Corona heeft onze ogen geen goed gedaan: tips om ze beter te beschermen

Heb jij het voorbije jaar ook naar de kunsttranen moeten grijpen? Of beginnen de lettertjes op je computerscherm steeds meer te dansen? Door de coronacrisis hebben onze ogen het extra zwaar te verduren gehad.

De Algemene Professionele Opticiens- en Optometristenbond van België (APOOB) merkt een opvallende tendens op: door het vele binnen zitten tijdens de coronapandemie is het aantal gevallen van myopie (bijziendheid) nog meer dan andere jaren gestegen. ‘Het wordt hoog tijd wat we onze ogen beter gaan beschermen, zeker die van kinderen en jongeren’, klinkt het.

De toegenomen schermtijd is al jaren een doorn in het… oog. Maar de lockdowns en quarantaines hebben onze ogen nog sterker doen achteruitgaan. Het syndroom wordt ook wel ‘quarantainemyopie’ genoemd, het gevolg van uren binnen zitten bij slechte verlichting en te lange schermtijd bij het thuiswerk en huiswerk.

In 2000 was ongeveer 23 procent van de wereldbevolking myoop. Als we deze weg blijven volgen en geen inspanningen doen om dit terug te drijven, wordt tegen 2050 maar liefst 50 procent van de wereldbevolking myoop. In grote steden in Azië, zoals in Singapore en Seoul, is intussen 80 tot zelfs 95 procent van de 20-jarigen bijziend.

‘Myopie of bijziendheid ontstaat wanneer de oogspieren te lang onder stress staan waardoor de oogbol langer wordt, bijvoorbeeld bij het dichtbij schermkijken’, zegt Serge Bruninx, Voorzitter APOOB. ‘Vooral jongeren tussen 12 en 21 jaar zijn kwetsbaar. In China kwamen er bij de eerste lockdown bij de zesjarigen drie keer zoveel bijziende kinderen dan in de jaren voor corona.’

Ondanks dat Belgen steeds meer last hebben van onscherp zicht, vermoeide en pijnlijke ogen, zetten ze nog te weinig de stap naar de opticien of optometrist. ‘Zoals bij veel gezondheidszaken zoeken we pas hulp wanneer we klachten krijgen. Maar ook als je geen oogproblemen hebt, is een regelmatig nazicht van de ogen aan te raden, zodat de achteruitgang geremd of geremedieerd kan worden. Hetzij met de juiste bril of lenzen, hetzij met een medisch behandelplan bij de oogarts. Bovendien komen vaak ook andere aandoeningen aan het licht, van diabetes tot MS en neurologische afwijkingen”, besluit Serge Bruninx.

Tips

Je kunt ook zelf heel wat doen om schade te voorkomen. Hieronder vind je enkele simpele vuistregels.

• Een goede houvast is de 20-20-2 regel: voor elke 20 minuten intense schermtijd, moet je 20 seconden ver wegkijken om je ogen te ontspannen. Zo krijgen de kleine spiertjes in en rond het oog, die ervoor zorgen dat je ogen in dezelfde richting blijven kijken, af en toe wat rust. Die laatste 2 staat voor 2 uur buiten spelen, maar dat is uiteraard voor kinderen bedoeld, al is buitenlucht en -licht voor iedereen heilzaam. Je ogen krijgen zo de kans om in de verte te staren en te knipperen. Meerdere korte pauzes zijn beter dan slechts een paar langere pauzes op een dag.

• Een andere goede regel is geen schermtijd voor kinderen tot ze 2 jaar oud zijn (behalve videochatten met apps zoals FaceTime of Skype) en niet meer dan een uur schermtijd per dag voor kinderen van 2 tot 5 jaar. Hierdoor is er meer tijd voor andere activiteiten die de nadruk leggen op lichaamsbeweging en interactief spel, die fundamenteel zijn voor de fysieke en intellectuele ontwikkeling van een kind.

• Drink voldoende water (en minder koffie) en knipper met je ogen om te voorkomen dat je ogen uitdrogen. Uit onderzoek blijkt dat bij schermgebruik we minder of toch minder volledig knipperen omdat onze ogen gefocust zijn. De oogleden werken als ruitenwissers Ze vegen het stof en vuil weg en maken het oogoppervlak schoon met traanvloeistof. Ze verscherpen ook het zicht door het hoornvlies vochtig te houden. Heb je nog steeds last van droge ogen? Je kan dit verhelpen met een luchtbevochtiger of kunsttranen.

• Zet je scherm ver genoeg: je scherm zou op een afstand van zo’n 40 tot 75 cm moeten staan. Laptops staan vaak te dicht bij de ogen, waardoor de oogspieren overwerkt raken. Ook de hoogte is belangrijk. Als je te veel naar boven moet kijken, worden de ogen droger en vermoeider.

• Zet je tekst groter: kies een lettergrootte die voor jou het meest comfortabel aanvoelt om langdurig te werken.

• Zorg voor veel daglicht en licht bij waar nodig.

• Verminder schittering en helderheid: pas de helderheid aan van het scherm naargelang het omringende licht. Vermijd een helder scherm in een donkere ruimte. Overweeg een matte schermfilter voor je apparaat om schittering te verminderen.

• Draag een bril: als je contactlenzen draagt, weet je al dat ze uitdroging en irritatie kunnen vergroten. Om deze symptomen te verminderen, kun je in plaats daarvan een bril dragen als je langere tijd met een computer werkt.