In een lange mededeling verdedigt president Joe Biden de terugtrekking van VS-troepen uit Afghanistan. Opvallend: hij legt grote schuld bij zijn voorganger Donald Trump. En: ‘Ik wil dit niet doorgeven aan een vijfde president’.
Op het eerste zicht was de mededeling bedoeld als aankondiging dat VS méér troepen naar Kaboel zullen sturen. De troepen – het worden er 5000 in plaats van 3000 – moeten bijdragen tot de veilige evacuatie van Amerikanen, geallieerden en ‘duizenden Afghanen en hun families’ die, omdat ze de VS-troepen ondersteunden, niet langer veilig zijn in het land.
Maar daarnaast voelde Biden de nood aan een hernieuwde verdediging van zijn beslissing om de VS-troepen terug te trekken. Hoewel de grote meerderheid van de VS-bevolking die beslissing volgens peilingen ondersteunt, is het instorten van het door de VS opgeleide en gefinancierde Afghaanse leger ten voordele van heroplevende en oprukkende taliban niet meteen een bekroning van 20 jaar VS-beleid. Berichten over chaos in Afghanistan zijn ook in de VS onontkoombaar. De kritiek op de slechte voorbereiding van de terugtrekking van de VS-troepen neemt toe.
‘Gedurende een 20-jarige oorlog in Afghanistan’, aldus de mededeling die het Witte Huis verspreidde, ‘hebben de VS hun beste jonge mannen en vrouwen uitgestuurd, bijna 1000 miljard dollar geïnvesteerd en meer dan 300.000 Afghaanse soldaten en politiemensen opgeleid, hen voorzien van modern materiaal, en hun luchtmacht onderhouden als onderdeel van de langste oorlog in de geschiedenis van ons land.’
‘De militaire aanwezigheid van de VS één jaar langer, of vijf jaar langer verderzetten, zou geen verschil gemaakt hebben als het Afghaanse leger zijn eigen land niet kan of wil verdedigen. Een VS-aanwezigheid zonder einde in het burgerconflict van een ander land was voor mij onaanvaardbaar.’
‘Taliban op hun sterkst sinds 2001’
En dan belandt Biden in zijn mededeling bij de rol van Donald Trump, die hij niet bij naam noemt.
‘Toen ik president werd, erfde ik een akkoord dat mijn voorganger had gesloten – waarvoor hij de taliban uitnodigde naar Camp David aan de vooravond van de 11 septemberherdenking in 2019. Het akkoord deed de taliban in de sterkste militaire positie belanden sinds 2001 en introduceerde een deadline voor het vertrek van VS-troepen die op 1 mei 2021 verstreek.’
‘Kort voor het einde van zijn ambtstermijn beperkte hij (Trump dus, red.) de VS-aanwezigheid tot het absolute minimum van 2500. Toen ik president werd, had ik daarom deze keuze: ofwel dit akkoord uitvoeren, met een kleine verlenging om onze militairen en onze bondgenoten de tijd te geven om in veiligheid te vertrekken, ofwel meer troepen sturen om eens te meer te vechten in het burgerconflict van een ander land. Ik was de vierde president sinds de Amerikaanse militaire aanwezigheid in Afghanistan – twee Republikeinen, twee Democraten. Ik wou deze oorlog niet doorgeven aan een vijfde, en zal dat ook niet doen’.
5000 taliban vrijgelaten
Biden is niet de enige die ook Trump met de vinger wijst voor wat foutloopt in Afghanistan. De geplande ontmoeting tussen Trump en de taliban in het buitenverblijf van de presidenten, Camp David, is er nooit gekomen. Maar Trump sloot enkele maanden later, in februari 2020, wel een akkoord met de taliban, zonder dat de Afghaanse regering bij de onderhandelingen was betrokken. Het kwam erop neer dat de taliban niet langer VS-troepen zouden aanvallen (dat deel van het akkoord werd uitgevoerd), en zich ertoe verbonden niet langer anti-VS-terreurgroepen op hun territorium te laten opereren. In ruil beloofde de regering Trump de terugtrekking van de VS-troepen. De taliban verbonden zich ertoe met de Afghaanse regering te onderhandelen. De vrijlating van gevangen taliban moest de onderhandelingen vlotter doen verlopen. In 2020 werden zo, tegen de zin van de Afghaanse regering, 5000 taliban vrijgelaten, wat op zijn minst de troepensterkte van de taliban opkrikte. Van de onderhandelingen tussen taliban en regering kwam niet veel terecht. De taliban voerden na enkele maanden hun aanvallen op. Volgens de Wall Street Journal is een van die vrijgelaten gevangenen een leider in het huidige talibanoffensief.
Reactie Trump
In een eigen, veel kortere mededeling reageert Donald Trump op de mededeling van Biden, hoewel hij niet ingaat op de concrete aantijgingen. Trump verwijt Biden ‘complete mislukking door zwakte, incompetentie en totale strategische onsamenhang’. ‘Wat een schande zal het zijn als de talban hun vlag hijsen boven de VS-ambassade in Kaboel.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
