Louis Tobback (SP.A): ‘Rutten en Beke zouden van schaamte in de grond moeten kruipen’

Louis Tobback ziet in het Vlaamse regeerakkoord vooral een ’triomf’ voor de N-VA. ‘CD&V en Open VLD lopen achter een radicaal-rechtse partij aan.’

Wat vindt u van een regeerakkoord van 300 bladzijden?

Louis Tobback: Zo’n bijbel bewijst dat je ervan uitgaat dat je onderweg niet altijd een akkoord zult kunnen vinden. Dat is een teken dat je elkaar absoluut niet vertrouwt. Het is ook een belangrijk risico, want een slagkrachtige oppositie zou in staat moeten zijn om je op elke bladzijde te pakken. Scripta manent.

Een paar dingen zijn wel toegelicht. De begroting zou nu toch in 2021 en niet in 2024 in evenwicht zijn. Hoe kan dat?

Tobback: De truc zit uiteraard in het buiten de begroting houden van de kosten voor de Oosterweelverbinding en Ringland. Mag ik er even aan herinneren dat het Rekenhof een en ander al op 16 miljard euro heeft geschat? De totale Vlaamse schuld bedraagt zo’n 26 miljard, dan weet je wel wat die truc waard is. Op die manier kun je alles buiten de begroting houden en zet je de deur op een kier voor andere grote investeringen. Voor de verkiezingen zei minister-president Geert Bourgeois dat de begroting in evenwicht was en na de verkiezingen blijkt er een gat van 600 miljoen te zijn. Waarom hebben de media die bedriegers niet harder me de vinger gewezen?

Asielzoekers zullen naar Wallonië en Brussel vertrekken, waar ze wel een sociale woning en kindergeld kunnen krijgen.

Het grote voorbeeld zijn de Scandinavische landen en Nederland. We kijken naar het noorden, zei Jan Jambon.

Tobback: Dat vind ik belangrijk nieuws. Ze gaan van Vlaanderen dus geen Beieren aan de Noordzee meer maken, want dat ligt in het zuiden. Ze sluiten zich blijkbaar aan bij de boreale ambities van Thierry Baudet.

Een opvallende maatregel is dat Vlaanderen uit het federale mensenrechteninstituut Unia stapt. Filip Dewinter tweette daarvoor al felicitaties.

Tobback: Voor CD&V-voorzitter Wouter Beke moet dat toch nogal pijnlijk zijn? Een paar jaar geleden noemde hij Unia nog broodnodig. Maar un moment de honte est vite passé. Wat heeft de CD&V binnengehaald? De provincies worden niet opgedoekt en gemeenten hoeven niet te fuseren. Wat is de N-VA-techniek? Ik bedreig je met het opdoeken van de provincies, maar als je akkoord gaat met afschaffing van de opkomstplicht, mogen provincies blijven. En als je akkoord gaat met het vertrek uit Unia, laten we de fusies van gemeenten vallen. Het feit dat ze nu al over die kleine maatregel over Unia communiceren, bewijst dat het een belangrijke trofee is voor de N-VA.

Is migratie ook zo’n trofee? Inburgeringscursussen moeten nieuwkomers zelf betalen en tijdens de asielprocedure krijgen ze geen kindergeld meer. Ook de drempel voor een aantal sociale rechten van nieuwkomers wordt verhoogd, met de dubbele norm van 10 jaar wettig in het land verblijven en daarvan 5 jaar ononderbroken. Het toegangsticket wordt duurder, maar als je het haalt hoor je er ook echt bij, zei Jambon.

Tobback: Waar is de tijd dat de CD&V geen onderscheid wilde maken tussen kinderen? Een kind is een kind. Blijkbaar zijn alle kinderen voortaan niet meer gelijk. Wat gaat er gebeuren als je een kind uit Afghanistan adopteert? Moet dat ook tien jaar wachten voor het kindergeld krijgt? De toegang tot sociale woningen wordt ook moeilijker gemaakt voor nieuwkomers. Wat doe je met al die mensen die toch naar hier komen? Moeten die op straat slapen? De bedoeling van al dat soort maatregelen rond migratie is duidelijk. Ondanks alle praatjes over integratie in dat warme Vlaanderen is dit een puur afschrikkingsbeleid. Ze willen gewoon de vreemdelingen buiten houden. Maar als die toch blijven komen, wat doe je dan? Dat zal doorgeschoven worden naar het federale niveau. Gwendolyn Rutten en Beke zouden van schaamte in de grond moeten kruipen. De N-VA geilde blijkbaar op de Deense migratiemaatregelen en die hebben ze nu binnengehaald. Het is een echte triomf voor die partij, maar binnen het Belgische kader is dit een oorlogsverklaring aan Brussel en Wallonië.

