Iedere zondag brengen we een verhaal uit lang vervlogen tijden van de Tour. Vandaag: Octave Lapize die deze wedstrijd won ofschoon hij… doof was.
In vijf jaar bij de profs bouwde Octave Lapize een onvergelijkbare carrière op. Als amateur zegevierde hij in vrijwel alle koersen waaraan hij deelnam. Toen hij in 1909 prof werd, won hij zijn allereerste wedstrijd: Parijs-Roubaix. In een overdonderde eindsprint liet hij zijn laatste tegenstanders achter zich. De Fransman sidderde over heel zijn lichaam toen hij de ultieme sprong deed. Die zege was het begin van een trilogie. Lapize won de Helletocht ook in 1910 en 1911. Telkens in de sprint.
Octave Lapize, een arbeiderszoon uit Parijs die omwille van zijn haardos de krullebol (le frisé) werd genoemd, kreeg aanvankelijk veel kritiek door zijn te berekende manier van koersen. Hij zou te veel op zijn sprint hebben gespeculeerd en werd hier en daar afgeschilderd als een wieltjeszuiger die profiteerde van het zweet van een ander. Toen Lapize in 1910 aan de start van de Tour verscheen, werd hem geen enkele kans toegemeten.
Met zijn 1,65 meter had Octave Lapize het profiel van een berggeit. Hij domineerde zowel in de Alpen als de Pyreneeën en schold de organisatoren uit voor moordenaars toen hij in een loodzware rit als eerste de top van de Tourmalet overschreed. De inrichters hadden voor het eerst voor een epos in het hooggebergte gezorgd. Zijn scheldkanonnade bezorgde hem ’s avonds een forse uitbrander van organisator Henri Desgrange. Nochtans had Lapize als een grote uitdager de cols beklommen die voor hem de ondergang moesten betekenen. Zo bereikte hij met veel meer op kracht en doorzettingsvermogen dan op puur klimmerstalent het einde van de eerste Pyreneeënetappe met achttien minuten voorsprong op Emile Georget, die nochtans gold als een klimmer bij uitstek. De Tour van 1910 ging over vijftien ritten, Octave won er vier van. De eindstand werd volgens een puntensysteem opgemaakt en Lapize haalde het na een duel met de Luxemburger François Faber.
De zege in de Tour was voor Octave Lapize de springplank naar nog meer grote successen. Hij werd tussen 1911 en 1913 drie keer op rij kampioen van Frankrijk en won ook drie keer Parijs-Brussel, telkens na een onkreukbare eindsprint. Eén keer klopte hij François Faber met twintig centimeter. Voor een van de meest ophefmakende staaltjes zorgde Lapize in 1911 toen hij Parijs-Tours op zijn naam schreef. Hij liep vrij vroeg in de wedstrijd een bandbreuk op, de tegenstanders bundelden de krachten om Octave zo ver mogelijk terug te slaan. Maar vervolgens toonde die veel meer te zijn dan een klimmer en een spurter. In een epische strijd achtervolgde hij in zijn eentje… 150 kilometer. Hij pakte het peloton terug vlak voor de ingang van de wielerbaan van Tours. De Fransman sprintte in een ruk naar de leiding en won.
Een markant renner was het wel, Octave Lapize. Ook al omdat hij doof was. Populair in het peloton was Octave in ieder geval niet omdat hij bepaalde aangegane afspraken niet respecteerde. Hij schreef dat toe aan zijn (selectieve?) doofheid. Een sterke persoonlijkheid had hij wel. Zo stapte Lapize in 1912 na negen ritten uit de Tour omdat hij te veel combines rond zich zag. Dat hij bij zijn zege in 1910 ook ongeoorloofde steun had kregen, dat vergat hij.
Omdat Octave doof was hoefde hij zijn dienstplicht niet te vervullen. maar deze handicap belette niet dat hij werd goedgekeurd toen hij zich bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog als vrijwilliger bij het leger meldde. Omdat Octave zich aangetrokken voelde tot het vliegen, ging zijn voorkeur uit naar de luchtmacht. Hij volgde met succes een opleiding. Dat hij als piloot in een vliegtuig mocht stappen, was voor hem een moment van glorie. Maar het boven het slagveld van Verdun kwam het op 14 juli 1917, de Franse nationale feestdag, tot een zwaar luchtgevecht. Uit het wrak van een Franse tweedekker werd de levenloze Octave Lapize gehaald. Hij was bij een routinevlucht plots overvallen door vier Duitse machines en werd neergeschoten. Octave Lapize stierf de heldendood voor zijn vaderland. Hij werd 29 jaar.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
