Het veelbesproken arbitragesysteem gaat met het fiat van het parlement nog niet in werking. Daarvoor moeten alle parlementen in de EU hun goedkeurig nog geven, wat jaren kan duren.
Het Europees Parlement heeft woensdag het Europees-Canadese vrijhandelsverdrag CETA goedgekeurd met een meerderheid van 408 tegen 254 stemmen bij 33 onthoudingen. Daardoor kan het grootste deel van het veelbesproken verdrag vanaf april in werking treden.
Terwijl actievoerders buiten het parlementsgebouw hun ongenoegen uitschreeuwden, zette een meerderheid van christendemocraten, conservatieven, liberalen en een deel van de sociaaldemocraten het licht op groen voor het verdrag waarover de Europese Unie en Canada zes jaar onderhandeld hebben. Daardoor verdwijnen vanaf april zowat alle douanetarieven tussen Europa en Canada en krijgen Europese bedrijven toegang tot de dienstenmarkt en openbare aanbestedingen in Canada en vice versa.
Voorstanders beklemtoonden dat CETA een vooruitstrevend verdrag is met een partner die dezelfde waarden deelt. De tekst bevat volgens hen voldoende garanties voor het recht op regulering en Europese normen op het vlak van gezondheid, milieu en sociale rechten. CETA stuurt bovendien een belangrijk signaal nu de Amerikaanse president Donald Trump een protectionistische koers wil varen.
‘Vrijhandelsverdragen geven toegang tot jobs, dat kan je niet zeggen van protectionisme’, stelde Hilde Vautmans (Open Vld). Marie Arena (PS) houdt dan weer vol dat CETA op maat van multinationals en grote investeerders is gemaakt. ‘In plaats van als een kip zonder kop tegen het protectionisme van Trump in te lopen, moet Europa zich positioneren als een Europa van sociale waarden dat handel drijft op basis van de noden van burgers, van degelijke jobs en van het welzijn van de bevolking’, stelt Arena.
Met haar verzet kon de Waalse PS-cdH-regering vorig najaar een aantal verbeteringen aanbrengen, aldus Arena, maar het resultaat blijft onbevredigend. Zo moet België aan het Europese Hof van Justitie vragen of het nieuwe systeem voor de beslechting van geschillen tussen investeerders en overheden verenigbaar is met het Europese recht. Dat veelbesproken ‘Investment Court System’ wordt nog niet ingevoerd. Daarvoor moeten ook nationale en regionale parlementen in de lidstaten het verdrag ratificeren, een proces dat nog jaren in beslag zal nemen. Intussen lijkt het protest niet te verstommen. Zo blokkeerden betogers woensdagochtend de ingang van het parlementsgebouw, waardoor het debat met wat vertraging van start moest gaan. Donderdag spreekt de Canadese premier Justin Trudeau het parlement toe.
