Freya Van den Bossche: ‘SP.A en PS zijn niet één partij’

Sp.a zit niet ‘vastgeklikt’ aan de PS. Dat heeft Vlaams parlementslid Freya Van den Bossche woensdag verklaard in De Ochtend op Radio 1.

Ze lanceerde er een oproep richting de Franstalige socialisten om niet a priori ‘non’ te zeggen tegen N-VA. ‘Je weet niet tot wat N-VA bereid is. Ik vind dat je de moeite moet doen om te luisteren en te spreken’, aldus Van den Bossche.

‘Elke dag brengt een nieuw scenario’ in de federale regeringsvorming, stelt de socialistische politica vast. Maar ‘zolang N-VA mee aan boord wordt gehouden door CD&V, is een Vivaldi-coalitie onmogelijk. Zolang de PS een veto aanhoudt tegen N-VA, is het alternatief ook onmogelijk’.

Van den Bossche geeft toe dat de ene coalitie haar voorkeur eerder wegdraagt dan de andere, maar dat sp.a altijd bereid is te praten op basis van de inhoud die op tafel ligt. Haar partij bleef in de onderhandelingen de voorbije maanden veeleer in de luwte. De Vlaamse en Franstalige socialisten kwamen immers steevast als één familie in beeld en de druk lag ook niet meteen bij hen.

Toch zijn sp.a en PS niet met elkaar getrouwd, liet partijkopstuk Van den Bossche woensdagmorgen verstaan. ‘Wij zijn niet vastgeklikt aan de PS. Wij zijn niet één partij. Er zijn overeenkomsten, maar ook verschillen. De verstandhouding is wel oké tussen de mensen, al zijn de standpunten niet altijd dezelfde’, luidde het.

Van den Bossche merkt daarbij opvallend genoeg op dat de PS eerder al in een regering is gestapt zonder sp.a. Dat was het geval van bij de start van de regering Leterme I in 2007 tot de val van Leterme II in 2010. Ze vindt het ook jammer dat de PS een meerderheid met N-VA per definitie uitsluit.

Van den Bossche verwijst naar de uitspraken van partijvoorzitter Bart De Wever over de verhoging van de pensioenen – intussen bekend als de ‘uitgestoken hand’ richting socialisten. ‘Je weet niet tot wat N-VA bereid is. Ik vind dat je de moeite moet doen om te luisteren en te spreken’. Als blijkt dat het resultaat onder de lat is, dan moet je er dan kunnen uitstappen of proberen te onderhandelen, stelde ze.

Formatie kabbelt voort

Er heerst voorlopig windstilte na de verlenging maandag van de informatieopdracht van CD&V-voorzitter Joachim Coens en zijn MR-collega Georges-Louis Bouchez. Enkel CD&V-vicepremier Koen Geens legde dinsdag verklaringen af. Op de Franstalige radiozender Bel-RTL herhaalde Geens dat CD&V de N-VA in de regering wil om een meerderheid aan Vlaamse kant te hebben. Die meerderheid is ‘belangrijk, maar niet onmisbaar’, aldus Geens.

De koning geeft Geens en Bouchez nog maximum twee weken om uit te zoeken of een regering met PS en N-VA mogelijk is. Die vraag naar ‘verduidelijking’ komt er nadat N-VA-voorzitter Bart De Wever op de nieuwjaarsreceptie van zijn partij de verhoging van de laagste pensioenen als prioriteit naar voor schoof. Die verklaring werd gezien als een opening richting socialisten, die van hogere pensioenen een speerpunt maken.

Bouchez leek tot maandag aan te sturen op een ‘Vivaldi’-coalitie, met liberalen, socialisten, groenen en CD&V, terwijl de CD&V van Joachim Coens bleef vasthouden aan een coalitie met een Vlaamse meerderheid, en dus met N-VA, erbij.

Op Bel-RTL legde vicepremier en CD&V-onderhandelaar Geens uit waarom zijn partij de N-VA er bij wil. ‘Mijn partij heeft altijd gezegd dat een Vlaamse meerderheid belangrijk is – niet onmisbaar, maar belangrijk – en dat op inhoudelijk vlak de ethische dossiers, staatshervorming en het socio-economische belangrijk zijn’, zei Geens. De CD&V’er merkte op dat de N-VA de nota van de informateurs vrij positief heeft onthaald, ook al staat er niets over confederalisme in. ‘Een Vlaamse meerderheid is belangrijk, maar ook de ethische onderwerpen en staatshervorming zijn dat. U moet geloven dat wij meer op ons gemak over die zaken discussiëren met N-VA in de regering dan zonder N-VA’, zei Geens.

In de ‘verduidelijkingen’ die Geens en Bouchez de komende weken moeten zoeken, is ook de positie van de sp.a belangrijk. De Vlaamse socialisten vonden de nota van de informateurs alvast onvoldoende. Zij verkiezen een linksere koers, maar sluiten gezien de huidige patstelling niets uit. Van een echte toenadering met de N-VA willen sp.a-bronnen voorlopig niet spreken, laat staan van een ‘deal’. La Libre schreef dinsdag dat N-VA-voorzitter De Wever bij de informateurs had gesproken over een ‘deal’ die hij had met CD&V en sp.a om federaal te besturen, maar dat verhaal wordt door verschillende bronnen tegengesproken.

Wat er ook van zij, de kloof tussen PS en N-VA blijft groot. Brussels minister-president Rudi Vervoort herhaalde dinsdag het standpunt dat een stabiele federale regering er voor de PS een is zonder N-VA. De Franstalige socialisten hebben bovendien altijd gezegd dat ze de Zweedse coalitie (MR, CD&V, Open Vld en N-VA) nooit zou depanneren. Onderhandelen met N-VA zou enkel kunnen als Open Vld er niet meer bij is.

MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez zei maandag echter dat hij de band met zijn Vlaamse zusterpatij Open Vld niet wil opblazen.