‘Respect en teamwork’: premier De Croo wil trendbreuk forceren met Vivaldi

De regering-De Croo wil sceptici binnen en buiten de Vivaldi-ploeg overtuigen van haar gelijk. Met levensgrote uitdagingen en met een gebrek aan een Vlaamse meerderheid wordt dat geen sinecure.

‘Met talent win je wedstrijden. Met teamwork win je kampioenschappen.’ Met een citaat van uitgerekend basketballegende Michael Jordan sprak premier-in-wording Alexander De Croo (Open VLD) het land toe.

De liberaal was zichtbaar erg vermoeid – hij noemde de huidige premier ‘Sophie Michel’. Toch glunderde de Oost-Vlaming. Alexander doet wat vader Herman nooit is gelukt: premier van België worden.

‘Wij hebben gedaan wat te lang onmogelijk leek: het vormen van een federale regering’, aldus De Croo. De Vivaldi-regering van socialisten, liberalen, groenen en de CD&V gaat volgens hem op een ‘andere manier aan politiek doen’. Het sleutelwoord: respect.

‘Hardheid heeft nooit iemand vooruit geholpen’, aldus De Croo. Een onverholen sneer naar oppositiepartijen N-VA en Vlaams Belang.

De huidige vicepremier verwees uitvoerig naar de coronacrisis. Enerzijds naar de ‘zware onzekerheid’ in deze tijden. ‘Maar ook omwille van zoveel gezinnen die afscheid hebben moeten nemen van geliefden, kennissen en buren.’

De uitdagingen die Vivaldi op het bord krijgt, zijn dan ook niet min: een sanitaire en economische crisis bestieren in politiek erg turbulente tijden.

Trofeeën

Maar het is hen dus gelukt. Na een uitputtingsslag van bijna 24 uur klopten de onderhandelaars eindelijk hun akkoord af. Eindelijk, want 493 dagen na de verkiezingen en 661 dagen na de val van de regering-Michel krijgt het land opnieuw een regering met een meerderheid in de Kamer.

Aanvankelijk lekten vooral de trofeeën van de partijen uit. De volledige teksten, inclusief de pijnlijke maatregelen en mogelijke addertjes onder het gras, werden nog behoorlijk lang door de sherpa’s nagelezen in het Egmontpaleis.

Over de ministersportefeuilles moet nog ten gronde worden gebakkeleid. In een eerste poging konden de partijvoorzitters elkaar nog niet vinden. Er was enkel één certitude: de sleutels van de Wetstraat 16 zijn voor Alexander De Croo.

Op het eerste gezicht heeft het akkoord alles weg van een centrumnota, een compromis à la belge. Belangrijke beslissingen, zoals de kernuitstap en de invoering van 1.500 euro netto minimumpensioenen worden verder in de legislatuur genomen. Het verleden toont aan dat zulke vooruitschoven keuzes tot frictie kunnen leiden.

Toch blijven de belangrijkste punten binnen de krijtlijnen die werden uitgekend door het trio Egbert Lachaert, Alexander De Croo (beiden Open VLD) en Conner Rousseau (SP.A) vorige week. ‘De socialisten en de liberalen hebben de formatie in handen’, klonk het dinsdag bij een hoge bron.

Er komen geen nieuwe belastingen ‘voor de gewone man en vrouw’, klinkt het nogal stuntelig binnen de MR. Daarentegen zullen multinationals een extra steentje moeten bijdragen. Lees: de socialistische vraag aan de ‘sterkste schouders’.

Binnen de gezondheidszorg blijft een groeinorm van 2,5 procent gehandhaafd – een rode eis. De CD&V stipt aan dat 1,2 miljard euro naar investeringen binnen de geestelijke gezondheidszorg gaan.

De kosten van het nieuw beleid blijven ook binnen te perken. Het aanvankelijke wenslijstje liep op tot 11 miljard euro. Dat is teruggedrongen tot iets meer dan drie miljard, gekoppeld met een tweetal miljard euro aan investeringen. Dat was een liberale eis.

Ik heb vertrouwen in de verstandige leden die het akkoord zullen beoordelen.

Law and order

Om te tonen dat de Vivaldi-regering niet zomaar een links verhaal is, zet de ploeg-De Croo ook in op law and order. Nultolerantie voor geweld tegen politie en hulpdiensten zal de rechterzijde als muziek in de oren klinken. Niet dat het thema is voorbehouden voor rechts: SP.A-voorzitter Conner Rousseau wil inzetten op een flinks veiligheidsbeleid.

