Factcheck: nee, beelden tonen niet dat Bart Somers coronavaccin kreeg toegediend

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Meer dan 560.000 mensen zagen een filmpje op hun Facebooktijdlijn passeren waarin minister Bart Somers (Open VLD) schijnbaar een vaccin krijgt toegediend zonder dat de naald in Somers’ arm gaat. Het filmpje toont echter geen echte vaccinatie, maar een testprocedure.

In een korte video op Facebook zien we hoe Bart Somers een prikje lijkt te krijgen. Het bijschrift bij de video luidt ‘blijkbaar vergeten ze wel nog altijd het dopje af te doen bij vaccinatie’. Op de video is inderdaad geen naald te zien. De video van acht seconden wordt op een paar dagen tijd meer dan 6700 keer gedeeld en minstens 560.000 mensen zien hem op hun tijdlijn passeren.

Uit de commentaren blijkt dat het filmpje verwarring schept, en heel wat mensen reageren boos. Sommigen zien in het filmpje een bewijs dat de coronacrisis opgezet spel is, of dat de vaccins niet veilig zijn.

Ook P-magazine deelde de video in een online artikel met als titel ‘Zoek de genânte fout (video)’.

Werd de mensen echt iets wijsgemaakt en is er sprake van een gênante fout, zoals P-magazine suggereert?

De video kwam online op Facebook op 1 februari 2021 om 19.14 uur. Iets daarvoor waren dezelfde beelden te zien in het avondjournaal op Eén. In de korte video herkennen we de lay-out van de nieuwsuitzendingen op de VRT.

Enkele minuten nadat Bart Somers in het VRT-journaal te zien was (vanaf 9:53) heeft iemand het filmpje online geplaatst op Facebook. Het gaat om verticaal opgenomen video, wat doet vermoeden dat de televisie-uitzending met een smartphone is gefilmd.

In de Facebookvideo ontbreekt de context die bij de VRT wel duidelijk was. Het fragment komt uit een reportage over een theoretische vaccinatiedag in Bilzen.

Nieuwsanker Goedele Wachters spreekt over een ’theoretische oefening in Bilzen’. In vaccinatiecentrum De Kimpel vond een simulatie plaats om een vlot verloop van de vaccinatiecampagne te oefenen zodra er voldoende vaccins beschikbaar zijn. Ook Het Nieuwsblad (achter betaalmuur) en Het Laatste Nieuws (achter betaalmuur) berichtten over deze oefening.

Telkens wordt er over ’50 acteurs’ gesproken en niemand suggereert dat er effectief vaccins worden toegediend. Ook Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open VLD) doet mee aan de oefening. Net als de andere deelnemers krijgt ook hij geen vaccin toegediend. Het is dan ook niet vreemd dat er geen naald zichtbaar is, of dat het dopje nog op de spuit zit.

Bart Somers heeft intussen ook zelf op Twitter op de Facebookvideo gereageerd, die ook op andere sociale media de ronde doet.

https://twitter.com/BartSomers/status/1356275337466884096Bart Somershttps://twitter.com/BartSomers

Voor alle duidelijkheid: er werd tijdens deze dry-run geen vaccin toegediend en zelfs geen prikje gegeven. Anders had ik wel harder ‘Auww’ geroepen 😉 https://t.co/sLAvanqENA

— Bart Somers (@BartSomers) February 1, 2021

Hij spreekt over een zogenaamde ‘dry run‘, een testmethode zonder dat een handeling effectief wordt toegepast. Denk bijvoorbeeld aan een schietoefening zonder echte kogels.

Ook in het buitenland zagen we al dergelijke voorbeelden opduiken van video’s met vaccinaties die in twijfel werden getrokken. Soms gaat het over echte vaccinaties die voor de camera nog even werden overgedaan zonder spuitjes, soms wordt gebruikt gemaakt van spuiten waarvan de naald om veiligheidsredenen meteen in de spuit verdwijnt nadat de vaccinatie is toegediend.

In dit geval ging het dus zuiver om een oefening en kwam er logischerwijs zelfs geen naald aan te pas.