‘Wachtlijsten zijn geen probleem dat vanzelf ontstaan is, maar de optelsom van politieke keuzes’

Achter de groeiende wachtlijsten schuilt de gedachte dat mensen met een handicap minderwaardig zijn en het zelf maar moeten uitzoeken. Al 15 jaar zijn die wachtlijsten dé schandvlek van de Vlaamse regering, een etterende wonde waar ze liefst van wegkijkt. Want zo ontneemt ze mensen met een handicap hun recht op zorg. Onze warme, Vlaamse samenleving onwaardig’, schrijft Ann De Martelaer, Vlaams parlementslid voor Groen.

De Vlaamse regering bestempelt mensen met een handicap al legislaturen na elkaar als minderwaardig. Anders waren de wachtlijsten in de gehandicaptenzorg al lang weggewerkt. Er staan ruim 4.000 minderjarigen en 15.000 meerderjarigen met een handicap in de rij te wachten voor hulp. Hun wachttijd loopt vandaag gemakkelijk op tot tien jaar of meer. Bij deze beschamende cijfers blijft het oorverdovend stil. Zo blijven mensen met een handicap verder wegzakken naar de bodem van onze verzorgingsstaat.

De papieren realiteit

De Vlaamse regering beloofde op haar communicantenzieltje dat het meer ging doen voor personen met een handicap toen in 2009 het VN Verdrag Handicap van kracht werd. De Vlaamse regering zou er voor zorgen dat mensen met een handicap helemaal zelf konden meedraaien. Alle drempels en alle obstakels zouden weggenomen worden. Letterlijk en figuurlijk. De realiteit is totaal anders dan de praktijk vandaag. Naast de schrijnende wachtlijsten noteert gelijkekansencentrum Unia steeds meer gevallen van discriminatie bij personen met een handicap, op de werkvloer en op de woningmarkt.

De rijen wachtenden voor de gehandicaptenzorg zijn naast de schending van een mensenrecht, ook een klap in het gezicht van ouders. Die weten vandaag niet zeker of er voor hun kind met een handicap ooit zal gezorgd worden als zij er niet meer zijn. Vlaanderen zadelt ouders op met een afschuwelijke onzekerheid. Ouders doen vandaag zoveel als ze kunnen voor hun kind met een handicap en vaak gaat dat simpelweg hun draagkracht ver te boven. De coronacrisis zette dat heel hard op scherp.

Optelsom van politieke keuzes

Het is niet toevallig vlak voor we naar het stemhokje gaan dat partijen uit de Vlaamse regering elke keer opnieuw loze beloftes de wereld insturen: ‘We gaan de wachtlijsten eindelijk aanpakken’. Er was zelf een tijd dat ze het wegwerken ervan een essentieel deel van goed bestuur noemden. Intussen is de kloof tussen beloftes en effectieve verandering groter dan ooit en piept geen enkele minister nog van de wachtlijsten. En het meest schandalige van alles: de bijna 20.000 vragen die wachten op een antwoord verminderden niet door het beleid van de laatste jaren.

Nu de coronacrisis hier is, is het nog gigantisch veel moeilijker om de wachtlijsten aan te pakken, maar daarom niet minder dringend. Nochtans is het probleem van de wachtlijsten geen hogere wiskunde. Het vraagt om stevige politieke keuzes die levens kunnen beïnvloeden en veranderingen brengen. Zonder bevlogen politici hadden vrouwen nog altijd geen stemrecht en was er van bijvoorbeeld adoptie door holebi’s geen sprake. Waar blijven de Vlaamse ministers met hun idealen voor mensen met een handicap?

Want laten we elkaar recht in de ogen kijken. De wachtlijsten zijn geen probleem dat vanzelf ontstaat. Dat is de optelsom van politieke keuzes die werden gemaakt door verschillende ministers van Welzijn. Sinds 2004 telkens een christen democraat. Alles wat nodig is om heldere keuzes te maken ligt op tafel. Daar hebben mensen met een handicap en hun mantelzorgers recht op, al meer dan 15 jaar.