Er heerst nogal wat onduidelijkheid over het N-VA-voorstel voor een burgerexamen voor nieuwe Belgen. Kamerlid Sarah Smeyers, auteur van het wetsvoorstel, antwoordde voor Knack.be op vier concrete vragen.
Aanvankelijk ontstond dinsdag de indruk dat alle kinderen van wie slechts een van de ouders Belg is, na hun 18de voor een burgerexamen zouden moeten slagen om hun Belgische nationaliteit te kunnen behouden. Smeyers nuanceerde later aan Knack.be dat er een uitzondering geldt voor mensen die vanaf hun geboorte altijd in België gewoond hebben, maar toch bestaan er nog altijd veel vragen over de modaliteiten van het wetsvoorstel. Knack.be legde er vier concrete voor aan Smeyers.
Voor wie zou zo’n burgerexamen van toepassing zijn?
Smeyers: ‘Je kan op twee manieren Belg worden: door geboorte of door een nationaliteitsverklaring. Het wetsvoorstel is gericht op nieuwkomers die de Belgische nationaliteit aanvragen. Iemand die door geboorte automatisch Belg is, hoeft het examen niet af te leggen. Maar een minderjarig kind dat de Belgische nationaliteit verkrijgt door verklaring door de ouders, zal op meerderjarige leeftijd die nationaliteit moeten herbevestigen. Dat is evident in het geval dat de ouders om diverse redenen – migratie, beroepsomstandigheden en dergelijke – heel de minderjarigheid van het kind in het buitenland hebben verbleven én het kind de dubbele nationaliteit maar geen band met België heeft. Als die band er wel is, dan zal dat kind slagen.’
‘Ik vind het echter zéér irritant dat er nu gefocust wordt op kinderen. In de praktijk zal de grootste doelgroep migranten van middelbare leeftijd zijn, die na vijf jaar een nationaliteitsverklaring doen. Het spreekt voor zich dat kinderen die heel de tijd hier gewoond en school gelopen hebben, onder de uitzondering vallen. Wie vijf jaar in het buitenland verbleven heeft, maar het grootste deel van zijn jeugd hier en niet automatisch vrijgesteld is, zal ook slagen. Kinderen gaan echt het probleem niet zijn.’
Wie een tijd in het buitenland gewoond heeft, krijgt geen vrijstelling. Waar ligt dan de grens?
Smeyers: ‘Wie onderwijs in België heeft gelopen, is sowieso vrijgesteld. Maar je moet natuurlijk ergens een grens trekken. Dat je achttien jaar hier moet verbleven hebben, vind ik persoonlijk te streng. Voor mij hoeft dat niet de volledige schoolloopbaan te zijn. In Nederland is dat minstens acht jaar, dat lijkt me hier ook wenselijk. Maar die grens moeten we nog trekken. De modaliteiten van vrijstelling worden nog bepaald bij KB.’
Hoe moet zo’n burgerexamen er uitzien?
Smeyers: ‘Ik heb de mosterd gehaald in Nederland. Er zijn twee luiken. Enerzijds een taalexamen: is er voldoende kennis van een van de drie landstalen? Anderzijds moet de kennis van de maatschappij worden gepeild: waarden, normen, de grote lijnen van de Belgische democratie. De verstrenging van de nationaliteitswet uit 2013, blijft. Maar de integratievoorwaarde is daar niet in geraakt en dat willen wij. Nu wordt integratie nergens bepaald en we willen dat de integratievereiste een extra voorwaarde wordt.’
Verandert er iets voor kinderen die geadopteerd zijn?
Smeyers: ‘Wie geadopteerd is, de Belgische nationaliteit heeft verkregen en hier opgegroeid is en schoolgelopen heeft: geen probleem. Ook voor kinderen van wie de vader juridisch onbekend is: als je maar één ouder hebt, is het alleen daarop van toepassing. Het voorstel is niet zo moeilijk hoor, het wordt door sommigen bewust in een andere richting gestuurd.’
‘Open VLD en CD&V zijn wél akkoord’
Open VLD en CD&V schoten het voorstel van Smeyers dinsdag meteen af. ‘Voor ons geen voorwaardelijke of tweederangsburgers,’ klonk het.
Smeyers denkt er het hare van: ‘Open VLD en CD&V reageren op de vraag: wat ocharme met de kindjes? Maar als je vraagt of de integratievoorwaarde moet worden ingeschreven, dan lees ik dat ze allebei voor zijn.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
