Amerika heeft gestemd: wat u moet weten

Voor het eerst in acht jaar krijgen de Democraten weer een meerderheid in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden – opvallend: vooral dankzij vrouwelijke kandidaten. De Republikeinen behouden wel de Senaat, maar hun monopolie in het Congres is dus gebroken en dat is slecht nieuws voor president Donald Trump.

Om de meerderheid in het Huis te veroveren, moesten de Democraten 23 zetels van de Republikeinen afsnoepen. Hoe groot hun meerderheid precies wordt, is nog niet duidelijk. Omstreeks 7.30 uur Belgische tijd loopt de verwachte winst op tot 30 à 40 zetels. Volgens de prognose van The New York Times zouden de Democraten, die 193 zetels in handen hadden, uitkomen rond de 229 van de 435 zetels. De Republikeinen zouden terugvallen van 239 naar 206 zetels.

Het valt op dat de Democraten hun winst vaak danken aan vrouwelijke kandidaten. Het ziet ernaar uit dat voor het eerst in de geschiedenis meer dan 100 vrouwen zullen zetelen in het Huis. In totaal kwamen meer dan 230 vrouwen op voor de verkiezing van het Huis dinsdag, voornamelijk voor de Democratische partij.

In de Senaat, waar slechts 35 van de 100 zetels open stonden voor verkiezing, behouden de Republikeinen dan weer de meerderheid en breiden ze die wellicht zelfs nog uit met twee zetels. Volgens de exitpolls gaat de verdeling daar van 51-49 naar 53-47 in het voordeel van de Grand Old Party. In Florida staat een Republikeinse overwinning in de steigers, net als in Arizona. Een derde extra zetel komt mogelijk uit Mississippi, waar nog een tweede ronde gehouden moet worden.

Verdeeld

Zo’n ‘split Congres’ is slecht nieuws voor president Donald Trump. Niet alleen omdat het een stuk moeilijker wordt om wetten goedgekeurd te krijgen, maar ook omdat de Democraten de institutionele controle op Trump zullen opdrijven.

Nancy Pelosi, leider van de Democraten in het Huis van Afgevaardigden die dus wellicht opnieuw Speaker (voorzitter) wordt, zei in een toespraak al dat de meerderheid van haar partij ‘de grondwettelijke controle van de regering-Trump’ zal herstellen. Ook beloofde ze de gezondheidszorg van alle Amerikanen te zullen verdedigen.

Tegelijkertijd zei ze dat Democraten manieren zullen zoeken om samen te werken met Republikeinen in het Congres. ‘We hebben allemaal genoeg gehad van verdeeldheid’, aldus Pelosi.

Test

De midterms werden beschouwd als een eerste grote test voor Trump, die bijna twee jaar president is. Dat is in feite altijd zo en het resultaat is meestal ook negatief voor de zittende president.

Hoewel zijn partij dus het Huis verliest, sprak Trump in een eerste reactie op Twitter van ‘een geweldig succes’.

https://twitter.com/realDonaldTrump/status/1060022696703070208Donald J. Trumphttps://twitter.com/realDonaldTrump

Tremendous success tonight. Thank you to all!

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) November 7, 2018

Over heel de Verenigde Staten gaan de Democraten er in de resultaten met goed zeven procent op vooruit, blijkt nog uit de voorspellingen van de Times.

Volgens Amerikaanse media lag de opkomst opmerkelijk hoog. Goed 113 miljoen Amerikanen gingen dinsdag stemmen, goed voor een opkomst van 49 procent, een duidelijke toename in vergelijking met de midterms van vier jaar terug (37 procent).

Lees ook

‘Dit is niet de blauwe golf waarvan de Democraten droomden’

Opvallend

In Texas is Beto O’Rourke, beschouwd als een van de ‘coming men’ bij de Democraten, er niet in geslaagd de Senaatszetel van de Republikeinse ex-presidentskandidaat Ted Cruz te veroveren. O’Rourke kreeg een enorme hoeveelheid donaties om de traditioneel Republikeinse staat te winnen. In totaal werd er door beide kandidaten ruim 100 miljoen dollar ingezameld, het hoogste bedrag ooit in een Senaatsverkiezing.

In swing state Nevada gaat de Senaatszetel verrassend naar de Democrate Jacky Rosen, die er de Republikeinse kandidaat Dean Heller versloeg. In Nevada voerde Trump nadrukkelijk campagne voor Heller, hij noemde Rosen zelfs ‘Wacky Jacky‘.

Vrouwelijker, diverser

De 38-jarige lesbische Sharice Davids (Kansas) en de 57-jarige Deb Haaland (New Mexico) worden de eerste vrouwelijke Native Americans in het Huis.

De Democrate Alexandria Ocasio-Cortez (29) wordt het jongste vrouwelijke Congreslid ooit. Ze haalde het in New York overtuigend van haar Republikeinse tegenstander Anthony Rappas.

In Michigan en Minnesota schrijven respectievelijk Rashida Tlaib en Ilhan Omar geschiedenis, ze worden de eerste twee moslima’s in het Huis en in het Congres tout court. ‘Het is ons gelukt, samen,’ tweette Omar, een Somalische vluchtelinge. Aan Tlaib, geboren in Detroit in een gezin van Palestijnse vluchtelingen, richtte ze de boodschap dat ze ernaar uitkijkt met haar te zetelen.

https://twitter.com/IlhanMN/status/1059985762131816448Ilhan Omarhttps://twitter.com/IlhanMN

Congratulations to my sister @RashidaTlaib on your victory!

I cannot wait to serve with you, inshallah. 🙏🏾

— Ilhan Omar (@IlhanMN) November 7, 2018

Ayanna Pressley (44) krijgt de eer om als eerste zwarte vrouw Massachusetts in het Congres te vertegenwoordigen.

De Republikein Mitt Romney, die in 2012 de Amerikaanse presidentsverkiezingen verloor tegen Barack Obama, verovert een zitje in de Senaat. Hij versloeg in de staat Utah de Democrate Jenny Wilson.

Gouverneurs

Er werden dinsdag ook 36 gouverneurs verkozen. Een van de opvallendste resultaten die al bekend zijn, is de overwinning van de Democraat Jared Polis in Colorado. Hij wordt de eerste openlijk homoseksuele gouverneur van Amerika.

De Democraten veroveren volgens The New York Times zes gouverneursposten ten koste van de Republikeinen, maar die laatsten halen wel de belangrijkste slagen thuis in Florida en Ohio, twee cruciale swing states. Het gouverneurschap van Florida gaat naar Ron DeSantis, die Andrew Gillum verslaat. In Ohio klopte Mike DeWine Richard Cordray. Vooral met het oog op de presidentsverkiezingen van 2020 is het voor Trump een troef om Republikeinse gouverneurs te hebben in die twee staten.

In Georgia weigert de Democratische kandidaat Stacey Abrams voorlopig zich gewonnen te geven. Dat meldt CNN. Volgens de laatste, bijna volledige, resultaten ligt ze meer dan twee procentpunt achter op haar Republikeinse tegenkandidaat Brian Kemp. Abrams zou de eerste vrouwelijke Afro-Amerikaanse gouverneur kunnen worden.

Eerder in de verkiezingsnacht raakte al bekend dat kiezers in de staat een klacht hebben ingediend tegen Kemp. De Republikein is momenteel secretary of state, waardoor hij verantwoordelijk is voor de organisatie van de verkiezingen en het registratieproces. En net in Georgia zijn er vermoedens van ‘voter suppression’.