‘Peter Van de Veire had beter een toontje lager gezongen’

Bij sensibilisatiecampagnes van de politie spreken we niet van victim blaming, zegt Kristof Van Brussel over de heisa rond de gelekte naaktbeelden van enkele BV’s. Van Brussel is productdesigner van computerprogramma’s en ook professioneel met sociale media bezig.

Vlaanderen heeft nu ook zijn eigen sextingschandaal, zoveel is duidelijk. Stan van Samang stapte al naar de rechter en werd headline in de journaals. Peter Van de Veire gebruikte MNM om een fel betoog te lanceren tegen het verspreiden van sexueel getinte privébeelden. Van de Veire maakte duidelijk dat er straffen staan tot 5 jaar op het delen van info uit de privésfeer. Meteen ging zijn sermoen ook viraal op de sociale media en kon een mediastorm niet uitblijven. Politici en een op polemiek belustte senior writer konden het niet laten de boodschap van Van de Veire te bejubelen en te delen.

Ik had het eerlijk gezegd een beetje moeilijk met de toon in de radioboodschap van Van de Veire. ‘Er staat een gevangenisstraf van vijf jaar op!’ Een belerend vingertje is tegelijkertijd een aanmoedigend vingertje. Wat niet mag wordt voor sommigen net aantrekkelijk.

Is Peter dan nooit jong geweest? ‘Wil jij een naakte Sean delen als jij mij die dickpic van Stan doorstuurt?’ Onderbroekenlol is van alle tijden. Kleinmenselijk… helemaal akkoord. Maar het is bovenal eigen aan de mens. In een fractie van een seconde drukken we allemaal op de Share-knop. Weg is weg. Oeps!

Mijn initiële opmerking was: bezint eer ge begint, zeker als je een bekende Vlaming bent. Misschien was dat de gepaste boodschap die Van de Veire had moeten geven aan zijn andere Vlaamse mediacoryfeeën. Prompt werd ik op Twitter uiteraard weggezet als een victim blamer.

Stelen mag niet. Maar je kan je er wel tegen behoeden door de deur op slot te doen. Wanneer je de deur wagenwijd open laat staan, dan heb je wel een gedeelde verantwoordelijkheid wanneer je bestolen wordt. Bij sensibilisatiecampagnes van de politie spreken we niet van victim blaming. Ze voorkomen net inbraken. Preventie heet dat. Net zoals inbreken weten we dat naaktbeelden doorsturen zonder toestemming niet mag. Het gebeurt toch. Wat doe je ertegen?

Er wordt veel bullshit gedeeld op sociale media. Wie vrij van zonde is, werpe de eerste steen! Er worden ongetwijfeld veel gênante beelden uit de privésfeer gedeeld maar die krijgen niet zo veel ruchtbaarheid. De social value van een naakte Peter Van de Veire heeft veel meer waarde dan een dickpic van Jan Met De Pet. Zo gaat dat nu eenmaal in een digitale wereld waar het belang van een persoon wordt ingeschat op basis van het aantal likes en volgers.

Sexting als mensenrecht

Door mijn opmerkingen werd ik ook als moraalridder weggezet. Iemand die zowaar sexting in de taboesfeer wilde steken.

In deze digitale tijden – en zeker in die van corona en social distancing – is sexting voor velen uit hun gevoelsbeleving al lang niet meer weg te denken. Het wordt bijna aanzien als een mensenrecht. Zoals in alle relaties is het dan toch wel goed even stil te staan bij de oprechte bedoelingen van je partners. Wat gebeurt er met dat materiaal na een ruzie of breuk? Dat blijft altijd moeilijk in te schatten. Maar wacht… is dat in een real life-relatie ook niet het geval?

En als er al sprake zou zijn van een soort van sextingetiquette tussen de personen in kwestie, dan komen de inbrekers terug in beeld: hacking en phishing. Technologie is nooit waterdicht, of het nu over je alarmsysteem thuis of over je smartphone gaat. Als die sexter ook nog eens een BV is, dan zijn die data meer geld of kudos waard. Je bent, om het in beveiligingstermen te zeggen, nog meer ‘vulnerable‘ (kwetsbaar).

Privacy is een hoog goed in onze samenleving. In de online wereld is het belang ervan immens en wordt dat zwaar onderschat. De digitale sporen die we nalaten, kunnen vroeg of laat terug opduiken en tegen ons gebruikt worden. Toch sharen en caren we – sociale wezens die we zijn – alsof het de lieve lust is. Grote technologiebedrijven hebben van onze data een monopoly van gemaakt. Jouw en mijn data zijn hun businessmodel. De vrijheid en blijheid om te sharen, caren en sexten is afhankelijk van de Googles, Facebooks, Amazons, Apples and Microsofts van deze wereld. Zij verdienen er buitensporig veel geld mee. Ook nu aan mediastormpjes als deze: BV’s die andere mensen waarschuwen om niet op de deelknop te drukken wanneer we hun naaktfoto’s in onze mailbox of chats vinden.

Na Peter Van de Veire liet ook derde slachtoffer Sean Dhondt zich uit over de zaak. Hij deed dat heel sereen en met veel gevoel voor zelfreflectie. Het wordt alom duidelijker dat de heren in kwestie het slachtoffer zijn van een zogenaamde catfish. Een catfish is in principe niets meer dan een online oplichter die met amoureuse voorwendsels misbruik van vertrouwen pleegt.

In plaats van te schieten op de katalysatoren van de misdaad – de nieuwsgierige, graag roddelende medemens die op de deelknop drukt – had Peter Van de Veire beter een toontje lager gezongen. Maar beste BV’s, bekijk het van de positieve kant: Vlaanderen heeft hoog nood aan een Nederlandstalige Catfish-format!

Misschien kan een ervaringsspecialist het presenteren?

Kristof Van Brussel is productontwikkelaar en interactiedesigner met behoorlijk wat kilometers op z’n digitale teller.