Met slechts negen stemmen op overschot is de Duitse minister van Defensie Ursula von der Leyen (60) in het Europees Parlement nipt verkozen tot nieuwe voorzitter van de Europese Commissie. Ze volgt op 1 november de Luxemburger Jean-Claude Juncker op als eerste vrouwelijke Commissievoorzitter ooit.
Bij een geheime stemming verzekerde Von der Leyen zich van een absolute meerderheid in het Europees Parlement – al had ze zeer weinig overschot: 383 stemmen, ze had er 374 nodig.
327 Europarlementsleden stemden tegen haar voordracht en 22 leden onthielden zich, 1 iemand onthield zich. Ter vergelijking: de voordracht van Juncker werd vijf jaar geleden met 422 tegen 250 bij 47 onthoudingen goedgekeurd.
Von der Leyen volgt op 1 november de Luxemburger Jean-Claude Juncker op aan het hoofd van het dagelijks bestuur van de Europese Unie. Ze had maandag reeds aangekondigd dat ze sowieso zou opstappen als minister van Defensie in Duitsland, ongeacht de uitkomst van de stemming.
‘Verenigd Europa’
‘Ik voel me vereerd en overweldigd’, zo reageerde von der Leyen op haar verkiezing. ‘De taak maakt me nederig. Het is een grote verantwoordelijkheid.’ Von der Leyen beloofde de parlementsleden om te werken aan een ‘verenigd Europa’, dat de onderlinge verdeeldheid kan overstijgen en ‘klaar is om te vechten voor de toekomst’. De Duitse sprak daarbij de hoop uit dat ze constructief zal kunnen samenwerken met het halfrond.
Vanochtend had ze reeds het Europees Parlement toegesproken in een poging om voldoende parlementsleden te overtuigen om voor haar te stemmen.
Voorgedragen
Von der Leyen werd begin deze maand door de staatshoofden en regeringsleiders van de 28 lidstaten uit de hoge hoed getoverd als hun kandidate om de Europese Commissie te leiden. Maar omdat de Duitse zich niet als ‘Spitzenkandidaat’ aan de kiezer had gepresenteerd, stuitte haar voordracht op nogal wat weerstand in het parlement.
Haar voordracht kaderde in een compromis over Europese topbenoemingen, waarbij Charles Michel voorzitter van de Europese Raad wordt, de Spanjaard Josep Borrell de Hoge Vertegenwoordiger voor het Buitenlands Beleid van de EU en de Française Christine Lagarde voorzitter van de Europese Centrale Bank.
Eerste vrouw
Met de 60-jarige Von der Leyen krijgt de Europese Commissie voor het eerst in de geschiedenis een vrouw als voorzitter. Ze wordt ook de eerste Duitser in die topfunctie sinds Walter Hallstein in 1958.
Von der Leyen kan nu van start gaan met de samenstelling van haar Commissie. Het is aan de lidstaten om een onderdaan voor te dragen als kandidaat-commissaris, maar de voorzitter beslist over de verdeling van de portefeuilles. Van huidige sterkhouders als Frans Timmermans en Margrethe Vestager is reeds bekend dat ze een topfunctie zullen behouden.
Na het zomerreces zullen alle kandidaten onderworpen worden aan een hoorzitting in het Europees Parlement. Het halfrond moet nadien de voltallige ploeg het vertrouwen schenken. De Commissie van Von der Leyen moet op 1 november uit de startblokken schieten.
De Commissie, een instelling met 30.000 ambtenaren, is de draaischijf van de Europese samenwerking. De Commissie heeft het exclusieve recht om wetgevende voorstellen te doen aan de Europarlementsleden en nationale regeringen en ziet toe op de uitvoering van en het respect voor de Europese wetgeving in de lidstaten. Ze onderhandelt ook de handelsakkoorden met de rest van de wereld en fungeert als waakhond van de concurrentieregels.
