Factcheck: nee, dit filmpje toont geen bijwerking van het coronavaccin

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

In een Spaanstalig filmpje dat de ronde doet op sociale media, ligt een jonge vrouw hevig te schokken voor een ziekenhuisdeur. Een bijwerking van het coronavaccin, zo wordt gezegd. Maar dat klopt niet: de vrouw lijdt aan epilepsie en kreeg helemaal geen vaccin, volgens dokters van het Argentijnse ziekenhuis waar de scène is gefilmd.

Op 2 maart verschijnt onderstaand bericht op de Facebookpagina van Artsen voor Vrijheid. Het wordt elf keer gedeeld en bereikt op twee dagen tijd 3300 mensen.

Het bericht bevat een link naar de website van Artsen voor Vrijheid.

Daar krijgen we een video te zien die iets meer dan vier minuten duurt. In het filmpje ligt een jonge vrouw stuiptrekkend op de grond voor een ziekenhuisdeur. Een man zit naast haar, een andere vrouw maakt zich boos omdat er geen dokter naar buiten komt en de jonge vrouw maar geen hulp krijgt. Over een vaccin wordt in de video niet gesproken.

Een andere vrouw filmt en becommentarieert de scène. Ze vermeldt in haar verslag ook twee keer over welk ziekenhuis het gaat: ‘El hospital de San Miguel’ (00:09) en ‘El hospital Larta (?) de San Miguel’ (00:29).

Uiteindelijk verschijnen twee mannen in zwarte uniformen die de vrouw op een brancard leggen en naar binnen dragen. Volgens de boze vrouw zijn het politieagenten, maar dat staat niet op hun uniformen te lezen.

Vaccin

Volgens Artsen voor Vrijheid zijn dit beelden van ‘een jonge vrouw die een anafylactische shock krijgt na het covidvaccin’. Iets wat, volgens Artsen voor Vrijheid, dagelijks zou gebeuren maar niet zou worden gerapporteerd door de media.

Een anafylactische shock of anafylaxie is volgens de website Gezondheid en Wetenschap een ernstige allergische reactie, die snel kan evolueren naar een levensbedreigende situatie. Een anafylactische reactie komt vaker voor bij mensen bij wie al een andere allergie is vastgesteld.

Zelfs voor een dokter is het zo goed als onmogelijk om een diagnose te stellen op basis van een videofragment. We concentreren ons op wat we wel weten om na te gaan wat hier aan de hand is.

Wanneer we de video pauzeren op 00:38, dan kunnen we op de toegangsdeur de naam van het ziekenhuis lezen: ‘Hospital Raúl F. Larcade de San Miguel. Dat komt overeen met wat de vrouw in het filmpje zegt.

Een ziekenhuis met de naam Hospital Municipal Dr. Raúl F. Larcade bevindt zich in San Miguel, een stad nabij Buenos Aires, de hoofdstad van Argentinië. Het gaat dus niet om een Spaans ziekenhuis, zoals het artikel stelt dat op de website van Artsen voor Vrijheid staat en waarnaar de Facebookpost verwijst.

We zoeken via Google met de zoektermen ‘Hospital Larcade’ en ‘guardia’ (Spaans voor ‘bewaking’) en komen terecht bij een factcheck over hetzelfde filmpje die onze Argentijnse collega’s van AFP op 1 maart publiceerden.

Het oudste bericht met de video dat zij terugvonden, dateert van 20 februari. ‘Gisteren in het Hospital Lacarde San Miguel. Dit is de slechtbetaalde en nutteloze gezondheidszorg die wij hebben’, luidt het Spaanse bijschrift.

Personeelstekort

We vinden ook een Instagrambericht met dezelfde video terug, ook van 20 februari. Het werd gedeeld op het account van ’trabajodoreslacardeunidos’ (‘verenigde werknemers van Lacarde’), dat al enkele maanden aandacht vraagt voor de nood aan hogere lonen, meer personeel en betere arbeidsomstandigheden.

Volgens het bericht werd de video gemaakt in de nacht van 19 februari. Er waren op dat moment slechts één dokter en één verpleger aanwezig. Op het moment dat de jonge vrouw een aanval kreeg voor de ziekenhuisdeur, waren die beiden met andere patiënten bezig. ‘Duidelijk een tekort aan personeel’, zegt het bericht, dat tegelijk benadrukt dat de jonge vrouw uiteindelijk wel werd behandeld en dat haar toestand ondertussen stabiel is.

Epilepsie

AFP Factcheck Argentinië nam contact op met het ziekenhuis. Chirurg Sebastián Motrel bevestigde aan de factcheckers dat de vrouw in de video een patiënte is met een voorgeschiedenis van epileptische aanvallen, en dat ze niet gevaccineerd werd tegen covid-19.

Gladys Amantia, medisch directeur van het ziekenhuis, vertelde aan AFP Factcheck dat de video inderdaad werd gemaakt op 19 februari, bij de toegangsdeur van de wachtkamer van het ziekenhuis, voordat de patiënte werd opgenomen op de spoedafdeling. ‘De mensen die de vrouw hulp bieden zijn een verpleegkundige, beveiligingspersoneel en een verpleger’, aldus nog Amantia.

Geen vaccin

Met een vaccin heeft het verhaal dus niets te maken. Toch circuleert de video ondertussen op grote schaal, voorzien van de bewering dat de scène is gefilmd nadat de vrouw werd gevaccineerd. Die berichten circuleren onder meer in het Roemeens, Engels, Frans, Tsjechisch en Spaans. Ook in Vlaanderen hebben verschillende profielen en pagina’s het gedeeld, waardoor al minstens 10.000 mensen het op hun tijdlijn te zien kregen.