EU-top: N-VA waarschuwt nu al voor ‘factuur-Michel’

In de marge van bikkelharde onderhandelingen over een Europese meerjarenbegroting profileert de N-VA zich opnieuw als een believer van de Noord-Europese visie. ‘Op dat vlak staan we dichter bij Mark Rutte dan bij Charles Michel.’

Hoger of lager? Die vraag beheerst deze week de begrotingsgesprekken van de Europese Unie. De leiders van de EU-landen buigen zich een eerste keer over de meerjarenbegroting, die loopt van 2021 tot 2027. Onder auspiciën van Raadsvoorzitter Charles Michel moeten ze onder meer beslissen hoeveel procent van hun bruto nationaal inkomen (bni) richting de EU vloeit. Michel legde het voorstel van 1,074 procent op tafel – vandaag is dat ongeveer 1 procent. De discussie barstte meteen los: hoger of lager?

Voor de N-VA is het antwoord duidelijk: lager. Kamerlid Sander Loones vond er zelfs een nieuwe term voor uit. ‘Ik hoop dat de factuur-Michel niet naar onze Belgische begroting komt’, zegt hij. In het ontwerp van Michel zou ons land jaarlijks 1,2 miljard euro meer betalen. ‘Dat bedrag zou bovenop het begrotingstekort van zo’n twaalf miljard euro komen. De lichtzinnigheid waarmee erover wordt gesproken is ontluisterend.’

Volgens het gewezen Europarlementslid betaalt ons land niet één, maar drie facturen. ‘Naast de wellicht grotere EU-bijdragen, zou ook ons percentage van de geïnde douanerechten zakken. Nu mogen we twintig procent afhouden van alles wat we innen. Dat daarin wordt geknipt, is extra nadelig omdat die douanerechten nog belangrijker worden in het licht van de toekomstige relatie met het Verenigd Koninkrijk.’

De brexit zorgt trouwens voor de derde factuur. ‘We zullen minder handel kunnen drijven en jobs verliezen. De EU zou dat compenseren met een soort brexitfonds, maar daar kon premier Sophie Wilmès (MR) nog geen duidelijkheid over scheppen.’

Sebastian Kurz

De N-VA zou ons land daarom liever deel zien uitmaken van de zogenaamde ‘frugal four’, de zuinige vier. Die landen – Nederland, Denemarken, Zweden en Oostenrijk – onderstreepten bij monde van Oostenrijks kanselier Sebastian Kurz begin deze week hun standpunt met een opiniestuk in zakenkrant Financial Times. Voor hen is 1,074 procent van het bni uit den boze. ‘Het is noodzakelijk dat het budget op 1 procent blijft’, aldus Kurz.

‘Het zou logisch zijn dat België tot die groep toetreedt’, zegt Loones. Op begrotingsvlak staan we als N-VA dichter bij Nederlands premier Mark Rutte dan bij Charles Michel. Die landen hebben, net als ons, sterk te lijden onder de brexit. Ze zijn qua schaal ook ongeveer gelijk aan ons. Daar leeft duidelijk iets. Maar de realiteit is dat Vlaanderen naar het noorden kijkt en Wallonië naar het zuiden.’

Loones zegt dat de N-VA-kritiek niets te maken heeft met euroscepticisme. ‘De fundamentele vraag is waar het ambitieniveau ligt. Wie de illusie creëert dat we met meer centen en beperktere verschuivingen zomaar grote veranderingen zullen brengen, speelt met politiek vuur. Helaas lijkt Charles Michel zich in die positie te nestelen.’

Voor de N-VA, nog steeds federaal in de oppositie, moet eerste minister Wilmès inzetten op het afslanken van de cohesiefondsen en de landbouwsubsidies. ‘We vinden bovendien dat een aantal heilige huisjes moeten sneuvelen, zoals het parlement in Straatsburg. En dat er meer geïnvesteerd wordt in een Europese grens-en kustwacht is logisch, maar dan zal die wel ook een scherper mandaat moeten krijgen.’

Die spreidstand tussen aspiraties en centen baart ook N-VA-Europarlementslid Johan Van Overtveldt zorgen. ‘Het budget dat Michel voorstelt is teleurstellend’, zegt Van Overtveldt, die ook voorzitter is van de begrotingscommissie van het Europees Parlement. ‘De kloof tussen ambities en de middelen is te groot. Dit zal tot ontgoocheling en nog grotere onvrede met de EU leiden.’

Eerder deze maand nog zei Vlaams begrotingsminister Matthias Diependaele (N-VA) dat België zich best had aangesloten bij een groep van twaalf landen die zich kanten tegen mogelijke soepelere EU-begrotingsregels. Die lidstaten, waaronder Duitsland en Nederland, willen niet dat de Europese Commissie zich milder zou opstellen tegenover ontsporende begrotingen wanneer die ontsporing te wijten is aan groene investeringen. ‘Als Europa die richting uitgaat, dan kan het de boeken toedoen’, dixit Diependaele.