Paus Franciscus heeft vrijdag zijn ‘excuses’ aangeboden voor de gewelddaden die gedurende decennia begaan werden in internaten voor autochtone kinderen in Canada die door de Kerk bestuurd werden. Hij gaf zijn ‘schaamte en pijn’ en ‘verontwaardiging’ te kennen.
‘Ik vraag vergiffenis aan God’ en ‘voeg me bij mijn broeders de Canadese bisschoppen om u mijn excuses aan te bieden’, zei de kerkvorst volgens het persagentschap Belga tijdens een audiëntie op het Vaticaan voor delegaties van kleurlingen, Inuit en First Nations.
‘De verhalen over het leed, de ontberingen, de discriminerende behandelingen en verschillende vormen van misbruik die verscheidene van u ondergingen, onder meer in de internaten’, stemmen de paus ‘erg droef’. Franciscus hekelde ook de ‘ideologische kolonisatie’ en ‘assimilatie’ waarvan ‘zoveel kinderen het slachtoffer werden’. ‘Uw identiteit en cultuur werden gekwetst, veel gezinnen werden gescheiden.’
De 85-jarige paus zei dat hij eind juli naar Canada wil reizen om de inheemse volkeren te tonen dat hij hen ‘nabij’ is. ‘Ik zou dit jaar bij u willen zijn’ rond Sint-Anna die op 26 juli gevierd wordt, zei Franciscus aan de autochtone delegaties uit Canada.
Op de excuses werd in Canada al vele jaren gewacht.
6.000 of 7.000 vermisten
Vanaf 1880 tot 1990 organiseerde de Canadese overheid internaten, ‘residentiescholen’, voor inheemse kinderen, die werden gescheiden van hun ouders en hun cultuur, in wat later in een rapport van de National Truth and Reconciliation Commission ‘culturele genocide’ werd genoemd. Het was de bedoeling dat de kinderen ‘Canadezen’, westerlingen, zouden worden. Men wou ‘de indiaan uit het kind halen’. De meerderheid van die residentiescholen, zo’n 70 procent, werd door de katholieke kerk ingericht.
Volgens cijfers die The New York Times citeert uit het rapport ging men uit van ongeveer 150.000 kinderen die in de internaten werden vastgehouden. Daarvan werden er minstens 6.000 vermist. Ook het cijfer van 7.000 vermisten/overlijdens deed de ronde. Want sommige van de kinderen werden verwaarloosd, seksueel misbruikt, stierven aan ziekte of uitputting. Anderen ontvluchtten de internaten en kwamen tijdens hun zoektocht naar huis om het leven. De ouders werden vaak niet op de hoogte gesteld van overlijden of vermissing. Recent werden enkele massagraven van kinderen ontdekt.
Bij het verschijnen van haar rapport in 2015 vroeg de National Truth and Reconciliation Commission om excuses van kerk en paus. Die komen er nu aan.