Op het moment dat de Vlaamse onderhandelaars een regeerakkoord uit de grond stampen, pleit Koen Algoed, topman van het Vlaams Departement Financiën en Begroting en gewezen kabinetschef van Philippe Muyters (N-VA) voor de controversiële kilometerheffing.
Moet de volgende Vlaamse regering de begrotingsteugels laten vieren of niet? En zo ja: hoelang? Die vraag ligt op dit moment op tafel bij de onderhandelingen tussen N-VA, CD&V en Open VLD. Wat meer dan waarschijnlijk niet op tafel ligt, is de kilometerheffing. Na een opzienbarende hetze in de Wetstraat werd die maatregel door mobiliteitsminister Ben Weyts (N-VA) kort voor de verkiezingen op de lange baan geschoven. ‘Geen draagvlak’, zo luidde het bij Weyts, die zich de voorbije jaren voorstander toonde van het principe.
Volgens Koen Algoed, secretaris-generaal van het Vlaams Departement Financiën en Begroting, zou het rekeningrijden nochtans niet misstaan in een nieuw regeerakkoord. ‘Zo is vervoer nu te goedkoop op sommige momenten van de dag gelet op de veroorzaakte milieu- en congestiekosten’, schrijft de topambtenaar in een nieuwe beleidspaper voor het KUL-onderzoeksinstituut Vives. ‘Efficiënte belastingen op congestie zullen op termijn ook voor minder verspreide bewoning zorgen en dat is één van de incentieven die we nodig hebben om een betere ruimtelijke ordening te krijgen.’
Algoed, gewezen kabinetschef van nota bene N-VA-minister Philippe Muyters, vindt dat de slimme kilometerheffing moet passen in een bredere taxshift binnen Vlaanderen. ‘We vergeten vaak dat de inkomens uit arbeid onder druk staan’, zegt hij aan Knack. ‘Daarom is het zinvoller om de heffingen op arbeid te verlagen en die bijvoorbeeld op autorijden te verhogen.’
Algoed staat niet alleen, zegt hij. ‘Ieder weldenkend econoom, maar ook een mobiliteitsorganisatie zoals de VAB, staat achter het principe. We hebben meer dan ooit nood aan een slimme kilometerheffing.’
Technologisch gezien kunnen we de heffing zelfs pas invoeren tegen 2023 of 2024.
Verzuurd debat
Onlangs kwamen enkele wetenschappers nog met de piste van het ‘superslim rekeningrijden’ op de proppen, een verfijning van de bestaande plannen. Eind augustus kondigde Brussels minister Elke Van den Brandt (Groen) dan weer aan een ‘stadstol’ te willen invoeren, ter verbazing van coalitiepartner Open VLD.
Op Vlaams vlak blijft het echter windstil. CD&V zou het rekeningrijden, in eerste instantie voor lichte vrachtwagens, nog wel op de onderhandelingstafel hebben gelegd. Het is voorlopig koffiedik kijken of dat voorstel de eindmeet zal halen.
Topambtenaar Algoed erkent dat het debat op dit moment ‘verzuurd’ is. ‘Maar eigenlijk moesten we deze taxshift al langer hebben aangekondigd. Technologisch gezien kunnen we de heffing zelfs pas invoeren tegen 2023 of 2024, wanneer er goedkopere technologie beschikbaar zal zijn. Dat biedt ons tijd om alles voor te bereiden, onder meer met investeringen in alternatieven voor de wagen.’ Denk aan fietsinfrastructuur en beter openbaar vervoer.
Maar toch lijkt de kans klein dat de regering-Jambon de suggestie van een van haar topambtenaren ter harte zal nemen.
