‘Als Europees Parlement sancties tegen Orban wegstemt, was alle verontwaardiging gespeeld’

‘De Europese Unie is gebaseerd op eerbied voor menselijke waardighed, vrijheid, democratie, de rechtsstaat en de eerbiediging van de mensenrechten, maar onder de vleugels van de Europese Unie werkt Orban de checks and balances beetje bij beetje weg’, schrijft Wies De Graeve, directeur van Amnesty International Vlaanderen.

Woensdag zullen de Europarlementariërs moeten tonen of hun verontwaardiging over zaken als ‘Schild en Vrienden’ meer is dan woorden. Dan stemt het Parlement over het in gang zetten van sanctiemaatregelen tegen de Hongaarse regering van Viktor Orban.

Het is niet toevallig dat de Hongaarse premier Viktor Orban een gastoptreden verzorgde in de veelbesproken Pano-reportage over Schild & Vrienden (S&V). Dries Van Langenhove en zijn volgelingen waren maar wat blij om hem de hand te schudden. S&V dweept met de Hongaarse leider net zoals vele andere extremistische organisaties in Europa en de VS dat doen. Orban is voor hen niet minder dan een voorbeeld.

De Vrienden en consoorten in ons land wentelen zich in hun haatboodschappen in gesloten apps als Discord. Maar Orban heeft geen Discord nodig: hij zegt openlijk de democratie op, wil liefst enkel christenen en brave huisvrouwen in Hongarije en ziet vluchtelingen als ‘indringers’ die met harde repressie en mishandeling mogen buitengehouden worden.

Intussen leidt Orban Hongarije met een absolute meerderheid en streeft hij naar de absolute macht. De checks and balances van de democratische rechtsstaat worden daarvoor beetje bij beetje weggewerkt. Orban zet zijn extremistische illiberale ideeën in de praktijk om: het Grondwettelijk Hof werd gekortwiekt, belangrijke rechten en vrijheden staan op de helling. Juridische of humanitaire ondersteuning van vluchtelingen kan je vandaag in Hongarije zware boetes en gevangenisstraffen opleveren. Middenveldorganisaties worden al jaren zwartgemaakt, beschimpt en financieel gepest, en dakloos zijn in Hongarije wordt een misdrijf.

Dit alles gebeurt onder de vleugels van de Europese Unie, een Unie die volgens haar oprichtingsverdrag nochtans gebaseerd is op ‘eerbied voor de menselijke waardigheid, vrijheid, democratie, gelijkheid, de rechtsstaat en eerbiediging van de mensenrechten’. Meer en meer Europese machthebbers zien echter in dat er opgetreden moet worden tegen de Hongaarse tendens. Er kwamen al waarschuwingen en terechtwijzingen maar die vielen aan de Donau op een koude steen.

Deze week wordt gepoogd om een stapje verder te zetten. Het Europees Parlement zal beslissen of de situatie in Hongarije ‘een systematische bedreiging van de democratie, de rechtsstaat en de fundamentele rechten’ is. Als een tweederdemeerderheid van de parlementsleden daarop ‘ja’ antwoordt, gaat het verder richting sanctionering van het EU-onwaardig gedrag van de Hongaarse regering. Of er zo’n ‘systematische bedreiging’ is, daar bestaat in de feiten geen twijfel over. Maar politiek gaat niet enkel over feiten. Het valt dus nog af te wachten wat de parlementsleden doen.

‘Niet in mijn Vlaanderen’, ‘Afgrijselijke mensonterende zaken’, ‘Speak up voor de open, vrije samenleving’, ‘Moedig en consequent verdedigen van de waardigheid van elke mens’. Vlaamse politici van zowat alle partijen vielen over elkaar heen om de activiteiten van Schild & Vrienden te veroordelen. Woensdag zullen we in het Europees Parlement zien of het verdedigen van ‘onze waarden’ meer is dan retoriek. Als de reacties oprecht zijn, gaan we ervanuit dat ze de daad bij het woord zullen voegen, en op het groene knopje zullen drukken in het Europees Parlement.

Kortom, de Europese kiezer kan deze woensdag wat kaf van koren scheiden in het licht van de verkiezingen van 2019. Europarlementariërs die er ‘ja’ op antwoorden, zeggen ‘ja’ voor een vrij Hongarije in de toekomst. Ze geven een duidelijk signaal dat er grenzen zijn. Zij stemmen voor het vrijwaren van de Europese rechten en vrijheden. Zij die zich onthouden of tegenstemmen, tonen dat hun verontwaardiging over aanvallen op ‘onze waarden en manier van leven’ vooral voor de bühne bedoeld is.