‘Migratiebeleid van de afgelopen vijf jaar bestond vooral uit ronkende verklaringen en gerommel in de marge’

‘De beloofde en door de grote meerderheid van de Vlamingen gewenste ‘verandering’ in het asiel- en immigratiebeleid is er niet gekomen’, schrijft Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken in aanloop naar het verkiezingsdebat van Knack over asiel en migratie.

Uit een recente bevraging van de VRT blijkt dat – na ongeneeslijk ziek worden – de ongecontroleerde immigratie de Vlamingen het meeste angst inboezemt. Wat dat betreft, is er helaas niets nieuws onder de zon. Een enquête die de openbare omroep naar aanleiding van de verkiezingen in 2014 uitvoerde, leverde namelijk precies hetzelfde beeld op. Deze opmerkelijke gelijkenis hoeft niet te verbazen. De afgelopen vijf jaar is de immigratiedruk namelijk niet afgenomen, wel integendeel. Midden vorig jaar stelde het federaal migratiecentrum Myria in een rapport zelfs dat België ‘vandaag de dag vooral een immigratieland’ is. Dat heeft ook zo zijn redenen.

We kunnen niet anders dan vaststellen dat het immigratiebeleid dat de afgelopen vijf jaar werd gevoerd, maar bitter weinig verschilt van dat van de regering-Di Rupo. De beloofde en door de grote meerderheid van de Vlamingen gewenste ‘verandering’ in het asiel- en immigratiebeleid kwam er niet. Al te veel bleef het bij gerommel in de marge, sussende praatjes, ronkende verklaringen, getoeter en getwitter, en werden oude beloftes vervangen door nieuwe aankondigingen. Doeltreffende maatregelen die – zélfs binnen het geldende en te doorbreken Europese en internationale keurslijf – hadden kunnen genomen worden, bleven uit of in het beste geval in de aankondigingsfase steken.

Hieronder een korte bloemlezing uit de lange lijst van gebroken beloftes en gemiste kansen, die tegelijk kan gelezen worden als een programma waarvan de komende vijf jaar absoluut werk moet gemaakt worden.

Om te beginnen, bleef de voorbije jaren het nefaste systeem van de gezinshereniging onverminderd het belangrijkste immigratiekanaal naar dit land. Een verstrakking van de regels – waaronder het optrekken van de inkomensvoorwaarde om een partner vanuit het buitenland te laten overkomen en de invoering van een verplichte test over de basiskennis van onze waarden, normen en taal voor degenen die naar Vlaanderen willen komen – kwam er niet. Bovendien liet deze regering zelfs na om de regels voor gezinshereniging voor asielzoekers aan te passen. In tegenstelling tot andere Europese landen kunnen erkende asielzoekers nog altijd één jaar lang hun gezinsleden zonder voorwaarden laten overkomen, wat voor een bijkomend aanzuigeffect zorgt.

Tegen de algemene Europese trend in steeg het aantal asielaanvragen in dit land vorig jaar met 19 procent, terwijl zich inzake de terugkeercijfers een omgekeerde beweging aftekende. Het feit dat er nog steeds geen sprake is van een ommekeer in het terugkeerbeleid hoeft niet te verbazen, want ook vandaag er is nog altijd een schrijnend tekort aan plaatsten in de gesloten terugkeercentra. Het aantal keren dat Theo Francken een wezenlijke uitbreiding van de capaciteit beloofde, overtreft ondertussen het aantal plaatsen dat er effectief is bijgekomen: amper 200. Dat cijfer staat in schril contrast met de zowat 20.000 plaatsen die er in volle crisis konden bij getoverd worden voor het onthaal van asielzoekers én het blijft bovendien ver verwijderd van de meer dan noodzakelijke verdubbeling waar Freddy Roosemont, directeur-generaal van de Dienst Vreemdelingenzaken, reeds in 2015 voor pleitte.

Al even weinig verandering valt te bespeuren in de ‘lijst van veilige landen’. Deze lijst, die een ontradend effect heeft op potentiële gelukszoekers en daarom in vele Europese landen reeds langer gangbaar was, werd tijdens de vorige regeringsperiode (in 2012) uiteindelijk ook in België ingevoerd. Het minpunt was evenwel dat deze lijst slechts zeven landen telde, waardoor het effect ervan uiteraard beperkt bleef. Vandaag, na bijna vijf jaar N-VA-regeringsdeelname, staan welgeteld acht landen op deze lijst, waarmee hij dus ongeveer even lang – of beter gezegd: even kort – is gebleven dan hij was.

Ondertussen blijft ook de Belgische nationaliteit te gemakkelijk te verkrijgen . Dat is niet bepaald verwonderlijk, aangezien de vereisten inzake economische zelfredzaamheid nog altijd te laks en de inburgeringsvoorwaarden al te vrijblijvend zijn. Voor het Vlaams Belang is de nationaliteit geen recht, maar iets dat moet verdiend worden. Concreet is onze partij van oordeel dat men onze identiteitskaart enkel kan verwerven wanneer men hier minstens tien jaar legaal en ononderbroken verblijft, een loyaliteitsverklaring aflegt, economisch actief bijdraagt aan onze samenleving en slaagt in een burgerschapsproef. Daarvan kwam de afgelopen jaren echter niets in huis. Bovendien werd zelfs niet geraakt aan de dubbele nationaliteit, die een rem vormt op de integratie en ons paspoort feitelijk degradeert tot een soort voordeelkaart van de nv België. De gevolgen zijn ernaar: alleen al in 2018 kwamen er 36.215 ‘nieuwe Belgen’ bij. Dat zijn er bijna dubbel zoveel dan in 2014, het jaar waarin deze regering aantrad (18.726).

Zo mogelijk nog opmerkelijker is het feit dat ook het beloofde en zo noodzakelijke nieuwe migratiewetboek is uitgebleven. De huidige Vreemdelingenwet, die dateert uit 1980, is na jaren van veranderingen en toevoegingen als gevolg van nieuwe nationale en internationale regels een kluwen geworden waarin geen kat haar jongen terugvindt, maar waarin advocaten van de immigratie-industrie zich als een vis in het water voelen. Dat verklaart de nood van een nieuw migratiewetboek waarin alle regels duidelijk worden gebundeld en achterpoortjes gesloten, onduidelijkheden verdwijnen en ingewikkelde en lange procedures onmogelijk worden. Groot was dan ook de hoop toen Theo Francken in 2014 als kersvers staatssecretaris voor Asiel en Migratie aankondigde dat het herschrijven van het Belgische migratiewetboek het belangrijkste werk was dat hij de komende vijf jaar wilde realiseren. Nog groter is de ontgoocheling wanneer we vijf jaar later moeten vaststellen dat zelfs van dit ‘belangrijkste werk’ niets terecht is gekomen.

Het Vlaams Belang deelt in ieder geval de grote zorg van de Vlamingen en wijst erop dat de massale immigratie geen onvermijdelijkheid is die we als een soort natuurramp moeten ondergaan. Het tij kan wel degelijk gekeerd worden. Maar dan zal méér nodig zijn dan de politiek van ‘window dressing’ die we de afgelopen vijf jaar gekend hebben. Geen woorden, maar daden. Toen hij een stroom van kritiek kreeg na zijn weigering om nog schepen vol illegalen toe te laten in Italiaanse havens, antwoordde Matteo Salvini (Lega): ‘Er zijn er die praten en er zijn er die handelen.’ Dat is wat het Vlaams Belang voor de Vlamingen wil. Dat is de inzet van 26 mei.