Na zijn zege en vredesboodschap in de Omloop Het Nieuwsblad heeft de populariteit van Wout van Aert een nieuwe piek bereikt. En die stond al bijna in het zenit. Hoe is die ‘Woutliefde’ in de loop der jaren zo fel gegroeid? Een analyse.
In de zomer van 2020 verscheen een boek van de Engelse auteur Harry Pearson, genaamd ‘The Beast, the Emperor and the Milkman‘. Een briljant relaas van de wielerpassie in Vlaanderen. Een streek, schrijft Pearson, waar “elke koersfan de erelijst van zijn helden, zoals ‘het Beest’ Roger De Vlaeminck, ‘de Keizer’ Rik Van Looy en ‘de Melkboer’ Frans Verbeeck, even moeiteloos opsomt als een jezuïet de catechismus kan afratelen.”
Waar die helden, aldus Pearson ook, vereerd worden zoals zelfs geen enkele Engelse voetballer, verwijzend naar onder meer Tom Boonen. “Om diens populariteit in Engeland te bereiken, zou je als popster de winning goal in de finale van het WK-voetbal moeten maken, dat doelpunt aan prinses Diana moeten opdragen én tegelijkertijd een kat van de verdrinking moeten redden.”
Het boek is geschreven voor de definitief doorbraak van Wout van Aert in augustus 2020, want nu zou Pearson misschien een andere Kempenaar als voorbeeld voor zijn Diana-metafoor gebruiken. Een renner uit Lille die de populariteit van Boonen stilaan zelfs aan het overtreffen is. Zeker qua aantal vóórstanders, want de Balenaar werd door zijn cocaïne- en liefdesescapades niet door iedereen altijd even liefdevol bejegend.
Dat lijkt nu bij Van Aert wel het geval, op een eenzame criticus of rabiate Mathieu van der Poelfan na – al kijken zelfs veel supporters van de Nederlander de Belg met respect aan.
Na de Omloop Het Nieuwblad van afgelopen zaterdag is de curve van de ‘Woutliefde’ – copyright Bieke Purnelle, columniste bij De Standaard – nog meer richting hemel geknikt. Geen coup de foudre echter, want veel verdergaand (ook in de tijd) dan het loutere (grote) sportieve succes.
Waarom vertedert Van Aert menig Belgisch wielerhart? Een analyse, aan de hand van zeven redenen.
Een lang verleden, van veld tot weg
Veel meer dan de betere Belgische wegrenners verscheen Wout van Aert als veldrijder al van jongs af in de nationale media. We zagen hem letterlijk en figuurlijk groot worden: van Woutje, het schriele ventje met het Beatleskapsel dat zilver veroverde op het WK veldrijden 2012 in Koksijde, tot Wout, de imposante atleet.
Volwassen wielerfans, en vooral twintigers die met hem opgroeiden, kunnen zich zo makkelijker met hem identificeren dan met wegrenners die op latere leeftijd, als jonge prof, doorbreken.
Bovendien vertolkte Van Aert vanaf 2014, samen met Mathieu van der Poel, de hoofdrol in een populaire veldritsoap. Dertig à veertig wedstrijden per seizoen, telkens voor vele honderdduizenden (Vlaamse) tv-kijkers.
Zo ontpopte hij zich tot de nieuwe ster van het vaderlandse cyclocross, zeker na het aftreden van modderkoning Sven Nys in 2016.
Grote concurrent Van der Poel versloeg Van Aert weliswaar vaak, maar vanuit die underdogrol werd de Belg wel drie keer wereldkampioen. Die tweestrijd maakte hem én de Nederlander groot, later ook met hun even felbevochten duels op de weg.
Van Aert klom immers pas helemaal richting de top van de populariteitsladder toen hij ook als wegrenner met ’s werelds besten kon wedijveren. Van zijn eerste zege in de proloog van de Belgium Tour in 2016, over zijn Italiaanse dubbel in Siena en Sanremo in augustus 2020, tot zijn historische triple in de Tour van vorig jaar.
Het klassieke palmares van Tom Boonen heeft Van Aert weliswaar nog niet opgebouwd, maar hij ontplooit zich op een nog veel breder terrein, als dé allroundrenner van het profpeloton. Meer dan Boonen kan hij (bijna) overal toeslaan. Waardoor hij zo bijna het hele jaar door in the picture staat. En aandacht creëert populariteit.
Flandrien
Het is op sociale media en YouTube al honderdduizenden keren bekeken. Hoe Wout van Aert in de Strade Bianche van 2018, op de hellende Via Santa Caterina richting het Piazza del Campo in Siena, verkrampt van de fiets moet stappen, weer rechtkruipt en richting de finish bolt. Waar hij Jezusgewijs met opengesperde armen op de plaveien uithijgt. Herinner u ook de soortgelijke beelden na Parijs-Roubaix 2019 toen hij, geveld door een hongerklop, op het grasplein van de piste neerzeeg en amper nog een woord kon stamelen tegen vrouwlief Sarah.
Het draagt bij tot het hoge Flandriengehalte van de Herentalsenaar. Ook omdat hij als een bloeddorstige pitbull in elke wedstrijd knokt alsof zijn leven ervan afhangt. Of zoals de Nederlandse columnist en ex-renner Peter Winnen het ooit omschreef: ‘Van Aert durft zo diep te gaan dat hij in een permanente staat van revalidatie verkeert.’
Doelend op de verbetenheid die ook van de Kempenaar afstraalde tijdens zijn herstelperiode na zijn val in de tijdrit van de Tour van 2019, toen hij zijn rechterbovenbeen openreet aan een dranghek. Want ook dat kregen we mee. In woord en in beeld, via filmpjes op de sociale media of in het programma Het Huis van Eric Goens, waarin Van Aert openlijk vertelde over zijn revalidatie.
Het was ook niet de eerste tegenslag in zijn carrière. De Herentalsenaar moest zo, bovenal, de dood van ploegmaat en vriend Michael Goolaerts in Parijs-Roubaix 2018 verwerken. En de vechtscheiding met ex-ploegleider Nick Nuyens. Al ‘een zware rugzak om mee te zeulen’, zoals hij het zelf verwoordde.
En toen moest hij nog een moeilijke periode doormaken, toen zijn vrouw Sarah levensbedreigende complicaties kreeg na de geboorte van hun zoontje Georges, begin vorig jaar. Waarna Van Aert een paar maanden later ook een blindedarmontsteking kreeg, in volle voorbereiding op de Tour.
Telkens weer uit een dal klauteren en weer winnen: dat wekt veel bewondering op. Zie hoe de comebacks van Johan Museeuw bijdroegen tot zijn status als Leeuw van Vlaanderen, onder meer gesymboliseerd door zijn zegegebaar in Parijs-Roubaix 2000, wijzend naar zijn linkerknie.
Precies zoals Van Aert in Lille, begin februari 2020, zijn rechterheup wat vreugdekletsen verkocht. Zijn eerste crosszege vierend na zijn maandenlange revalidatie na zijn val in de Tour van 2019.
Familieman
Een voorwaarde voor een populaire held: hij moet ‘een van ons’ zijn, een boy next door, met wie Jan met de pet zich kan vereenzelvigen. Niet onbelangrijk daarbij: een oer-Vlaamse, vlotbekkende voornaam als Wout (ook om hem toe te juichen).
Maar nog crucialer: zijn gewone komaf, als zoon van Henk, een gepensioneerde onderhoudsman bij de groendienst van de provincie Antwerpen, en Ivonne, stagebegeleidster bij de VDAB. Ouders die niet toevallig alle interviews bewust afhouden. Laat hun Wout maar de ster zijn.
Aan die familiebanden heeft Van Aert ook altijd veel belang gehecht. Zijn ouders maken zelfs deel uit van zijn crossteam: vader stond jarenlang in de materiaalpost, moeder was de duivel-doet-al in de camper.
Niet toevallig liet de Kempenaar bij zijn eerste Belgische proftitel in 2016, voor eigen volk in Lille, ook veel tranen. Verlost van alle druk, maar vooral omdat pa Henk tegen endeldarmkanker vocht.
Twee jaar ervoor, na zijn wereldtitel bij de beloften in Hoogerheide, was Van Aert ook al huilend in de armen gevallen van zijn vriendin Sarah, wiens grootmoeder op sterven lag. Een strijd waar hij extra motivatie uit geput had, om de regenboogtrui aan haar te kunnen laten zien.
Emotionele beelden die sympathie en verbondenheid opwekken. Zoals ook bij de uitreiking van De Flandrien 2019 toen Van Aert plots zijn ouders op het podium zag verschijnen en de tranen opwelden. Of zoals na het BK veldrijden van 2021, de zondag na de geboorte van Georges, en alle moeilijke daaropvolgende dagen.
Nog mooier was het beeld van Van Aert die zijn zoontje meenam op het podium op de Champs-Elysées, na zijn zege in de slotrit van de Tour 2021. Een foto die de trotse papa naar eigen zeggen voor de rest van zijn leven zou koesteren.
Ook de rol van Sarah speelt mee in dat beeld als familieman. Zijn jeugdliefde die, zoals ook afgelopen zaterdag, er op bijna elke wedstrijd bij is. Zonder zich evenwel op te dringen. Een vrouw met een hoog girlnextdoorgehalte, gedoopt in eenvoud en nuchterheid.
Maar die ook haar ding probeert te doen, zoals de podcast TwentyFourSeven met actrice Dorien Reynaert, waar ze als moeders praten over het zoeken naar evenwicht in het ‘moderne’ gezin.
Rolmodel/leider
Van Aerts imago is tot dusver onbevlekt. Geen ongeval met een Lamborghini, geen zware snelheidsovertredingen, geen cocaïneplasjes of stukgelopen relaties, zoals bij Tom Boonen indertijd. Het perfecte, bescheiden rolmodel, zowel qua gedrag als qua uiterlijk vertoon. Niet uitpakkend met zijn flink gevulde bankrekening of met Ferrari’s. En van opzichtige tatoeages of kapsels is er ook geen spoor.
Al in 2015 vertelde Van Aert in dit magazine hoe hij in de veldrit in Gavere een excentriek zegegebaar à la Peter Sagan had willen maken, maar dat toch had gelaten, lettend op zijn imago. ‘Ik wil niet als een dikke nek beschouwd worden.’ Zegegebaren die de Herentalsenaar nu wél maakt, in de cross, maar door zijn status wordt dat nu perfect aanvaard. En toegejuicht. Een beetje show mag altijd.
Al van in zijn eerste profjaar staat Van Aert ook bekend als een zéér professionele, methodisch werkende en veeleisende topsporter. Ook als een geboren leider – als negentienjarige neoprof in het veldrijden nam Woutje op ploegstages al het voortouw – en als attente teamspeler. Geen toeval ook dat hij nu ook bij Jumbo-Visma zo op handen wordt gedragen.
Betere communicatie
In het begin van zijn veldritcarrière haalde Van Aert vaak de krantenkoppen met cassante reacties op controverses. Zoals in Niel 2013, na veel commotie rond zijn overgang van Telenet-Fidea naar Vastgoedservice. Waarop hij, na zijn allereerste duel met Sven Nys, met de vinger op de lippen als tweede over de finish reed. En van leer trok: ‘Het gebabbel mag stoppen.’
Reageren met de mond én de benen deed hij ook twee maanden later, toen hij op het BK voor beloften in Waregem na een valse start niet meer mocht vertrekken. Van Aert sprong toch op zijn fiets, maar moest na een ronde woedend afstappen. Op Twitter erkende hij wel zijn fout, al hekelde hij ook de jury en de collegialiteit bij zijn tegenstanders. Te cru verwoord dan bedoeld, maar het leverde wel commentaar op.
Zoals ook in 2015, toen hij in Valkenburg, na vijf zeges op een rij, voor het eerst verloor en tegen de pers zei dat hij ‘eindelijk van hun gezaag verlost’ was. Zijn toenmalige ploegleider Niels Albert, zelf een flapuit in zijn carrière, waarschuwde Van Aert daarna voor té spitante uitspraken. Sindsdien let die meer op zijn woorden en reageert hij serener op polemieken.
Weliswaar zonder te vervallen in clichés en zonder zijn eerlijkheid, directheid en spontaneïteit te verliezen. Zoals ook afgelopen zaterdag na de Omloop perfect tot uiting kwam toen de Herentalsenaar zijn vredesboodschap uitte in het interview met Renaat Schotte.
Niet zomaar uit zijn duim gezogen, maar het kwam gemeend, niet te gekunsteld en oprecht over – nadat Van Aert eerder al een V(redes)-teken aan de finish had gemaakt. Een zegegebaar waar hij de dagen ervoor al aan had gedacht. Wat zou ik doen, als ik meteen win? – het was niet onrealistisch. En zo geschiedde.
Op dezelfde manier uitte Van Aert meermaals zijn sympathie met de ‘gewone’ man, toen die werd getroffen door de coronamaatregelen. En ook zijn communicatie met zijn supporters heeft hij immers sterk verbeterd. Als belofte, zo vertelde de Kempenaar in 2015 aan Sport/Voetbalmagazine, stopte hij nooit voor een handtekening, deed hij zelfs alsof hij de mensen niet hoorde.
Tot Bart Wellens, in zijn tijd ook zeer populair, hem inpeperde dat hij tijd moest vrijmaken voor zijn fans, zeker als nieuw uithangbord van de sport. Zo probeerde Van Aert daarna na elke cross wel alle supporters te bedienen.
Sindsdien is zijn populariteitsstatus geëxplodeerd maar blijft ‘Woutje’ in de mate van het mogelijke oog hebben voor zijn vooral jongere supporters.
Social media
Als geen ander verstaat Wout van Aert de kunst om via social media interactie met zijn 204.000 Twitter- en 608.000 Instagramvolgers te creëren. Ook door met foto’s en filmpjes een inkijk te geven in zijn leven als renner. Of door op Strava veel van zijn trainings/wedstrijdgegevens met zijn bijna 260.000 followers te delen. Soms met een ludieke noot, want elke rit geeft hij een originele naam. Zoals de post met zijn gegevens van de Omloop Het Nieuwsblad, genaamd ‘Wout Bosberg’ – alluderend op Eddy Bosberg, de bijnaam van Edwig Van Hooydonck.
In beperktere mate trekt Van Aert ook het gordijn van zijn privéleven open, zoals met een foto van de openingsdans van zijn trouwfeest of van een wandeling met vrouw Sarah en zoontje Georges.
Looks
Als ‘un élégant routier’ omschreef de veelgeprezen journalist Philippe Brunel Wout van Aert ooit in L’Equipe. Die koerst dan ook met een oogverblindende stijl: gebeiteld in het zadel, rug mooi horizontaal, soepele pedaalslag, machtige dijen die als een perpetuum mobile lijken te werken.
Ook met de helm en zonnebril af is hij geen Briek Schotte-kopie: een modelkop met scherpe jukbeenderen, een stripboekenkuif met een blonde (aangeboren) bles, een soms melancholische blik, afgewisseld met een brede glimlach die zijn reebruine ogen doen samenknijpen.
Een charisma/naturel die jong en oud, vrouwen en mannen aantrekt. Dat, en alles wat we hierboven bespraken, is kracht van Woutliefde. Op en naast de fiets.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
