Gedaan met kamperen voor de schoolpoort? Doorbraak over nieuwe regels voor inschrijvingen

Er is een doorbraak in het dossier van het inschrijvingsdecreet, het decreet dat de inschrijvingen in het Vlaamse onderwijs regelt.

Die nieuwe inschrijvingsregels werden maandenlang geblokkeerd door een belangenconflict dat eind 2018 werd ingediend door de Franse Gemeenschapscommissie in Brussel. Maar die procedure is nu volledig ten einde, waardoor het Vlaams Parlement op de valreep kon stemmen over de nieuwe regels. Het decreet werd goedgekeurd. Oppositiepartijen Groen, sp.a en Vlaams Belang onthielden zich bij de stemming. De timing voor de invoering van de nieuwe regels schuift wel op naar het schooljaar 2020-2021.

Even terug naar het najaar van 2018. De Vlaamse meerderheidspartijen bereikten toen een moeizaam compromis over het nieuwe inschrijvingsdecreet. Dat decreet moet komaf maken met het schoolkamperen. Het decreet bepaalt onder andere dat secundaire scholen met capaciteitsproblemen verplicht gebruik moeten maken van een centraal aanmeldingsregister. Het veelbesproken systeem van de dubbele contingentering, een mechanisme om de sociale mix op school te bevorderen, gaat op de schop, of toch in het secundair onderwijs. Scholen kunnen wel beslissen om tot 20 procent van hun plaatsen vrij te houden voor ‘ondervertegenwoordigde groepen’.

Specifiek voor Brussel wil Vlaanderen de voorrang voor Nederlandstaligen optrekken van 55 naar 65 procent. Daarbovenop krijgen leerlingen die al negen jaar schoolliepen in het Nederlandstalig basisonderwijs ook nog een voorrang van 15 procent in het secundair onderwijs. Maar de Franse gemeenschapscommissie in Brussel protesteerde daartegen met een belangenconflict. Daardoor werd de behandeling van het inschrijvingsdecreet stilgelegd en konden de nieuwe inschrijvingsregels niet van start gaan zoals gepland. Het overleg tussen de beide gemeenschappen over het belangenconflict leverde geen doorbraak op, maar intussen is de procedure voor het belangenconflict volledig afgerond.

Daardoor kon het Vlaams Parlement het decreet woensdag – op de laatste plenaire van de legislatuur – op de agenda zetten en stemmen. Dat gebeurde ook meteen. Het decreet werd goedgekeurd. Oppositiepartijen Groen, sp.a en Vlaams Belang onthielden zich. De oorspronkelijke timing, namelijk het schooljaar 2019-2020, is echter niet meer haalbaar. De invoering van de nieuwe regels schuiven op naar het schooljaar 2020-2021.

Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) is blij dat het belangenconflict van de baan is en juicht de doorbraak in het dossier toe. Ook Open Vld-onderwijsspecialist Jo De Ro, een van de indieners van het decreet, reageert tevreden. Volgens hem bevat het decreet tal van voordelen. ‘Het decreet voert één tijdslijn in voor alle scholen, gaat dubbele inschrijvingen tegen en maakt het mogelijk om ondervertegenwoordigde groepen voor 20 procent voorrang te verlenen. Het decreet voert ook verplicht digitaal aanmelden in voor gemeenten of scholen die leerlingen willen weigeren omwille van capaciteitsproblemen waardoor er een einde moet komen aan alle kampeertoestanden. We trekken ook de voorrang van Nederlandstaligen in Brussel op naar 65 procent en we creëren van tweede voorrangsgroep van 15 procent van kinderen met anderstalige ouders maar die 9 jaar naar NL-talige school gingen’.

‘Alles is hiermee nog niet opgelost. Capaciteit zal de komende jaren nog hoog op agenda van volgende regering moeten staan, maar voor vele ouders, leerlingen en ouders hebben we een ongelofelijk stap gezet. De vertraging door het belangenconflict heeft nog gezorgd voor veel problemen dit schooljaar, maar volgend jaar is dat voor vele aspecten geregeld. Blijer kan je als parlementslid niet zijn dat dit op het einde van de laatste plenaire gestemd wordt’, aldus De Ro.

Ook mede-indiener Kris Van Dijck is opgelucht. ‘Met de goedkeuring van het inschrijvingsrecht hebben we een aantal goede stappen gezet’, zegt de N-VA’er. ‘Zo moeten de scholen die willen kunnen weigeren, nu digitaal aanmelden, waarmee we kampeertoestanden vermijden. Daarnaast wordt de dubbele contingentering in het secundair onderwijs afgeschaft, ook een goede zaak. En ten slotte wordt in Brussel nu het percentage voor de voorrangsgroep opgetrokken tot 65 procent, ondanks het tegenstribbelen van de Cocof’.