naar school en naar de universiteit mogen blijven gaan. Als dat maar binnen de perken van religie en cultuur gebeurt.

‘Ja, ze kunnen een beroep doen op onderwijs en hoger onderwijs, dus ook op universiteiten’, heeft talibanvertegenwoordiger Suhail Shaheen gezegd aan Sky News. Hij zei dat duizenden scholen in talibangebied openblijven. Dat moet wel binnen de perken van de sharia (islamwet) en de plaatselijke cultuur, voegde hij toe. Hij specifieerde niet welke beperkingen hieruit voortvloeien. Velen vrezen dat het onderwijs beperkt zal worden tot religieuze onderwerpen. Er zijn ook berichten over scholen die wel gesloten werden.

Shaheen zei verder nog dat de taliban de boerka niet verplichten, maar vrouwen zullen wel een sluier moeten dragen.

Op de vraag of van vrouwen in Afghanistan verwacht wordt dat ze gesluierd gekleed gaan en een boerka dragen, antwoordde de talibanvertegenwoordiger ontkennend. Een hijab of hoofddoek wordt daarentegen wel verwacht. ‘Dat is voor hun eigen veiligheid’, verduidelijkte Shaheen. ‘De boerka is niet de enige soort sluier die gedragen kan worden, er bestaan verschillende soorten.’

Welke soorten de taliban aanvaardbaar vinden, zei Shaheen niet. Shaheen is de woordvoerder van het politieke bureau van de terreurbeweging, dat zijn hoofdkwartier heeft in het Qatarese Doha.

Toen de taliban een eerste keer de macht hadden in Afghanistan, tussen 1996 en 2001, konden meisjes niet naar school, mochten vrouwen niet werken of reizen en waren ze verplicht om in het openbaar een boerka te dragen. Zo’n kledingstuk bedekt het hele lichaam, ook de ogen. De vrouw kijkt door een soort van gaas in stof.

Na de machtsovername van de taliban wordt nu opnieuw gevreesd voor de verslechtering van de mensenrechten in Afghanistan, in het bijzonder voor vrouwen en meisjes.

Taliban beloven algemene amnestiemaatregel

De taliban zeggen dat er een algemene amnestiemaatregel in Afghanistan zal komen voor mensen die zich tegen de radicaal-islamitische organisatie hebben verzet. Dat blijkt dinsdag uit de verklaringen van de algemene woordvoerder Zabihullah Mujahid tijdens de eerste persconferentie van de taliban in Kaboel sinds de machtsovername in Afghanistan.

De amnestiemaatregel zal ook gelden voor Afghanen die steun hebben verleend aan de buitenlandse strijdkrachten in het land. Er wordt ook gratie verleend aan de soldaten die de voorbije jaren met hen hebben meegevochten, zo belooft de woordvoerder.

De taliban spraken verzoenende taal tijdens de persconferentie in Kaboel. Mujahid beklemtoonde dat de organisatie niemand vijandig gezind is. Zo verklaarde hij dat de veiligheid van de buitenlandse ambassades in Kaboel niet in gevaar is. Er zal niemand in Afghanistan iets overkomen, klonk het. Hij probeerde de internationale opinie, ‘de VS inbegrepen’, ook op een ander punt gerust te stellen. ‘Jullie zullen geen kwaad berokkend worden vanop ons grondgebied’.

Gevraagd naar de onschuldige burgerslachtoffers die door het offensief van de taliban om het leven kwamen, antwoordde de woordvoerder dat hun overlijden ‘ongewild’ was. De chaos die de afgelopen dagen in de hoofdstad Kaboel heerste, wordt dan weer toegeschreven aan de onbekwaamheid van de vorige regering.

Voorts gaf ook Mujahid aan vrouwenrechten te verdedigen, maar ook wel binnen het kader van de sharia. ‘We verzekeren dat er geen geweld tegen vrouwen zal zijn, geen vooroordeel tegen vrouwen zal toegestaan worden, maar de islamitische waarden vormen ons kader. We zullen vrouwen toestaan te werken en te studeren binnen ons kader. Vrouwen zullen heel actief zijn binnen onze samenleving’.

Hij preciseerde niet veel maar wel dat ‘vrouwen de mogelijkheid moeten krijgen om bijvoorbeeld in het onderwijs en de gezondheidsector te werken’.

Ook de media in Afghanistan werd op het hart gedrukt dat ze zich geen zorgen moeten maken. Maar ze moeten wel onpartijdig blijven en ze mogen niet ingaan tegen de islamitische waarden, zo luidt het.

Woordvoerder Mujahid maakt volgens sommigen deel uit van een relatief gematigde vleugel binnen de taliban, maar ook voor hem betekende de verzoenende taal een hele sprong. In het verleden stond hij bekend omwille van soms bloeddorstige, en lang niet altijd feitelijk correcte verklaringen. Hij was degene die namens de taliban aanslagen en aanvallen opeiste.

Na de vlucht van president Ashraf Ghani hebben de taliban zondag de feitelijke macht in het land overgenomen. Veel Afghanen vrezen nu een terugkeer van het schrikbewind van de jaren negentig, toen bijvoorbeeld vrouwen werden uitgesloten van het openbare leven en de ideeën van de islamisten met barbaarse straffen werden afgedwongen. The New York Times vatte de reactie na de persconferentie van de taliban als volgt samen: ‘Geruststellende taal van de taliban, terwijl angstige Afghanen naar de uitgang zoeken’.