Het Vlaamse regeerakkoord spreekt over een ‘ambitieus klimaatbeleid’. Maar hoe ambitieus is de tekst echt? ‘De meest krachtige maatregelen zijn weggevallen’, zegt Mathias Bienstman van Bond Beter Leefmilieu (BBL).
‘Er zitten zeker enkele leuke maatregelen in het akkoord’, zegt Mathias Bienstman, de beleidscoördinator bij Bond Beter Leefmilieu (BBL). ‘Het afbouwen van stookolieketels, de uitrol van ledverlichting, de emissievrije bussen bij De Lijn tegen 2025,… Ook de ambitie om 2,5 gigawatt stroom uit windenergie te halen is positief. Daarmee doet het regeerakkoord het beter dan de startnota.’
Ook de belofte om 10.000 extra hectare bos bij te creëren en 20.000 extra hectare natuur onder natuurbeheer te brengen, klinkt Bienstman als muziek in de oren. Maar verder dan het woord ‘leuk’ komt hij niet. ‘Dit zijn kleine stapjes. De meest krachtige maatregelen zijn immers weggevallen en er is niets in de plaats gekomen.’
Hij doelt daarbij op het rekeningrijden en de verplichte renovatie voor mensen die een huis aankopen met een bepaald energiepeil. Twee ophefmakende maatregelen die vóór de verkiezingen de ronde deden, maar de eindmeet dus niet haalden.
‘Die twee elementen gingen nochtans voor de meeste reducties zorgen in de transport- en bouwsector’, zegt Bienstman. Hij doet daarom nu al een boude voorspelling. ‘Met dit regeerakkoord halen we de Europese ambities van 2030 niet.’ Tegen dat jaar zou België 35 procent minder broeikasgassen moeten uitstoten tegenover de uitstoot in 2005.
Maar verbindt de regering-Jambon er zich dan niet toe om 80 procent minder broeikasgassen uit te stoten tegen 2050? ‘Een vreemde passage in de tekst’, aldus Bienstman. ‘Net nu de Europese Unie discussieert over koolstofneutraliteit, brengt de regering deze doelstelling te berde. Je ziet nu al aankomen dat iedere sector gaat hopen om die 20 procent toegelaten uitstoot te mogen behouden. Zo blijft de systeemomslag uit.’
Dit zal onvermijdelijk leiden tot toenemende files.
Bevolkingsgroei
En dan moet het zwakste deel van het akkoord nog komen: mobiliteit. ‘Dat is de achilleshiel in deze tekst’, zegt Bienstman. ‘We moeten rekening houden met bijkomende containercapaciteit en een bevolkingsgroei, maar men investeert vooral in wegen en fietspaden. Als het hierbij blijft, dan zal dit onvermijdelijk leiden tot toenemende files. Vrachtverkeer proberen te verschuiven naar de nacht, zoals dit akkoord beoogt, maakt geen verschil voor het klimaat. Het ter zielen gegane rekeningrijden pakte zowel de emissies als de files aan.’
Ten slotte wil Vlaanderen volop inzetten op technologie. ‘We ontwikkelen een strategie voor het exporteren van technologische oplossingen die bijdragen aan het aanpakken van de klimaatuitdaging’, zo staat er in het regeerakkoord. ‘Raar’, zegt Bienstman. ‘De beste manier om technologie te stimuleren is om er zelf volop gebruik van te maken en voorop te lopen. Kijk naar Nederland, waar men massaal overstapt naar warmtepompen. Dat zie ik hier nog niet gebeuren.’
