Vrijdag staat de eerste echte zware bergrit van de Giro op het programma. Die is, qua deelnemersveld en qua eerste bergtop, half onthoofd, maar het kan niettemin een mooie strijd tussen rozetruidrager Geraint Thomas en Primoz Roglic worden.
Toen tweevoudig Girowinnaar Vincenzo Nibali het profiel van deze etappe zag, noemde hij het meteen de cruciale rit van de Giro 2023. Een etappe van 207 kilometer en liefst 5200 hoogtemeters, inclusief drie zware beklimmingen, waaronder twee ruim boven de grens van de 2000 meter. Riskant, want in het verleden moesten in deze tijd van het jaar beklimmingen worden geschrapt door hevige sneeuwval.
Na de start in Borgofranco d’Ivrea loopt de eerste 60 kilometer langzaam bergop. Tijd genoeg voor een vluchtersgroep om weg te rijden, mogelijk met ploegmaats van klassementsrenners die later in de etappe, in de vallei voor en op de slotklim, van dienst kunnen zijn voor hun kopman.
De Colle del Gran San Bernardo, of de Col du Grand-Saint-Bernard, was voorzien om voor de eerste keer ooit de Cima Coppi van de Giro, het hoogste punt, te worden. Volgens het routeboek ligt de top van die col 2469 meter boven de zeespiegel, maar andere bronnen, onder meer het bord op de top, geven 2473 meter aan.
Die zullen renners dus niet zien, want door sneeuwval en lawinegevaar worden de laatste negen kilometer van de klim gemeden. Ze zullen daarom na het dorpje Saint-Rhémy-en-Bosses de San Bernardotunnel nemen, om zo onder de grens van de 2000 meter te blijven. Toch blijven er nog 25,5 klimkilometers over, weliswaar zonder steile stijgingspercentages, gemiddeld 4,7 procent.
Weer regen?
Via de San Bernardotunnel rijden de renners de Italiaans-Zwitserse grens over. Na een lange, brede afdaling begint meteen erna, in La Chable, de Croix de Coeur. De zwaarste klim van deze Giro: 15 kilometer bergop, met een gemiddeld percentage van 8,8 procent.
De eerste acht kilometer, tot het bekende skistation Verbier, is geen onbekend terrein: in de Ronde van Zwitserland diende die weg deze eeuw al zes keer als de slotklim van een etappe, in 2000 (Pascal Hervé als winnaar), 2002 (Alexandre Moos), 2005 (Pablo Lastras), 2008 (Kim Kirchen), 2012 (Rui Costa) en 2014 (Esteban Chaves). En in de Tour de France van 2009 knalde Alberto Contador er iedereen uit het wiel – qua pure wattages de strafste prestatie bergop in de carrière van El Pistolero.
Na Verbier stijgt de weg nog steviger. De laatste vier kilometer zelfs gemiddeld 10,3 procent, met een piek tot 13 procent. Bovendien tot een hoogte van 2174 meter, waar ook het vliegveldje Altiport de Croix de Coeur ligt. Een totaal andere klim dan de Gran San Bernardo.
Aan deze percentages en over 15 kilometer komt een klimtrein veel minder van pas en is het vooral man tegen man. Spat de groep met klassementsrenners hier al uiteen? Of schrikt de technische afdaling van 22 kilometer en de 23 valleikilometers langs de Rhône tot de voet van de slotklim te veel af om op de Croix de Coeur al oorlog te maken?
Er was sprake om de Croix de Coeur te schrappen, omdat de afdaling, met liefst 24 haarspeldbochten, er door sneeuwval te gevaarlijk bij lag. De wegendiensten hebben het wegdek echter vrijgemaakt en weer opgelapt. Dat kan wel nog veranderen als het weer zou verslechteren.
Er worden in de loop van de namiddag immers buien voorspeld. Regen kan de rit extra zwaar maken. Gepaard met temperaturen tot amper 5 graden op een hoogte van 2000 meter zal dat evenzeer in het fysieke en mentale reservoir van de renners hakken. Zeker na een week waarin ze al geteisterd werden door regen.
Waardeverhoudingen
Ook de laatste hindernis, naar het skistation naar Crans Montana, maakt haar debuut in de Ronde van Italië. Geen makkie: er werd immers niet geopteerd voor de minder steile hoofdweg langs Sierre, die in de Rondes van Romandië en Zwitserland al geregeld op het parcours lag – de laatste keer in 2013, toen Bauke Mollema de tweede rit van de Tour de Suisse won.
In deze rit moeten de renners vroeger linksaf slaan, op de meer kronkelende, steilere Route de Granges, vanuit het gelijknamige dorp. Die start heel steil, met secties tot 13 procent, en knikt daarna over 13 kilometer gemiddeld 7,2 procent omhoog, tot 1456 meter boven de zeespiegel.
Op de top kunnen de renners nog even op adem komen tijdens een licht dalend stuk, voor de laatste 500 meter weer 7 procent stijgt.
Hier zullen we al een duidelijk beeld krijgen van de waardeverhoudingen tussen rozetruidrager Geraint Thomas, Primoz Roglic (tweede in het klassement op twee seconden) en João Almeida (derde op 22 seconden), als ze tenminste ongeschonden tot aan de laatste klim raken.
Bergop lijkt Roglic de sterkste en meest explosieve, maar de vraag is in welke mate de valpartij van woensdag hem zal hinderen. Thomas en Almeida zijn dan weer tempoklimmers zonder de flitsende versnelling van de Sloveen. Maar na ruim 4400 hoogtemeters, afgewerkt in regen en koude temperaturen, zal het vooral aankomen op wie de meeste fysieke en mentale weerstand heeft.
Thomas kan eventueel ook een tactisch spel spelen met INEOS-ploegmaats Thymen Arensman en Laurens De Plus, aangezien zij als achtste en negende in het algemene klassement staan. Als zij aanvallen op de Croix de Coeur, kunnen ze de Jumbo-Vismaploeg van Roglic onder druk zetten. Zij vormen echter niet de bedreiging die Tao Geoghegan Hart (opgegeven na een val) wel had kunnen zijn.
Roglic en Almeida beschikken dan weer over twee heel goeie klimmers als luxeknechten, respectievelijk Sepp Kuss en Jay Vine. Kuss verspilde gisteren echter onnodige energie in de ontsnapping en de verkouden Vine kwam op twintig minuten binnen.
Giro nog niet beslist
Aangezien INEOS Grenadiers allicht een ongevaarlijke vluchtersgroep zal laten rijden, zal het van Jumbo-Visma afhangen of die kan vooropblijven. Als de Nederlandse ploeg met Primoz Roglic wil winnen en de bonificatieseconden wil pakken, zullen Rohan Dennis en co op kop rijden.
Indien niet, dan kunnen ook andere renners met de ritzege gaan lopen, vanuit een vroege vluchtersgroep. Thibaut Pinot, Davide Bais, Warren Barguil, Santiago Buitrago, Lorenzo Fortunato en Einer Rubio lijken daarvoor de beste kandidaten, want zij azen ook op de blauwe trui van het bergklassement.
Wie er in deze rit ook de beste is, de strijd om de roze trui zal verre van beslist zijn, want in de derde week staan nog drie zware bergetappes en een klimtijdrit op het programma. En ook het coronaspook blijft om de hoek loeren.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
