Waarom Vrouwendag ook in 2018 nog relevant is

De laatste jaren is er vooruitgang geboekt op gebied van vrouwenrechten en de strijd tegen seksisme. Toch mogen we niet op onze lauweren rusten. Waarom Vrouwendag nog relevant is in feiten en cijfers.

Een scène uit de laatste Bridget Jones-film: door een betoging voor vrouwenrechten, komt iedereen te laat in het ziekenhuis waar Bridget net bevallen is. ‘Hebben we echt nóg meer vrouwenrechten nodig?’, zucht haar moeder luidop.

Het afgelopen jaar hebben vrouwen met Women’s Marches, #MeToo en Time’s Up hun stem luider laten horen, maar dat betekent niet dat een Vrouwendag overbodig is. Ondanks de merkbare vooruitgang is volledige gendergelijkheid absoluut nog niet bereikt. Net daarom is het belangrijk om te blijven strijden.

Het thema van International Women’s Day 2018 is #PressForProgress, waarbij de nadruk ligt op Gender Parity. Dit socio-economische begrip betekent eenvoudig gesteld: gelijk zijn qua waarde. Het is een statistisch meetsysteem waarmee bepaalde graadmeters voor vrouwen vergeleken worden met dezelfde graadmeters voor mannen. Een voorbeeld hiervan is het vergelijken van het gemiddeld inkomen of de opleidingsgraad op basis van geslacht.

Meisjes en vrouwen krijgen wereldwijd nog steeds te kampen met de loonkloof, besnijdenissen, onderdrukking, mansplaining en seksueel geweld. Op acht maart wordt opgeroepen om niet op te geven, maar te blijven oproepen tot vooruitgang.

Een overzicht van enkele opmerkelijke feiten en cijfers.

• Iedere dag sterven 830 vrouwen tijdens de bevalling of door zwangerschapscomplicaties. Dat wil zeggen dat elke twee minuten één vrouw sterft. Voor ieder sterfgeval lopen twintig tot dertig vrouwen verwondingen, infecties of een handicap op.

• Iedere minuut zijn er 28 kindhuwelijken. 700 miljoen vrouwen trouwden nog voor ze achttien waren. Van die 700 miljoen, trouwen 250 miljoen meisjes voor hun vijftiende.

• Vrouwen besteden wereldwijd dubbel zoveel tijd aan huishoudelijk werk dan mannen. In België, doen mannen minder in het huishouden dan tien jaar geleden. 35,5 procent van de Belgische mannen gaf aan één uur per dag iets te doen in het huishouden, tegenover 81,2 procent van de Belgische vrouwen. Maar één land in de Europese Unie doet het slechter dan België, Litouwen.

• Het is belangrijk om stereotypen over vrouwen en mannen al op jonge leeftijd uit te roeien. De genderstereotypen maken jonge adolescenten later (op de leeftijd van 15 tot 19) vatbaar voor (seksuele) gezondheidsrisico’s, zoals tienerzwangerschappen, aids, seksuele intimidatie en zelfmoord.

• Wereldwijd zijn zeker 200 miljoen vrouwen en meisjes genitaal verminkt, dat wordt ook wel vrouwenbesnijdenis genoemd. Jaarlijks komen er drie miljoen bij, bij de meeste meisjes gebeurt dat nog voor ze vijf jaar zijn. Het is geen ver-van-mijn-bed-verhaal. In België lopen ruim 8.000 meisjes risico op genitale verminking, dat cijfer is in 10 jaar verviervoudigd.

• Wereldwijd was 35 procent van alle vrouwen ooit slachtoffer van fysiek of seksueel geweld. Volgens sommige nationale studies kregen zeven op de tien vrouwen ooit te maken met fysiek of seksueel geweld door een partner. Een nieuwe studie wijst uit dat Brusselse vrouwen regelmatig worden geconfronteerd met seksuele intimidatie. Meer dan vier op de vijf Brusselse vrouwen was er al slachtoffer van.

• Vrouwen met een beperking worden op grote schaal misbruikt. Het gaat vaak om zware vergrijpen: intimidatie, aanrandingen en verkrachtingen met zwangerschap tot gevolg.

• Uit een opiniepeiling bij Belgische meisjes en jongens tussen 15 en 24 jaar, die Plan International samen met onderzoeksbureau Dedicated organiseerde, blijkt dat meisjes zich ook in ons land gediscrimineerd voelen. Zo wordt 1 meisje op 4 vaak of zeer vaak nagefloten of nageroepen op straat. Bijna 1 meisje op 7 zegt bovendien vaak of zeer vaak te worden geconfronteerd met ongewenste aanrakingen op openbare plaatsen.

• Onder andere in Vietnam worden meisjes ontvoerd om in China als bruid te worden verkocht. Volgens officiële cijfers waren er tussen januari en maart van vorig jaar 300 gevallen van mensenhandel. Veel meisjes ondergaan ook vreselijk huiselijk en seksueel geweld door hun nieuwe echtgenoot. Ze ervaren niet alleen ernstige psychologische schade, ook hun fysieke gezondheid staat op het spel.

• Eerst het goede nieuws: in 78 procent van de ondernemingen zetelt minstens één vrouw in het senior management. In 2017 was dat nog maar 66 procent. Opkomende economieën hebben ook nog steeds het hoogste percentage vrouwen in hogere functies (waaronder Oost-Europa (36 procent), Latijns-Amerika (30 procent) en Afrika (30 procent). Europa (27 procent) en Noord-Amerika (21 procent) scoren hier opvallend laag. Verder past ruim 81 procent van de bedrijven een gelijke beloning toe voor mannen en vrouwen die dezelfde functies vervullen en heeft 71 procent van de bedrijven een non-discriminatiebeleid bij rekrutering.

• Ook in Europa heerst er nog een loonkloof. Vrouwen verdienen in de Europese Unie gemiddeld ruim 16 procent minder dan mannen, zo blijkt uit cijfers voor 2016 van het statistiekbureau Eurostat. Anders gezegd: per één euro per uur verdiend door een man, krijgt een vrouw gemiddeld 84 cent.

• België zit volgens deze cijfers met een gemiddelde loonkloof van 6,1 procent bij de drie best presterende landen, na Roemenië (5,2 procent) en Italië (5,3 procent). Volgens de Belgische overheid, die zich baseert op een rapport van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen en de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (in samenwerking met de algemene directie Statistiek en het Federaal Planbureau) bedraagt de loonkloof op basis van uurlonen 7,6 procent.