Factcheck: Nee, moeder van Donald Trump noemde hem geen ‘idioot’

Brecht Castel
Brecht Castel Journalist en factchecker

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Een West-Vlaamse man plaatst een afbeelding op Facebook met een quote die zou komen van de moeder van Donald Trump. Die uitspraak is wellicht verzonnen, want een betrouwbare bron ervan werd door erkende factcheckers in de Verenigde Staten niet gevonden.

De afbeelding die een West-Vlaamse man op Facebook heeft geplaatst wordt 462 keer gedeeld en bereikt zo 44.000 mensen. We zien een foto van een jonge Donald Trump met een oudere vrouw. Onder de foto staat de volgende quote: ‘Ja, hij is een idioot met nul gezond verstand, geen sociale vaardigheden, maar hij IS mijn zoon. Ik hoop gewoon dat hij nooit in de politiek gaat. Dat zou een ramp zijn.’

Lees verder onder de afbeelding.

Factcheck: Nee, moeder van Donald Trump noemde hem geen 'idioot'
© Facebook

De quote wordt toegeschreven aan Mary Anne Trump, zij zou de moeder van Donald Trump zijn. Dat blijkt het geval. Onder andere Politico schreef een biografie over haar. Ze groeide op in Schotland en emigreerde naar de Verenigde Staten. In 1936 trouwde ze daar met Fred Trump en tien jaar later beviel ze van haar vierde kind, de huidige president van de Verenigde Staten. Mary Anne Trump overleed in 2000.

De afbeelding wordt op Facebook geplaatst op 13 juni 2020. Door ze te uploaden in Google Images komen we uit bij dezelfde afbeelding op Reddit, die een dag eerder online is gekomen. In de commentaren onder die versie wordt verwezen naar een factcheck van de Amerikaanse feitencontrolerende website Snopes.

De factcheckers van Snopes onderzochten een andere versie van dezelfde quote al in december 2019. Zij vonden niet terug waar of wanneer Trumps moeder de uitspraak gedaan zou hebben. In geen enkel interview, boek, magazine of artikel was een spoor te vinden.

Dat is opmerkelijk, want Donald Trump was ook voor zijn presidentschap al een bekend figuur. Als zijn moeder zoiets gezegd zou hebben, zou daarvan wellicht een spoor te vinden zijn. Snopes oordeelde dat de quote verzonnen was. Factcheckers van Reuters en Lead Stories zijn in april 2020 tot dezelfde conclusie gekomen.

Bewerkte foto?

De afbeelding die wij onderzoeken is een nieuwe versie van dezelfde verzonnen quote die online kwam ná al die factchecks. In deze variant lijkt de quote te staan in een bijschrift onder een gedrukte foto.

De originele foto, die we vinden via Google Images, toont inderdaad Trump en zijn moeder. De auteur van de foto blijkt de fotografe Marina Garnier. Zij werkte vooral in de society van Manhattan in de jaren 80 en 90. Zo trok ze ook foto’s van Trumps ex-vrouw Ivana.

Kunnen we bewijzen dat de valse quote bij een echte foto werd geplakt? We doen een beeldanalyse met het beeldverificatiehulpmiddel van Deutsche Welle. Links zien we de scan van de afbeelding, rechts de afbeelding zelf.

Factcheck: Nee, moeder van Donald Trump noemde hem geen 'idioot'
© Image Verification Assistant/Facebook

De scan blijkt helemaal zwart. Als er sprake geweest was van beeldmanipulatie, zouden we verwachten dat bepaalde stukken van de afbeelding oplichten – zoals bij onze factcheck van een Vlaamse meme.

‘Uit deze afbeelding kan inderdaad niets meer afgeleid worden dat op beeldmanipulatie kan duiden’, zegt Jurgen Dedeckere, opleidingshoofd Multimedia en Communicatietechnologie aan de Erasmushogeschool Brussel.

‘Telkens als een afbeelding op een andere website wordt gedeeld ofwel een kleine aanpassing krijgt, wordt er opnieuw een compressie op toegepast. Als dat te vaak gebeurt, valt op den duur niet meer te achterhalen of het beeld werd gemanipuleerd. Een extra moeilijkheid bij deze afbeelding is dat ze in zwart-wit is. Dit soort verificatietechnieken zijn heel sterk gebaseerd op kleurinformatie.’

De afbeelding kan dus bewerkt zijn, maar dat valt niet met zekerheid te achterhalen.

Conclusie

Verschillende Amerikaanse factcheckers vonden geen bron voor deze vermeende uitspraak van Trumps moeder. Vermits de Amerikaanse president ook voor de dood van zijn moeder in 2000 een mediafiguur was, is het niet geloofwaardig dat zij die gedaan zou hebben zonder dat dat ergens gepubliceerd werd.

De vermeende quote spoort niet met de feitenkennis en inzichten die tijdens het onderzoek werden verzameld. We beoordelen de quote dus als onwaar. Of de onderzochte afbeelding bewerkt werd, viel niet te achterhalen.

* Bijgewerkt op 1/10/2020 om 13:11 om deze conclusie meer in lijn te brengen met hoe factchecks volgens recente wetenschappelijke inzichten optimaal impactvol worden gepresenteerd.

BRONNEN

Alle bronnen werden laatst geraadpleegd op 2 juli 2020.

Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien? Stuur uw vraag met exacte bronvermelding van het citaat naar factcheck@knack.be

*Bijgewerkt op 09/10/2020 om 12:13 om dit kader toe te voegen.

Meer informatie over de factchecks vindt u op de website van Knack.

U vindt onze factchecks ook terug bij deCheckers, samen met betrouwbare factchecks van andere Vlaamse redacties.

Knack is erkend lid van het International Fact-Checking Network (IFCN) en European Fact-Checking Standards Network (EFCSN).

Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien?
Vul uw vraag in op de website van deCheckers met exacte bronvermelding van het citaat of stuur het naar factcheck@knack.be.


Roularta Media Group
© Roularta Media Group

Knack maakt onderdeel uit van Roularta Media Group.

Partner Content