De voetbalbusiness is rot, en niet alleen in ons land. Clubs en bonden zullen de misstanden niet aanpakken, dat zullen de politici moeten doen. Durven ze het ook?
‘Vaak moet er iets gebeuren voordat er iets gebeurt’, zei voetbalfilosoof Johan Cruijff. Een maand geleden gebeurde er iets in de Belgische voetbalwereld: speurders vielen binnen bij een hele reeks voetbalclubs, makelaars, trainers en scheidsrechters. Sommigen zitten vandaag nog steeds in de cel. Het onderzoek gaat over witwassen, wedstrijdvervalsing en illegale commissies en betalingen aan spelersmakelaars, trainers en spelers met schimmige fiscale constructies. Dat is niet min.
De Belgische voetbalwereld heeft al wel vaker op zijn grondvesten gedaverd door zwartgeld- en omkoopschandalen. ‘De geschiedenis herhaalt zich voortdurend, alleen de namen veranderen’, schreef voetbalkenner François Collin onlangs in ons zusterblad Sport/Voetbalmagazine. ‘Bij ieder schandaal wordt er geroepen dat de stal uitgemest moet worden, maar verder dan wat cosmetische ingrepen komt het nooit.’ Zal het deze keer anders zijn?
Het is niet meer te verdedigen dat de voetbalwereld profiteert van een fiscaal gunstregime.
Van de Belgische voetbalbond hoeven we niets te verwachten, want die ‘verzuipt in een oude, gepolitiseerde bedrijfscultuur, een oerwoud van regels en een gebrek aan transparantie’, zo verklaarde de kersverse ceo van de voetbalbond, Peter Bossaert. ‘De voetbalbond is niet of nauwelijks bestuurbaar. Door een optelsom van zaken is een wereld ontstaan waarin wantoestanden konden gedijen.’ Bossaert stelt daarbij de terechte vraag: ‘Hoe kun je regels afdwingen als je die zelf niet respecteert?’
De Pro League, beschermer van de belangen van de professionele voetbalclubs, reageerde snel op het nieuwe schandaal. Voorzitter Marc Coucke, ook baas van Anderlecht, kondigde aan dat een trio onder leiding van oud-minister van Justitie Melchior Wathelet regels gaat opstellen die de macht van de makelaars aan banden moeten leggen. We zullen zien wat daarvan komt, maar fundamenteel zal het niets oplossen, want het probleem – zoals Declan Hill, ’s werelds bekendste matchfixingexpert, enkele weken geleden in Knack uitlegde – ligt ‘niet bij de makelaars, maar in een fundamenteel foute manier van zakendoen die sterk uitnodigt tot fraude’. Dat begint met geknoei met de transferwaardes waarbij zwart geld komt kijken en eindigt met matchfixing.
De voetbalschandalen beperken zich niet tot België, we zien ze ook in andere landen. Maar noch van de Europese voetbalbond UEFA, noch van de wereldvoetbalbond FIFA kan worden verwacht dat ze de stal zullen uitmesten. De FIFA was de voorbije jaren zelf betrokken bij een corruptieschandaal, waardoor voorzitter Sepp Blatter moest opstappen. Hij werd twee jaar geleden opgevolgd door Gianni Infantino, die verklaarde dat hij eerlijkheid en transparantie zou nastreven. De afgelopen weken bleek dat Infantino toen hij nog secretaris-generaal van de UEFA was, de topclubs Paris Saint-Germain en Manchester City hielp de regels op het gebied van Financial Fair Play te omzeilen. Het rot zit in de UEFA en de FIFA.
Moet de overheid die voetbalclubs met belastinggeld steunen, zodat makelaars en de soms buitenlandse eigenaars rijker worden?
Het voetbal zal zichzelf niet veranderen. De enigen die dat kunnen, zijn de politici. Er vloeit veel belastinggeld naar het voetbal. Zo bouwt de overheid, met uitzondering van enkele topclubs, de voetbalstadions en financiert ze de infrastructuur. De overheid betaalt de kosten van het politietoezicht tijdens wedstrijden. Dat gaat om meer dan 6 miljoen euro per seizoen voor de hoogste twee klassen. En dan is er nog de fiscale vrijstelling die de Belgische voetbalwereld geniet. Alle werknemers betalen in ons land 38 procent socialezekerheidsbijdrage op hun bruto loon. Ook de voetballers, maar dan op een vast, fictief bruto maandloon van 2281 euro, terwijl hun maandloon véél hoger ligt. Zo loopt de schatkist jaarlijks zowat 100 miljoen euro mis.
Het voetbal in de hoogste klasse is een economische activiteit geworden waar heel veel geld in omgaat. Dan rijst de vraag: moet de overheid die voetbalclubs met belastinggeld steunen, zodat makelaars en de soms buitenlandse eigenaars rijker worden? Moet de overheid dat blijven doen in een sector waar er op een fundamenteel foute manier wordt zakengedaan, die sterk uitnodigt tot fraude? Het is in elk geval niet meer te verdedigen dat de voetbalwereld profiteert van een fiscaal gunstregime waar andere sectoren geen recht op hebben.
Durven de politici de wantoestanden in onze voetbalwereld aan te pakken? Heel populair zullen ze zich daar bij de meeste supporters niet mee maken, want die lijken nogal blind voor de malversaties. Vaak moet er iets gebeuren voordat er iets gebeurt, maar om het op z’n Cruijffs aan te vullen: het is niet omdat er iets gebeurt dat er ook iets gebeurt.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