Ook op het vlak van migratie streeft Vivaldi naar een ‘kordaat, maar humaan’ beleid. Lees: gezinnen met kinderen zullen niet meer worden opgesloten in afwachting van hun uitwijzing. Tegelijk zal de transmigratie harder worden aangepakt. Een correct en snel terugkeerbeleid vormt het sluitstuk.

Een half miljard euro meer voor justitie en de beoogde aanwerving van 1.600 extra politiemensen moeten ook een sterk signaal uitzenden. Vraag is enkel of de regering ook nieuwe personeelsleden vindt: ook de huidige vacatures raken moeilijk ingevuld.

De groenen juichen dan weer bij de punten rond duurzame energie. ‘Er is een kentering ingezet naar een ambitieus klimaatbeleid: we gaan ons scharen achter de Europese ambities’, luidt het bij voorzitter Meyrem Almaci (Groen). Daardoor zouden er ook meer ‘duurzame jobs’ bijkomen, zegt ze.

CD&V-voorzitter Joachim Coens wil met opgeheven hoofd naar zijn ledencongres afzakken. Zijn partij zit in een moeilijke positie in de Vivaldi-regering. De christendemocraten claimen dan ook enkele trofeeën waarmee ook andere partijen pronken, zoals de verhoging van de laagste uitkeringen. Met goedkopere gezinsfiscaliteit en een verdubbeling van het geboorteverlof van 10 naar 20 dagen benadrukt ze wel haar ‘zachte’ kant.

De belangrijkste prijzen liggen evenwel op het ethische en het institutionele vlak. De verlenging van de abortustermijn kan er niet komen zonder de uitdrukkelijke instemming van de CD&V. Daarbij moet wel gezegd dat de partij, net als alle andere partijen (uitgezonderd de PS), mathematisch overbodig is in de Vivaldi-formule.

De regering zet wel de deur open naar institutionele hervormingen op korte en lange termijn – ook een CD&V-eis. De term ‘herfederaliseren’ sneuvelde uit de tekst. In de plaats kan er louter ‘zonder taboes’ worden nagedacht.

De partijvoorzitters hebben er samen met de coformateurs duidelijk alles aan gedaan opdat er voor iedereen wat lekkers in het regeerakkoord zit. Geen sinecure voor een bonte coalitie van rood, blauw, groen en oranje. Dat is dan ook een van de redenen waarom het zo lang duurde vooraleer er witte rook uit het Egmontpaleis opsteeg.

Nu rest de partijen enkel nog het groene licht van hun ledencongressen. Door de coronamaatregelen verlopen die anders dan anders. Enkel de CD&V organiseert een ‘normaal’ fysiek congres te Antwerpen. Daar wordt eveneens het meeste vuurwerk verwacht. Al zal Coens zijn akkoord even vurig verdedigen. ‘Ik heb vertrouwen in de verstandige leden die het zullen beoordelen.’

Ik besef dat bijzonder veel mensen sceptisch zijn.

Theo Francken

Wie uiteraard niet staat te springen, is de voltallige oppositie. Vooral de N-VA en het Vlaams Belang reageren boos. Het VB liet de hashtag #nietmijnregering duchtig circuleren.

Bij N-VA-Kamerlid Theo Francken hangt dan weer een Vlaamse Leeuw uit het raam. ‘Hang uw vlag ook uit en post een foto!’, riep hij zijn aanhangers op. Het gebrek aan een Vlaamse meerderheid is een zware last om dragen voor premier De Croo.

De liberaal weet dat ook. ‘Ik besef dat bijzonder veel mensen sceptisch zijn’, stipte De Croo aan. ‘Het is aan ons om te bewijzen dat we hard werken, de juiste prioriteiten hebben en de voeten op de grond hebben. Het is aan ons om degenen die twijfelen te overtuigen.’

https://twitter.com/FranckenTheo/status/1311193485484195841Theo Francken MPhttps://twitter.com/FranckenTheo

Paarsgroene regering geland. Vlaamse leeuw uitgehangen. Uit protest.
Geen Vl meerderheid.
Geen confederale omslag.
Geen democr legitimiteit in Vl.

We z dit project bestrijden ter land, ter zee en id lucht. Van Opgrimbie tot De Panne.

Hang uw vlag ook uit en post een foto! 💪 pic.twitter.com/sHeH2welAU

— Theo Francken MP (@FranckenTheo) September 30, 2020