Peter Luykx (N-VA): ‘Zuid-Afrikaanse plaasmoorde zijn geen louter blanke aangelegenheid’

All lives matter, zegt N-VA-Kamerlid Peter Luykx over de plaasmoorde in Zuid-Afrika. ‘We mogen ze niet negeren uit vrees om als pro-Apartheid weggezet te worden.’

Er wordt te weinig aandacht besteedt aan de plaasmoorde, zeggen de Vlaams-nationalistische partijen N-VA en Vlaams Belang. ‘Plaasmoorde‘ is de Afrikaanse term voor boerderij-, hoeve- of erfmoorden. In 2016 werden er 71 geregistreerd in Zuid-Afrika, in 2017 nog 65. Het brengt Chris Janssens, fractieleider voor Vlaams Belang in het Vlaams Parlement, tot de uitspraak dat er een ‘omgekeerde apartheid’ aan de gang is in Zuid-Afrika. Hij roept Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA) om alle ontwikkelingshulp aan het land stop te zetten.

Zover wil N-VA-Kamerlid Peter Luykx niet gaan. Hij deelt Janssens’ kritiek dat de plaasmoorde te weinig aandacht krijgen. Daarom organiseerde hij er gisteren een lezing over in de Kamer. ‘Ze hebben een belangrijke economische impact’, zegt Luykx tegen Knack.be. ‘In de jaren 1980 telde Zuid-Afrika 128.000 commerciële boerderijen. Volgens AfriForum, een organisatie die de blanke Afrikaners vertegenwoordigt, schieten er daarvan nog 32.000 over. Op die boerderijen werken veel arbeiders – geschoolde en ongeschoolde. Wie in Zuid-Afrika zijn werk verliest, heeft een groot probleem.’

Op de Vlaamsgezinde opiniesite Doorbraak schrijft u dat er ‘antiblank racisme’ in het spel is in Zuid-Afrika, nu het parlement daar heeft ingestemd met onteigeningen van landbouwgrond van blanke boeren. Ziet u dat racisme ook als oorzaak van de plaasmoorde?

Peter Luykx: De oorzaken zijn zeker complex, want niet alleen blanken zijn het slachtoffer van die plaasmoorde. Een derde zijn zwarte boeren en arbeiders, en ook buitenlanders worden getroffen. Maar ook racisme zal wel meespelen. Regeringspartij ANC doet weinig moeite om de blanke boeren te beschermen. Dat beleid wordt als een vals excuus gebruikt voor dit geweld. Het voor de blanken opnemen is taboe in Zuid-Afrika. Je leest daar heel weinig over, wat ik intellectueel oneerlijk vind. Als daar meer achter schuilt, moeten we dat toch weten?

U zei eerder dat de plaasmoorde ‘enorme proporties’ aannemen. Dat valt te betwisten. Elke moord is er één te veel, maar 71 plaasmoorde op een totaal van ruim 19.000 moorden in 2016 in Zuid-Afrika: dat is niet ‘enorm’, toch? Het gaat om nog geen 0,4 procent.

Luyckx: AfriForum heeft berekend dat blanke Boeren in Zuid-Afrika 26 keer meer kans lopen om vermoord te worden dan het mondiale gemiddelde.

Jasper Rommel, die voor de ngo FOS in Johannesburg werkt, citeert op Knack.be TauSa, een belangenvereniging van blanke boeren. Zij melden dat 1,8 procent van de moordslachtoffers tussen 1994 en 2012 blank waren, terwijl ze 8,85 procent uitmaken van de bevolking. Hun conclusie: blanken hebben van alle Zuid-Afrikaanse bevolkingsgroepen de minste kans om vermoord te worden. Het is wat ongemakkelijk om zo’n vergelijking te maken, maar het zet uw ‘enorme proporties’ wel in perspectief.

Luyckx: Perspectief: dat is exact wat ik wil in deze zaak. De Zuid-Afrikaanse overheid heeft een informatiestop afgekondigd over dergelijke cijfers. Het is, zoals u zegt, ongemakkelijk om de vergelijking te maken. Laat me dus klaar en duidelijk zeggen dat het mij niet uitmaakt welke kleur de slachtoffers hebben. Bruin, zwart of wit: all lives matter. Ik roep alleen op: laten we dit probleem ter harte nemen. Het is niet nieuw, en het zal niet verdwijnen. We mogen de plaasmoorde niet negeren uit vrees om als pro-apartheid weggezet te worden.

U bent niet voor de Apartheid?

Luyckx: Uiteraard niet.

Wij vragen het omdat u deze tweet heeft geliket:

https://twitter.com/reageren1/status/973593631654334470Back to the futurehttps://twitter.com/reageren1

Een fel onderbelichte problematiek. Zal wel zijn! Wat daar gebeurt speelt niet in de kaarten van de VN, met hun culturele globalisatie-project. Hier wordt het bewijs geleverd dat "apartheid" de enige optie was voor Z.A.. Of we dat nu graag horen of niet.

— Back to the future (@reageren1) March 13, 2018

U vindt dus niet dat Apartheid de enige optie was voor Zuid-Afrika?

Luyckx: Ik ben het daar niet mee eens, nee. Wel met de eerste zin. Er waren veel reacties op onze lezing, en ik heb ze niet allemaal even goed gelezen – meer hoeft u daar niet achter te zoeken. Wellicht heb ik deze te snel geliket. Ik wil heel duidelijk zeggen dat ik het daar niet mee eens ben. Zoals ik al zei: de plaasmoorde zijn geen louter blanke aangelegenheid. Maar ik ben het er wel absoluut mee eens dat er meer aandacht voor mag zijn. Het is toch raar is we niets lezen over baby’s die levend verbrand worden en mannen die met boormachines gefolterd worden tot ze sterven? Dat gebeurt allemaal in Zuid-Afrika. Net zoals ik in de Kamer de gruwel van Boko Haram en de ellende van de Congolezen heb aangekaart, vind ik het mijn plicht om ook dit aan te kaarten.