7 vragen over darmkanker: ’90 procent kans op genezing bij diagnose in vroeg stadium’

Maart is darmkankermaand en dus wijst de Stichting tegen Kanker nog eens op het belang van preventieve screening. ‘Screening kan levens redden’, luidt het.

Darmkanker treft vooral de dikke darm (65 procent) en de endeldarm (35 procent), die uitmondt in de aars. Veruit de meeste darmkankers beginnen met een poliep, een darmslijmvliesuitstulping die in 1 tot 5 procent van de gevallen uitgroeit tot een tumor. Dat proces kan 10 tot 20 jaar in beslag nemen en geeft doorgaans geen klachten.

Dikkedarmkanker (colorectale kanker) is een van de drie meest voorkomende kankers in België en treft bijna 8.000 mensen per jaar. Luc Colemont, bezieler van vzw Stop Darmkanker: ‘Elke dag krijgen 23 Belgen te horen dat ze aan darmkanker lijden. Daar zouden we minstens de helft van kunnen voorkomen. Dit is een welvaartstaat onwaardig.’

In een vroeg stadium bedraagt de overlevingskans nog 88 à 97 procent, in een laat stadium slechts 20 procent. In een later stadium de kanker behandelen is ook pijnlijker en invasiever, soms met ernstige gevolgen voor de patiënt. Darmkanker veroorzaakt meer dan 2.500 sterfgevallen per jaar. Het risico aan darmkanker te sterven daalt gelukkig in België. Er is niet alleen meer aandacht voor een vroege opsporing, er is ook veel vooruitgang geboekt op het vlak van de multidisciplinaire behandeling.’

De Stichting tegen Kanker wijst erop dat screening levens kan redden. Iedereen tussen 50 en 74 jaar wordt aanbevolen om de twee jaar een test te laten uitvoeren, ook als men geen symptomen heeft. Want als men wacht tot de eerste symptomen, is het vaak al te laat. Zo een test kan makkelijk en veilig thuis uitgevoerd worden. In Vlaanderen wordt om de twee jaar een test via de post bezorgd. In het labo wordt dan gezocht naar bloedsporen in de stoelgang die niet met het blote oog kunnen worden onderscheiden. Zowel de huisarts als de patiënt krijgen het resultaat opgestuurd. In 95 procent van de gevallen is het resultaat van de test normaal. Als de test toch positief is, wordt een diagnostische colonoscopie aanbevolen. ‘In de meeste gevallen zal het onderzoek letsels aan het licht brengen die niet ernstig zijn of wijzen op poliepen die best verwijderd worden. Als een kankerdiagnose wordt gesteld, is een snelle behandeling mogelijk met een goede kans op genezing omdat door de test de diagnose vaker in een vroegtijdig stadium gesteld wordt’, stelt de Stichting tegen Kanker.

Dankzij het bevolkingsonderzoek hebben we in Vlaanderen nu minder darmkankers dan voor de start van de screening in 2013. Maar het kan nog altijd beter. In Vlaanderen stuurt slechts iets meer dan de helft van de mensen die de test thuis krijgen, hem terug. In 2020, mogelijk als gevolg van de coronapandemie, is de responsgraad wat (3 procentpunt) gedaald. In Wallonië en Brussel ligt de responsgraad zelfs nog een stuk lager. Daarom pleit Luc Colemont voor een betere communicatie. ‘Een Italiaanse studie toonde aan dat een van de hoofdredenen waarom iemand niet meedoet aan het bevolkingsonderzoek het gebrek aan kennis is. “Niemand heeft me ooit verteld dat het zo belangrijk is”, hoor ik ook nog steeds elke dag. Je krijgt een gratis kans om erger te voorkomen. Grijp die alsjeblieft.’

Een zevende van de patiënten is jonger dan 50 als ze de diagnose te horen krijgen en dat aandeel zal de komende jaren alleen maar groter worden. Naast genetische factoren, die maar in 5 tot 10 procent van de gevallen een belangrijke rol spelen, zouden omgevingsfactoren die verband houden met een westerse levensstijl (zoals voeding, obesitas en een zittende levensstijl) het risico op het ontwikkelen van dikkedarmkanker verhogen. Maar welke omgevingsfactoren precies aan de basis liggen, is nog niet helemaal duidelijk.

Om het risico te verkleinen helpt het alvast om niet te roken, voldoende te bewegen, overgewicht te vermijden, de inname van alcohol, dierlijke vetten en rood vlees te beperken en veel graanproducten, groenten en fruit te eten.

Meer info: www.stopdarmkanker.be