Na de massale valpartij in het Criterium du Dauphiné blijkt nog maar eens hoe het wielrennen meer moet inzetten op preventieve maatregelen die het risico op valpartijen verkleinen.
‘Ik houd nog altijd van mijn job. Maar op zulke momenten vraag ik me af: waarom is er zo veel druk in een afdaling? Waarom wil iedereen een snellere fiets, snellere banden met minder grip? Ik ken de antwoorden niet, maar het belangrijkste is dat ik nog leef.’
Klare taal van Remco Evenepoel gisteren, na de massale crash in het Criterium du Dauphiné, de tweede waarin hij dit jaar betrokken was. Deze keer, gelukkig voor hem, zonder grote fysieke schade. Anderen, zoals het Visma-Lease a Bikeduo Dylan van Baarle en Steven Kruijswijk, hadden meer pech en moesten opgeven met breuken of ernstige blessures. Tien renners zijn out, een veelvoud daarvan rijdt vandaag verder met een geschonden en geschaafd lijf.
Het gevolg van een niet zo steile maar wel een spekgladde afdaling waar renners met 55 à 60 kilometer per uur naar beneden reden. De laatste helling van de dag was net achter de rug, en de finish lag 21 kilometer verder. Dat sprintersteams en klassementsploegen dan vooraan willen zitten om hun kopmannen te beschermen, en de snelheid zo automatisch wordt opgedreven, maakt deel uit van het profwielrennen. Zelfs al zijn de wegen dan gevaarlijk glad en zelfs al hadden sommigen in het peloton geroepen om het wat rustiger aan te doen (aldus Evenepoel).
🚴🇫🇷 | Een enorme valpartij in het midden van het peloton. De koers wordt direct stilgelegd. We zien onder meer Remco Evenepoel, Primoz Roglic, Dylan van Baarle en Juan Ayuso bij de slachtoffers… #Dauphiné #Valpartij
— Eurosport Nederland (@Eurosport_NL) June 6, 2024
📺 Koers kijk je via discovery+ pic.twitter.com/2jxLXz1XY4
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Dat maakt meteen duidelijk waarom een mentaliteitsverandering in het peloton zo moeilijk is. Altijd zullen er renners en ploegen zijn die meer risico willen nemen in de jacht op de zege. En dan moet je, zelfs als meer voorzichtige renner, de kudde volgen. Ook als de wegen gevaarlijk en glibberig zijn.
Overmacht of niet?
Valpartijen zul je daardoor nooit kunnen uitsluiten, maar dat betekent niet dat je renners niet tegen zichzelf kunt beschermen. Na de massale val van gisteren klonk het echter dat het pure overmacht was: dat een plotse regenbui, vijf minuten voor de passage van het peloton, de afdaling in een ijsbaan had veranderd – Remco Evenepoel zette zelfs een schaats-emoji bij zijn Stravapost. Volgens Tiesj Benoot was je door één keer te remmen ‘verloren’. ‘Omstandigheden die je niet kunt voorzien, niemand is in de fout gegaan, noch de renners, noch de organisatoren’, was te horen bij vele anderen.
Dat defaitisme is, ondanks alle valpartijen van de jongste maanden, nog te veel aanwezig in het peloton. De gevaarlijke omstandigheden waren wel degelijk op voorhand in te schatten. Onder meer dat het wegdek in de bewuste afdaling, maar ook in andere delen van de finale, er slecht bij lag en bij regen (te) glad kon worden.
Dat bleek niet alleen bij de massale val, maar ook 17 kilometer ervoor, toen er al een tiental renners in een niet eens scherpe bocht, met zelfs goed asfalt, onderuit gleden. Milan Menten moest de race verlaten. Zelfs in de kleine kopgroep van drie renners had de Noor Adner Holter het moeilijk om rechtop te blijven.
🚴🇫🇷 | Veel valpartijen op de natte wegen in Frankrijk. De finale staat op het punt van beginnen, schakel nu live in! #Dauphiné
— Eurosport Nederland (@Eurosport_NL) June 6, 2024
📺 Koers kijk je via discovery+ pic.twitter.com/qTLvZquvjE
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Het argument van de plotse bui gaat ook niet op: er bestaan genoeg weerapps of zelfs meteorologische diensten die kunnen aangeven waar de aangekondigde regen zal vallen, ook al is dat zeer lokaal en zeer verspreid.
Je hoeft dan geen Einstein te zijn om te voorspellen dat een combinatie van slecht asfalt, hevige regen en de druk naar voren in het peloton, 20 kilometer voor de finish, tot gevaarlijke omstandigheden kan leiden. Zelfs als dat voor de etappe moeilijk lukt, dan zou de organisatie ook tijdens de rit zo’n situatie last minute moeten kunnen inschatten.
Safetycar?
Je kunt erover discussiëren welke maatregelen er dan moeten worden genomen. Duidelijke waarschuwingen via de wedstrijdradio kunnen helpen, maar die kunnen renners in de wind slaan, of zullen ploegleiders misschien niet eens via de oortjes doorgeven. Dan is het zaak om ervoor te zorgen dat er geen risico’s kúnnen worden genomen. Door bijvoorbeeld een safetycar in te schakelen, met ex-profs die gevaarlijke situaties meteen kunnen herkennen, en die voor het peloton uit gaat rijden om in die gevallen de snelheid af te remmen, zelfs al is het in de finale.
Daar alludeerde ook Richard Plugge, de ceo van het geteisterde Visma-Lease a Bike, op in een post op X (Twitter), door de vergelijking te maken met de formule 1.
Would this happen in F1? Or would the safety organisation take measures upfront? https://t.co/HLx1eqQX5q
— Richard Plugge (@RichardPlugge) June 6, 2024
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Plugge was niet toevallig de roerganger van SafeR, de onafhankelijke veiligheidsorganisatie die vorig jaar werd aangekondigd, maar door ‘politieke discussies’ nog altijd geen concrete vorm heeft aangenomen en volgens hem te weinig slagkrachtig zal zijn van het afserveren van ceo Jaap van Hulten. SafeR zou onder meer sterk inzetten op preventieve maatregelen, zoals veel grondiger parcoursinspecties. De val van gisteren heeft nog eens duidelijk gemaakt hoe noodzakelijk die zijn, en dat ze veel onheil kunnen voorkomen.
Tegen de stroom in
Álle onheil? Nee. Wielrennen zal altijd een gevaarlijke sport blijven. Maar als de snelheden door almaar beter materiaal en een hoger algemeen niveau van de renners toenemen, zul je met een ‘dat hoort erbij’-mentaliteit de risico’s zeker niet verkleinen. Dat kan alleen met een betere preventie, nog meer investeringen door organisatoren en radicalere ingrepen tijdens een race. Zelfs als die tegen de conservatieve stroom van het wielrennen ingaan.
Het alternatief is nog meer valpartijen, opgaves, gebroken beenderen, dromen en – in het ergste geval – levens. En renners, zoals Remco Evenepoel, die zich steeds meer afvragen waar ze in godsnaam mee bezig zijn.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier