‘Voor zieke werknemers betaal je een prijs’

‘De meeste werkgevers willen hun langdurig zieke werknemers wél terug’, zegt Marie-Noëlle Schmickler, arts-directeur bij Mensura, een externe preventiedienst waarbij een op de vijf bedrijven in België is aangesloten. ‘Alleen is dat niet altijd haalbaar.’

Waarom laat een werkgever langdurig zieke werknemers niet gewoon met rust?

Marie-Noëlle Schmickler: Wie een paar langdurig zieken op de loonlijst heeft staan, betaalt daar een prijs voor. Uit onderzoek blijkt dat de onrechtstreekse kosten van een zieke werknemer 2,5 keer groter zijn dan de rechtstreekse kosten. Dat komt onder meer door mogelijk productieverlies, kwaliteitsvermindering, de opleiding van een eventuele vervanger en de hogere werkdruk voor de collega’s, die daardoor op hun beurt kunnen uitvallen.

Daarnaast speelt, vooral bij grotere bedrijven, ook het imago mee. Niemand wil worden afgeschilderd als een werkgever die niets doet voor zijn personeel. En dan is er ook nog de huidige krapte op de arbeidsmarkt: werkgevers willen de kennis en kunde van langdurig zieke werknemers niet verloren laten gaan. Dus onderzoeken ze eerst of ze hen nog binnen hun eigen bedrijf kunnen inzetten. Lukt dat niet, dan kunnen ze misschien nog iets betekenen bij een andere werkgever uit de sector.

Hoe komt het dan dat zo veel langdurig zieken toch geen aangepast werk krijgen aangeboden?

Schmickler: België is nu eenmaal een land van kmo’s, en voor kleine bedrijven is het vaak niet evident om iemand na zijn ziekteverlof aangepast werk aan te bieden. Zeker niet als het om een werknemer gaat die lang ziek is geweest of invalide is geworden. Het klinkt mooi dat een werknemer die geen zwaar werk meer mag doen, voor administratieve taken kan worden ingezet. Maar in een bakkerij bijvoorbeeld zijn zulke jobs niet voorhanden. Bovendien is het ook niet zeker dat de werknemer in kwestie dat werk aankan. Daarnaast zijn er ook mensen bij wie psychosociale problemen aan de basis liggen van hun afwezigheid. Bij hen zien we soms dat de vertrouwensrelatie met de werkgever zo erg is verstoord dat een terugkeer haast niet meer haalbaar of zelfs wenselijk is.

Ziet u dan geen onwil bij werkgevers om langdurig zieken weer binnen te halen?

Schmickler: Natuurlijk zijn er ook wel ondernemingen die daar niet voor openstaan omdat ze van al hun werknemers verwachten dat ze flexibel en polyvalent zijn. Maar dat is een minderheid. De meeste hebben het beste met hun personeel voor. Volgens onze onderzoeken krijgen langdurig zieke werknemers in 75 procent van de gevallen aangepast werk aangeboden zodat ze bij hun oorspronkelijke werkgever kunnen blijven werken. Dat gaat van progressieve werkhervatting of aangepaste werkuren en werkverdeling tot het ter beschikking stellen van speciale arbeidsmiddelen. De meeste werkgevers zijn daar echt wel toe bereid.