Factcheck: nee, deze tweet van Pfizer waarschuwt niet voor de gevolgen van een coronavaccinatie

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Online circuleert een tweet van Pfizer, waarin het farmabedrijf waarschuwt voor beentromboses. Vaccinsceptici zien in de tweet een bewijs dat het coronavaccin van Pfizer tromboses veroorzaakt. Daarvoor bestaat echter geen enkel bewijs. De tweet kadert in Pfizers ‘No Time To Wait’-campagne die Amerikanen alert wil maken voor vroege tekenen van bloedklonters.

Op 15 februari post een Nederlandse man in de Facebookgroep ‘1 Team tegen Corona’, die 6800 leden telt, een afbeelding van wat een tweet van farmabedrijf Pfizer zou zijn. Op de afbeelding lezen we het volgende: ‘Diepveneuze trombose (#DVT) (of beentrombose nvdr.), een bloedklonter in een diepe ader, kan tot bij de longen raken, en daar een longembolie veroorzaken. Symptomen van een longembolie zijn ademhalingsmoeilijkheden en borstpijn. Contacteer je dokter als je deze symptomen ervaart – dit is geen moment om te wachten.’ De tweet zou op 14 februari gepost zijn.

‘En nu gaan ze waarschuwen’, schrijft de man in het bijschrift. Hij linkt ook naar een artikel op de website Het Nieuws Maar Dan Anders (hier gearchiveerd). Hetzelfde artikel prijkt ook op de Nederlandse desinformatiewebsite Frontnieuws (hier gearchiveerd). De post wordt 6800 keer gezien en 174 keer gedeeld. Ook op andere Facebookprofielen wordt de tweet gedeeld (hier en hier gearchiveerd).

‘Je zal maar gevaxt zijn’, schrijft een gebruiker onder de post. ‘Ik zou niet meer rustig kunnen slapen.’ Ook uit andere reacties blijkt dat socialemediagebruikers een link leggen tussen de tweet en het Pfizervaccin tegen het coronavirus.

De originele tweet vinden we inderdaad terug op de Twitterpagina van Pfizer, waar de boodschap op 14 februari werd gepost.De tweet creëert veel stennis en leidt tot veel meer reacties en retweets dan de andere tweets van het account (hier gearchiveerd).

‘Coole waarschuwing… terwijl we hier zijn… wat zou een stijging in diepveneuze tromboses veroorzaken? Enig idee?’, antwoordt iemand. ‘Waarom is Pfizer plots bezorgd over bloedklonters? Raar’, reageert een andere Twittergebruiker.

Als we klikken op de afbeeldingen in de tweet komen we terecht op de website No Time To Wait. Op de website staan de symptomen van voorkamerfibrillatie, diepveneuze tromboses en longembolieën opgelijst. Onderaan de webpagina zien we de logo’s van biofarmabedrijf Bristol Myers Squibb en van Pfizer.

No Time To Wait

In samenwerking met belangengroepen en medische organisaties lanceerden Bristol Myers Squibb en Pfizer in oktober 2020 de ‘No Time To Wait’-campagne. Dat gebeurde dus nog voor het Pfizer-vaccin op de markt kwam. Met de preventiecampagne willen de bedrijven Amerikanen voor vroege symptomen van trombosegerelateerde aandoeningen waarschuwen. Dat lezen we in een persbericht dat Bristol Myers Squibb op 26 oktober 2020 publiceerde, en op de website van Pfizer.

Aanleiding voor de campagne was de coronacrisis. Door die crisis stelden meer en meer Amerikanen bij kwaaltjes hun vraag naar medische hulp uit. Onder meer Wereld Trombose Dag ondersteunde de campagne. In oktober 2019 begonnen beide farmabedrijven al een soortgelijke campagne over voorkamerfibrillatie, in samenwerking met het Amerikaanse bedrijf Fitbit.

We nemen contact op met de persdienst van Pfizer en vragen hen of de tweet een link had met het coronavaccin. We kregen vooralsnog geen antwoord.

Coronavaccins en tromboses

Er is geen wetenschappelijk bewijs dat een verband aantoont tussen het Pfizervaccin en een verhoogde kans op een trombose. Voor het Janssen-vaccin en het AstraZeneca-vaccin liggen de kaarten anders. Op 7 april 2021 concludeerde het PRAC, het Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC) van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA), dat een vaccinatie met het AstraZeneca-vaccin een verhoogd risico op bloedklonters met een laag aantal bloedplaatjes met zich meebracht, het trombotische trombocytopenische syndroom (TTS) genaamd. Het PRAC benadrukt dat het om een zeer zeldzame bijwerking gaat en dat de nadelen van een vaccinatie met AstraZeneca niet opwegen tegen de voordelen.

In oktober 2021 formuleerde het PRAC eenzelfde conclusie over het coronavaccin van Janssen. ‘Het veiligheidscomité van het EMA (PRAC) heeft geconcludeerd dat ongewone bloedstolsels met lage bloedplaatjes moeten worden vermeld als zeer zeldzame bijwerkingen van Vaxzevria’, lezen we in een persbericht, gepubliceerd op 7 april 2021. Over het coronavaccin van Pfizer werd zo’n conclusie niet getrokken, ook niet door andere instanties.

De kans op dergelijke bijwerkingen blijft klein. Het Amerikaanse Center for Disease Control and Prevention meldt op zijn website dat er in de Verenigde Staten 18,2 miljoen dosissen van het Janssenvaccin werden toegediend. 57 personen maakten nadien melding van bloedklonters.

Bovendien kwamen onderzoekers van de Universiteit van Oxford in augustus 2021 tot de conclusie dat het risico om bloedklonters te krijgen na een coronabesmetting hoger ligt dan na een vaccinatie met het Pfizer- of AstraZenecavaccin.

In een artikel op de website van het wetenschappelijke tijdschrift Nature wordt dieper ingegaan op het risico om bloedklonters te vormen na een coronavaccinatie. In dat artikelbenadrukt Nature dat het risico op zo’n bijwerking heel laag ligt.