Correspondente Lia Van Bekhoven beschrijft vanuit Londen de gevolgen van de brexit op de logistiek en de productieketen. ‘100.000 vrachtwagenchauffeurs zijn plots spoorloos.’
Het begon met tomaten. In mijn plaatselijke supermarkt verschenen bordjes dat een tekort aan bepaalde verse groenten te wijten was aan ‘vervoersproblemen’. Daarna moest de fastfood-keten Nando’s 50 restaurants sluiten omdat er geen kip was voor de piri piri chicken. McDonalds zat twee weken geleden tijdelijk zonder milkshakes. Kroegen zijn gesloten omdat er geen bier is en huisartsen zitten zonder griepprik.
Nou zijn de Britten niet de enigen die maanden moeten wachten op cement en koffiebonen. Covid heeft wereldwijd het vervoer van goederen en mensen ontwricht. Maar zijn er in België lege schappen in de supermarkten?
De pandemie mag overal de bestellingen hebben opgehouden, de combinatie met Brexit heeft er een volwassen crisis van gemaakt. Handel met het Europees continent kelderde in de eerste helft van 2021 met een kwart. Ongekend, maar niet onbegrijpelijk. Het Britse bedrijfsleven moet sinds de uittreding 215 miljoen in-en uitvoerdocumenten invullen. Dat komt neer op een prijskaartje van 9 miljard euro per jaar. Genoeg, voor sommigen, om de stop te trekken uit de commerciële connecties met de Europese overburen.
Tienduizenden migranten verhuisden van Engeland terug naar Europa vanwege de brexit. Covid versnelde die volksverhuizing. En nu zit het VK ermee. Overal waar je kijkt zijn er arbeidstekorten. In Schotland zijn net vier miljoen stuks broccoli vernietigd omdat er geen Roemeense seizoensarbeider te vinden is. Eenderde van de vacatures voor landbouwpersoneel staat open. Verpleegtehuizen zoeken 170.000 personeelsleden. Hotels en restaurants sluiten omdat ze niet aan de half miljoen horeca-werkers kunnen komen. Groot-Brittannië dreef op goedkope, Europese arbeidskrachten.
Het gaat ‘een nachtmerrie’, worden, hoorde ik een pluimveeproducent zeggen, om in december aan kalkoenen te komen. En zelfs al zouden de kalkoenen geplukt en verpakt kunnen worden, dan is nog maar de vraag hoe ze op plaats van bestemming komen zonder vrachtwagenchauffeurs.
Voor mijn supermarkt en voor de meeste Britten zit daar het probleem. Bij de 100.000 vrachtwagenchauffeurs die spoorloos zijn. Geen journaal is compleet zonder beelden van netjes geparkeerde vrachtwagens die al weken op hun plek vast staan roesten.
Truckchauffeurs gezocht: het wordt in december een nachtmerrie om aan kerstkalkoenen te geraken.
Hoe erg, ervan uitgaand dat alles relatief is, is deze crisis?
De regering van Boris Johnson is lakoniek. De markt moet de problemen veroorzaakt door de brexit, zelf te lijf gaan. De Britse bedrijfsfederatie wil dat ministers actie ondernemen door Europese slagers, bouwvakkers, bestuurders en lassers met speciale visa het land binnen te halen in plaats van ’te wachten totdat de tekorten zichzelf oplossen’. Er is geen haar op het warrige hoofd van premier Johnson dat eraan denkt het brexit-dogma te schenden door de grens met Europa open te gooien. Brexit is Brexit. Werkgevers zijn geadviseerd te investeren in Britse bestuurders. Alles beter dan afhankelijk zijn van goedkope werknemers uit de EU. En ondermijnden die met hun lage lonen de Britse collega’s niet?
Niet volgens economen van de Engelse Bank die vonden dat in de meeste sectoren de lonen, gemeten over een decennium met hoge immigratie, met slechts 1% gedrukt waren. Maar zeker is dat weinige Britten het vak van langeafstandsbestuurder ambiëren. Of dat van fruitplukker, abattoirwerker, kamermeisje.
De gemiddelde Britse vrachtwagenchauffeur loopt tegen de 50. Volgens een rapport van het Chartered Logistics and Transport Institute uit 2015 zijn maar 2% van bestuurders onder de 25. De uren zijn doorgaans lang en de lonen laag. Maar nu is de lange afstandsrijder gewild. De logica van de markt wil dat hij zijn prijs kan vragen. Sommigen hebben hun lonen zien stijgen tot 50.000 euro. Supermarkten smijten met bonussen en promo’s. Het is een trend die je overal ziet en die maar tijdelijk vol te houden is. De kosten van de schaarste zullen op de niet te lange duur doorberekend worden aan de consument.
Tot die tijd behoort de vrachtwagenchauffeur tot de hoogst aangeschreven beroepsgroep in Groot-Brittannië.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier