WK schaken van start: wie stoot wereldkampioen Magnus Carlsen van de troon?
Wie de nieuwe wereldkampioen ook wordt, hij zal in de schaduw staan van Magnus Carlsen.
Garry Kasparov noemt het ‘een geamputeerd evenement’ en binnen de schaakwereld zijn er weinigen het oneens met de oud-wereldkampioen. Vanaf 7 april strijden de Rus Ian Nepomniachtchi en de Chinees Ding Liren in de Kazachse hoofdstad Astana om de wereldtitel. Regerend wereldkampioen Magnus Carlsen heeft zijn titel vacant gesteld. Al meer dan tien jaar domineert de Noor het internationale schaken, maar nog eens de vermoeiende voorbereidingen doorploegen voor een serie WK-matchen, daar past Carlsen voor. Wegens te saai, zegt de Noorse nummer één er onomwonden bij. In 2013 veroverde Carlsen de wereldtitel op de Indiase grootmeester Viswanathan Anand. In 2021 blies hij uitdager Ian Nepomniachtchi van het bord met 7,5 tegen 3,5.
Naderhand verklaarde Carlsen dat hij een nieuwe titelkamp alleen nog interessant zou vinden als het tegen Alireza Firouzja is, een negentienjarig wonderkind uit Iran dat sinds 2021 onder de Franse vlag schaakt. Toen Nepomniachtchi opnieuw het Kandidatentoernooi won, gooide Carlsen de handdoek. Ding Liren, runner-up in het Kandidatentoernooi, krijgt de kans in de schoot geworpen om de eerste Chinese wereldkampioen te worden. Volgens Carlsen is Ding de betere speler en dus licht favoriet in Astana, al heeft Nepomniachtchi een hogere ELO-rating (die duidt de sterkte van een speler aan, nvdr).
Poetin
Dat Garry Kasparov zit te stoken rond het wereldkampioenschap, is niet zonder eigenbelang. Begin mei organiseert Kasparov in Boekarest de Superbet Chess Classic. Nepomniachtchi, Ding en Firouzja staan op de deelnemerslijst. Kasparov mag één wildcard uitdelen en laat doorschemeren dat die naar Magnus Carlsen zal gaan. De Superbet Chess Classic wordt een extra finale ná het WK. Als Carlsen in Boekarest de vloer aanveegt met de nieuwe wereldkampioen, dan ligt diens status gelijk aan diggelen.
Zoals altijd bij het schaken en zeker bij het wereldkampioenschap, is er ook een stevige politieke component. In Rusland is schaken van staatsbelang, maar de tijd dat de Russen domineerden, is al lang voorbij. In de huidige top tien staan amper twee Russen: Nepomniachtchi en Sergej Karjakin. De in Oekraïne geboren Karjakin daagt op toernooien op in een shirt van Vladimir Poetin. Door zijn opruiende commentaren over de oorlog was Karjakin geschorst voor het Kandidatentoernooi. Karjakin trekt fel van leer tegen Nepomniachtchi, die met 43 andere Russische topschakers een open brief schreef aan Poetin, waarin ze een onmiddellijk staakt-het-vuren vragen. Na zijn smadelijke nederlaag tegen Carlsen werd Nepomniachtchi al opvallend hard aangepakt in de Russische pers. Zijn deelname aan het WK krijgt nauwelijks aandacht. Ook Ding Liren maakt in eigen land weinig los. Schaken is in China veel minder populair dan de bordspellen Go of Xiangqi, ook bekend als Chinees schaken. Ding schijnt wel de eerste Chinese grootmeester te zijn die zijn prijzengeld mag houden: voordien eiste de Chinese staat dat op.