Hoezo?

Tobback: Weet je wat ik cynisch vind? Als al die maatregelen in Vlaanderen worden doorgevoerd, dan zullen asielzoekers naar Wallonië en Brussel vertrekken, waar ze wel een sociale woning en kindergeld kunnen krijgen. Het is een scherpe vergelijking, maar zoals Brussel de nachtvluchten uit Zaventem wegstuurt over Vlaanderen, zo probeert Vlaanderen migranten en asielzoekers door te schuiven. We leven nog altijd in België en als je met je Vlaamse migratiemaatregelen nieuwkomers naar Wallonië en Brussel drijft, dan kunnen de Franstaligen wellicht zelfs een belangenconflict inroepen.

De onderwijskoepels zouden minder geld krijgen en de centen moeten directer naar de scholen gaan.

Tobback: Wat de koepels krijgen, is een fractie van het onderwijsbudget. Dat is dus meer symboliek dan wat anders. Merkwaardig ook dat de status van de leerkracht moet worden verhoogd. Alleen met wat minder administratief werk zal dat niet lukken.

Nog een nieuwigheid: er komt een Vlaamse minister van Justitie en handhaving.

Tobback: Wat gaat die Vlaamse minister precies doen? De GAS-boetes regelen of opvolgen? Vlaanderen heeft gewoon geen grondwettelijke justitiële bevoegdheden. De GAS-boetes zijn bijvoorbeeld een bevoegdheid van de burgemeesters. Daarvoor zijn ze alleen verantwoording verschuldigd aan de parketten en het federale niveau. We moeten de concrete teksten nog lezen uiteraard, maar zoals het nu wordt voorgesteld is zo’n justitieminister een Vlaamse bemoeial bij allerlei administratieve sancties. Ze creëren er dus een nieuwe betuttelfunctie bij. Ik hoop dat ik me vergis. Ach, het is gewoon een symbool voor de strijd rond Vlaamse onafhankelijkheid. Het is ook weer een mooie toegeving van de CD&V, die met Koen Geens wel al enkele jaren de federale justitieminister levert.

De CD&V heeft blijkbaar toch ook maatregelen binnengehaald rond welzijn en sociaal beleid, het wegwerken van wachtlijsten, geld voor woonzorgcentra enzovoort?

Tobback: Dat was in het vorige regeerakkoord toch ook al het geval? En wat is er toen van gekomen? Hebt u op de persconferentie iets horen zeggen over de strijd tegen armoede? De vorige regering zou die toch halveren? Ik ben echt benieuwd wat er daarover in het regeerakkoord zal staan.

De coalitie bestaat uit dezelfde partijen als de vorige. Is dit nu de voortzetting van hun beleid?

Tobback: Nee, want al de punten die de N-VA na aan het hart lagen, zitten nu blijkbaar in dit regeerakkoord. En als je met 24 procent van de stemmen ook nog eens de meerderheid van de regeringsposten binnenhaalt, dan heb je goed onderhandeld.

Zal het niet voor meer stabiliteit zorgen dat alles wat de regeringspartners willen doen nu al in detail vastligt?

Tobback: De Vlaamse regering werkt als een college, dus iedere beslissing wordt gezamenlijk genomen. Wel, de CD&V en de Open VLD hebben samen vier ministers, tegen vijf voor de N-VA. Samengevat: met dit regeerakkoord kan Wouter Beke beter meteen de C uit de partijnaam schrappen. En de liberalen kunnen de grote principes van hun voorvaderen op hun buik schrijven. CD&V en Open VLD lopen achter een radicaal-rechtse partij aan die zich probeert in te dekken tegen het Vlaams Belang.

Zal dit regeerakkoord de federale onderhandelingen niet bemoeilijken?

Tobback: Zonder twijfel.