‘Waarom de gemeenten het Braziliaans gasavontuur van Fluxys een halt moeten toeroepen’

‘Als belangrijkste aandeelhouders moeten de Vlaamse steden en gemeenten Fluxys dringend tot de orde roepen’, schrijft Angelos Koutsis van Bond Beter Leefmilieu. ‘De recente investeringen in het Braziliaans gasnetwerk druisen lijnrecht in tegen het burgemeestersconvenant. Bovendien vormen ze een kolossaal financieel risico.’

Vlak na Nieuwjaar verraste Fluxys met de aankoop van een minderheidsbelang in het Braziliaanse TBG, een gasnetbeheerder die aardgas van Bolivia naar Brazilië vervoert en zo’n 2 miljoen Braziliaanse gezinnen bevoorraadt. Vorige week kwam er een vervolg op het Braziliaanse avontuur van Fluxys: in de vorm van een bod op een meerderheidsbelang in TBG.

Nochtans, zo kondigde de IEA (International Energy Agency) nog aan in hun net-zero roadmap, zal het gebruik van aardgas voor verwarming globaal met 98% moeten verminderen tegen 2050, indien we de opwarming van de aarde onder de 1.5°C willen houden, zoals afgesproken werd in het klimaatakkoord van Parijs. Bij de gemeenten zouden alle alarmbellen moeten afgaan: als aandeelhouders riskeren zij met de stranded assets -of in beter Nederlands- met de gebakken peren te zitten.

Pijnlijk spagaat

De Belgische gemeenten zijn, met zo’n 77 procent van de aandelen en verenigd in de holding Publigas, de belangrijkste aandeelhouder van Fluxys. De huidige investeringen van Fluxys staan haaks op het burgemeestersconvenant – de ambitie van steden en gemeenten om het voortouw te nemen in een krachtdadig klimaatbeleid. Het overgrote deel van de gemeenten heeft dat convenant ondertekend.

Wat een pijnlijk spagaat: in eigen land inzetten op de energietransitie, en tegelijkertijd in het buitenland investeren in fossiele infrastructuur. Wat hebben de Belgische gemeenten trouwens te zoeken met hun centen overzee, terwijl de investeringsnoden in de energietransitie in eigen land zo hoog zijn?

Naast de Braziliaanse investering heeft Fluxys ook nog een aandelenbelang in de controversiële Trans Adriatic Pipeline (TAP), het griekse DESFA en 2 gaspijpleidingen naar het Verenigd Koninkrijk.

Als reactie op de groeiende kritiek op het investeringbeleid van Fluxys argumenteren voorzitter Daniël Termont en CEO Pascal De Buck dat inzetten op aardgas de beste optie is en dat alternatieven als aardolie en steenkool nog veel slechter zijn. Hierbij vergeten ze te vermelden dat er voor verwarming intussen ook duurzame technologieën bestaan, zoals warmtepompen, die geen broeikasgassen uitstoten en tot 3 keer energie-efficiënter zijn. Verder ontsnapt er bij de winning van aardgas ook nog eens zo’n 2 tot 3 procent van dat gas. Dat leidt tot een heel forse bijdrage aan de klimaatopwarming, want methaan, het hoofdbestanddeel van aardgas, is een broeikasgas dat maar liefst 28 keer krachtiger is dan CO2.

Historische vergissing

De overstap naar hernieuwbare energie moet vaart maken. Nu nog investeren in aardgas is een historische vergissing, ook buiten Europa. Samen moeten onze steden en gemeenten, als hoofdaandeelhouders, de druk opvoeren bij Fluxys om het geweer van schouder te veranderen, en te investeren in hernieuwbare energie en duurzame technologieën. Dat zal ook op financieel vlak de enige verstandige langetermijnoptie zijn.

We vragen aan de gemeenten om het algemeen belang voor ogen te houden en consequent te handelen. De kosten en de impact van de klimaatverandering zullen veel hoger oplopen dan de dividenden uit een Braziliaans avontuur.