Naarmate de coronacrisis voortwoedt, neemt de kritiek op de bevoegde ministers toe. ‘De ooit machtige CD&V-voorzitter Wouter Beke maakt geen goede beurt’, zegt politoloog Carl Devos (UGent).
Professor Devos, hoe komt het dat de toon over onze beleidsmakers zo veranderd is?
Carl Devos: De eerste maatregelen waren zeer daadkrachtig. Ze werden bovendien genomen op een niveau waarvan we al decennia schrijven het tot niet veel in staat is. Daarna kwam het lovend artikel in de Financial Times en de voorpagina van Het Laatste Nieuws met als onderschrift: ‘We zijn in goede handen’. Ondertussen is de staat van de genade voorbij. Er is heel felle kritiek, vooral over het pijnlijke uitblijven van test- en beschermingsmaterieel. Ondertussen tikt de tijd verder en kost het letterlijk mensenlevens.
Volgens u speelde er ook een partijpolitiek aspect bij aanvang van deze crisis.
Devos: Ja, als je in het begin kritiek uitte, werd je in de hoek van de federale oppositie geduwd. Men omschreef het als ‘spelletjes spelen’. Alsof de eenheid werd doorbroken en de volksgezondheid in het gedrang kwam. Er is trouwens een enorme inflatie aan de gang van de term ‘spelletjes spelen’. Straks wordt elk politiek debat een spelletje, terwijl het in een democratie normaal is dat journalisten, middenveldorganisaties en andere critici niet stilvallen.
De federale regering stipt wel aan dat de zoektocht naar mondmaskers wereldwijd aan de gang is. België is geen eiland.
Devos: Ze heeft natuurlijk gelijk. Maar dat is slechts een verzachtende omstandigheid. Onze nationale politici zijn verantwoordelijk voor wat er in België gebeurt. Bovendien werd voordat de huidige crisis echt losbarstte in het parlement al gewezen op het mondmaskerprobleem. We moeten ook niet vergeten dat dit geen persoonlijke verantwoordelijkheid is voor minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) als persoon, maar als minister. Het is ook opvallend dat de Franstalige partijen nu zo luid kritiek hebben op haar. En dat terwijl ze het enkele weken geleden niet verstandig achtten om van ministers te veranderen. In Franstalig België wordt er duidelijk een politieke rekening vereffend.
‘Als we niet in oorlog waren zouden Maggie De Block en premier Sophie Wilmès (MR) moeten aftreden’, schrijft Knack-redacteur Ewald Pironet.
Devos: (denkt na) Dat is heel fors. Bij Wilmès is het twijfelachtig. Ze is uiteindelijk nog maar recent premier. De Block zit er natuurlijk al vanaf het begin. Maar nu is er geen animo om haar ontslag te vragen. Na de gezondheidscrisis kan dat wel een rol spelen.
Het was onder de Zweedse regering van N-VA, CD&V, Open VLD en MR dat de strategische mondmaskervoorraad werd vernietigd. Zijn zij dan allemaal verantwoordelijk?
Devos: Ja, ook de N-VA. Maar niet alleen de Zweedse regering. Heeft de oppositie in 2018 geprotesteerd tegen de vernietiging? Ik denk het niet. Relevanter is de sanering die in de zorgsector is doorgevoerd. Dat kan je hen meer kwalijk nemen, want het personeel zegt al jaren dat het water hen aan de lippen staat. En als het dan brandt zoals nu, dan heb je het zitten. Het is vooral een les voor de toekomst.
Vlaams welzijnsminister Wouter Beke (CD&V) is in het middelpunt van de storm terechtgekomen.
Devos: Hij was nog maar net aan het herstellen van de moeizame start van de Vlaamse regering en nu deze klap. Ook hier gaat het over het beschermend materieel, dat de woonzorgcentra ontberen. Er is geen testmaterieel, geen infrastructuur en onvoldoende geschoold personeel. En dan zijn er de berichten van de zwakste coronapatiënten in rusthuizen die niet meer naar het ziekenhuis worden gevoerd. Dat is rationeel te begrijpen – emotioneel is het een ander paar mouwen. Het geeft een beklemmend gevoel dat we zo omspringen met de allerzwaksten in onze samenleving. De ooit machtige CD&V-voorzitter maakt geen beste beurt. Zelfs binnen de eigen zuil ligt hij onder vuur.
Hoezo?
Devos: Margot Cloet, gedelegeerd bestuurder van Zorgnet-Icuro, maar ook ex-kabinetschef van Bekes voorganger Jo Vandeurzen (CD&V), klaagt het overleg op Vlaams niveau aan. Als friendly fire kan dat tellen. Ook binnen zijn partij klagen mensen over Beke. Zijn kabinet is nieuw en onervaren en moet nu deze zorgcrisis bekampen. Er zijn CD&V’ers die Beke bestempelen als een miscast.
Zijn Bekes dagen als minister dan geteld?
Devos: Dat weet ik niet. De kans is klein dat de regering-Jambon wordt herschikt. Maar als dat zou gebeuren, dan sluit ik niet uit dat Beke zal worden vervangen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
