‘We zijn bezorgd’: hulplijn voor pedofielen en pedoseksuelen ziet geen stijgend aantal oproepen

Bij Stop it Now!, de hulplijn voor ieder die zich zorgen maakt over zijn of haar seksuele gevoelens of gedrag ten aanzien van minderjarigen, merken ze de voorbije periode geen opvallende stijging van het aantal hulpvragen. ‘We maken ons zorgen over wat nu mogelijk onder de radar gebeurt’, zegt projectcoördinator Minne De Boeck.

‘Blijf in uw kot’, klinkt het overal om de verdere verspreiding van het coronavirus in te dijken. Heel wat gezinnen zitten daarom al een tijdje meer bij elkaar dan onder normale omstandigheden. ‘Het is een zekerheid dat deze periode een trigger voor intra-familiaal geweld, maar ook seksueel geweld kan zijn bij risicovolle gezinnen’, zegt coördinator Minne De Boeck, van het Universitair Forensisch Centrum.

Sinds de start van de hulplijn ontving Stop it Now! 1148 hulpvragen. Dat gaat over een gemiddelde van 34 contacten per maand. De grootste groep is bezorgd over zijn eigen seksuele gevoelens of gedrag ten aanzien van minderjarigen. De laatste tijd krijgt de hulplijn ook meer en meer oproepen van de sociale omgeving die bezorgd zijn over een dichte naaste (partners, familieleden, vrienden,…). Maar het aantal hulpvragen is sinds de quarantaine niet gestegen.

Hoe komt dat?

DE BOECK: De problematiek is zeker niet verdwenen. We vermoeden dat personen die zich zorgen maken over hun eigen gevoelens of gedrag minder mogelijkheden hebben om ons anoniem te contacteren. We merkten in het verleden dat mensen ons regelmatig van op een andere locatie dan thuis contacteren. Voor de quarantainemaatregelen golden, konden ze zich even afzonderen. Nu lukt dat moeilijker als er een partner, huisgenoot of kind in de buurt is. De andere kant betreft de mensen die nu eenzaam thuis zitten en heel veel tijd doorbrengen op het internet. We maken ons zorgen over de (potentiële) downloaders van seksuele misbruikbeelden van minderjarigen. Zij kunnen nu juist meer anoniem blijven.

Waarom baart dat zorgen? Zullen deze personen niet minder toegeven aan hun driften?

DE BOECK: We moeten altijd opletten voor intra-familiaal en seksueel geweld. Door stress, frustraties en angsten zijn de omstandigheden momenteel vaak nog moeilijker voor risicovolle gezinnen.

Onze bezorgdheid geldt ook voor personen die wél alleen thuis zijn. We brengen allemaal meer tijd door op het internet en voor de televisie. De groep die op zoek gaat naar seksuele misbruikbeelden van kinderen en alleen woont heeft nu minder controle door externen. De dagelijkse structuur is verdwenen. Dit kan voor hen het ideale moment zijn om weer naar de donkere kant van het internet te surfen op zoek naar die beelden. Ook Europol waarschuwde vorige week al dat er momenteel meer criminele activiteiten via het internet gebeuren.

U bedoelt op zoek gaan naar kinderporno?

DE BOECK: Bij de downloaders merken we dat er twee groepen zijn. Er is een groep die vanuit een pedofiele voorkeur op zoek gaat naar beelden van minderjarigen, maar dat is zeker niet de meerderheid. Er is ook een groep die veel naar porno kijkt, en vanuit een seks- of pornoverslaving altijd maar meer triggers nodig heeft en zo geleidelijk aan de grens over gaat naar wat strafbaar is. Naar porno kijken is een welkome afleiding nu. Er is meer tijd om naar pornosites te surfen en bij sommigen kan dit problematisch worden. We weten niet waar zij zullen uitkomen.

Het is dus makkelijker geworden om onder de radar te blijven?

DE BOECK: We maken ons zorgen over wat er binnenskamers gebeurt. Dit is een periode met een verhoogd risico om getriggerd te raken of te hervallen.

Een stijgend aantal oproepen kan dus nog volgen?

DE BOECK: Als we nu geen stijging zien in het aantal oproepen, verwachten we die wel na de coronacrisis. Misschien komen de verhalen over zorgwekkend gedrag dan pas naar boven of gaan mensen dan pas stappen zetten om hulp te zoeken. Onze hulplijn zal alleszins ook dan klaarstaan via telefoon, e-mail en chat.

Is er bij de door de overheden getroffen maatregelen te weinig oog geweest voor onrustwekkende situaties?

DE BOECK: Het is logisch dat we nu focussen op de coronacrisis vanuit medisch-wetenschappelijk perspectief. Deze crisis moet eerst ingedijkt worden. Andere bezorgdheden staan op de voorgrond. Maar we vrezen wel voor de psychologische en mentale weerslag die erop zal volgen. En ook voor de mogelijke misbruiken die momenteel misschien onder de radar en binnenskamers gebeuren.

Het is goed dat we mogen blijven bewegen. Zo kunnen personen die potentieel grensoverschrijdend gedrag gaan stellen naar buiten en zich verwijderen uit stressvolle situaties wanneer dat nodig is.

Ondertussen hebben jullie ook jullie werking in Belgische gevangenissen uitgebreid.

DE BOECK: In sommige gevangenissen is er sinds kort telefonie op cel. We hebben onze hulplijn ook daar bekendgemaakt. Daaruit zijn al een aantal contacten voortgekomen, ook tijdens de coronacrisis.

Gevangenen kunnen geen bezoek ontvangen en het zorgaanbod is er momenteel minimaal. Zo hebben gedetineerden ook meer tijd om na te denken. Er komen bezorgdheden boven over hun seksuele aantrekking of voorkeur, het gedrag dat ze in het verleden stelden of waarvoor ze veroordeeld werden. Het is niet gek dat die gedachten nu bovenkomen, maar we moeten hen daar nu ook in bijstaan.