De Ronde van Vlaanderen: zo zwaar dat de Paterberg vaak géén scherprechter is
Waar werd de Ronde van Vlaanderen, sinds de switch naar de aankomstplaats Oudenaarde in 2012, tijdens de voorbije twaalf edities in een beslissende plooi gelegd?
Niet meer de Muur van Geraardsbergen en de Bosberg als ultieme scherprechters, maar de Oude Kwaremont en de Paterberg. Bovendien op een lussenparcours waarbij de Kwaremont driemaal en de Paterberg twee keer werd aangesneden. En met ook een nieuwe finish: Oudenaarde in plaats van Meerbeke. Dat waren de belangrijkste veranderingen op het nieuwe parcours dat in 2012 aan de renners werd voorgeschoteld.
Een nog zwaardere Ronde van Vlaanderen, waarin de beste renner bijna altijd wint, wat op het oude parcours niet altijd het geval was. Vooral de finale is moordend: ingeluid door de tweede beklimming van de Oude Kwaremont en Paterberg op respectievelijk 54 en 51 kilometer van de aankomst, gevolgd door de supersteile Koppenberg, de Steenbeekdries, de Taaienberg, de Oude Kruisberg/Hotond en nog eens de Oude Kwaremont op een afstand van amper 28,5 kilometer. Behalve de Hotond, de lange uitloper van de Oude Kruisberg op asfalt, zijn dat allemaal kasseihellingen, die de energie nog meer uit de benen doen sijpelen.
Opvallend: de Ronde van Vlaanderen telt slechts een 150-tal hoogtemeters meer dan de E3 Harelbeke (2250 vs. 2100), die een even intense finale in de Vlaamse Ardennen heeft. Maar de zwaarste zone ligt in de Ronde na de grens van de 214 kilometer, terwijl de totale afstand van de E3 Harelbeke ‘slechts’ 207 kilometer bedraagt, 63 minder dan Vlaanderens Mooiste.
Die combinatie van kasseihellingen in het laatste anderhalf uur is zo zwaar dat de Paterberg als ultieme scherprechter, op dertien kilometer van de finish in Oudenaarde, meer dient om de dominantie van de latere winnaar te onderstrepen. Tijdens een solo − zoals die van Pogacar vorig jaar −, of door er in de aanloop naar de sprint als eerste van een groepje boven te komen.
Eerste op de top
Dat blijkt ook uit het wedstrijdverloop van de voorbije twaalf edities. Op de laatste klim van de Paterberg rondde de latere winnaar er achtmaal als eerste de top: Fabian Cancellara in 2013, Peter Sagan in 2016, Philippe Gilbert in 2017, Niki Terpstra in 2018, Alberto Bettiol in 2019, Mathieu van der Poel in 2020, Kasper Asgreen in 2021 en Tadej Pogacar in 2023.
De vier andere keren zat de winnaar in de kopgroep en kwam hij als tweede (Alexander Kristoff in 2015, Van der Poel in 2022), als derde (Tom Boonen in 2012) of als vierde (Cancellara in 2014) boven op de top van de Paterberg.
Maar even opmerkelijk: slechts tweemaal op twaalf edities reed de latere winnaar op de laatste beklimming van de Paterberg definitief weg van zijn laatste metgezel(len), om in Oudenaarde solo te finishen: in 2013 (toen Cancellara zich ontdeed van Sagan en Jürgen Roelandts) en in 2016 (toen Sagan op zijn beurt Sep Vanmarcke loste).
Vier keer in de twaalf voorbije Rondes van Vlaanderen reed de winnende solist al vroeger weg dan de Paterberg: op de voorlaatste klim van de Oude Kwaremont (Gilbert in 2017) en de laatste klim van de Kwaremont (Bettiol in 2019 en Pogacar in 2023) en op de Hotond (Terpstra in 2018).
Daarnaast werd er in twaalf edities zes keer gesprint in Oudenaarde. Met een duo in 2015 (Kristoff en Terpstra), in 2020 (Van der Poel en Van Aert) en in 2021 (Asgreen en Van der Poel). Met een trio in 2012 (Boonen, Pozzato en Ballan). Of met een viertal in 2014 (Cancellara, Van Avermaet, Vanmarcke en Vandenbergh) en in 2022 (Van der Poel, Pogacar, Van Baarle en Madouas − al kwamen die laatste twee pas in de slothectometers aansluiten).
Ook hier hetzelfde beeld: al die groepjes ontstonden vóór de laatste beklimming van de Paterberg. Twee latere Rondewinnaars reden met één of meerdere renners weg op de derde klim van de Oude Kwaremont (Boonen in 2012 en Cancellara in 2014).
Vier Rondewinnaars, met één of meer collega’s, zelfs nog vroeger dan de Kwaremont: op de Hotond (Asgreen in 2021), de Kruisberg (Kristoff in 2015), de afdaling van de Stationsberg (Van der Poel in 2020) of de Koppenberg (Van der Poel in 2022).
Moordende finale
Conclusie: in de twaalf voorbije edities van Vlaanderens Mooiste was de laatste klim van de Paterberg slechts twee keer het lanceerplatform van de latere winnaar (Cancellara in 2013 en Sagan in 2016). De laatste beklimming van de Oude Kwaremont was dat viermaal, en zes keer ontsnapte de winnaar alleen of met een of meerdere metgezellen nog vroeger. Het geeft aan hoe zwaar de Ronde van Vlaanderen sinds 2012 is geworden, de laatste jaren nog meer door de almaar hogere snelheden en de intrede van lichtere renners als Tadej Pogacar.
Welk scenario het komende zondag zal worden, valt nog af te wachten. Veel zal afhangen van de sterkte van Mathieu van der Poel, en of Mads Pedersen of nog een andere renner in de lastige finale voor de Paterberg de Nederlander zullen kunnen volgen.
HET WEDSTRIJDVERLOOP VAN DE JONGSTE 12 EDITIES
2023 Tadej Pogacar
Tadej Pogacar, Mathieu van der Poel en Wout van Aert zonderen zich af op de Koppenberg. Van Aert moet lossen op de Oude Kruisberg, waarna Pogacar Van der Poel ter plaatse laat op de Oude Kwaremont. Hij haalt Mads Pedersen, die eerder was ontsnapt met een groep, bij op het Kwaremontplein en zet solo zijn tocht voort, over de top van de Kwaremont en de Paterberg, naar de finish in Oudenaarde.
2022 Mathieu van der Poel
Na een eerste verschroeiende versnelling van Tadej Pogacar op de voorlaatste klim van de Oude Kwaremont knalt de Sloveen op de Koppenberg weg met Mathieu van der Poel en Valentin Madouas. Zij dichten de kloof op de eerder ontsnapte Fred Wright en Dylan van Baarle. Pogacar en Van der Poel blijven na de Oude Kwaremont met zijn tweeën over. Pogacar rijdt als eerste over de top van de Paterberg, maar laat zich in de sprint, mede door de terugkeer van Madouas en Dylan van Baarle, ringeloren in de sprint. Van der Poel wint.
2021 Kasper Asgreen
Op 27 kilometer van de aankomst valt Kasper Asgreen aan op de top van de Hotond. Mathieu van der Poel en Wout van Aert volgen. Van Aert moet lossen op de Paterberg. Daar rondt de Deen als eerste de top, voor de Nederlander. Dat is ook de volgorde aan de eindstreep in Oudenaarde.
2020 Mathieu van der Poel
Mathieu van der Poel en Julian Alaphilippe rijden weg in de afdaling van de Stationsberg, op 39 kilometer van de finish. Van Aert rijdt het gat dicht op de Taaienberg. Alaphilippe botst daarna op een motor. Van Aert en Van der Poel gaan met zijn tweeën door. De Nederlander komt als eerste boven op de Paterberg, en wint ook nipt de sprint in Oudenaarde.
2019 Alberto Bettiol
Alberto Bettiol versnelt op de laatste klim van de Oude Kwaremont uit een groep met favorieten. Niemand volgt. De Italiaan rijdt alleen over de Paterberg en houdt stand tot in Oudenaarde.
2018 Niki Terpstra
Niki Terpstra valt aan op 26 kilometer van de finish, op de top van de Kruisberg. Vincenzo Nibali volgt, maar moet meteen lossen op de Hotond. Terpstra komt als eerste boven op de Oude Kwaremont en de Paterberg, en rijdt solo naar de zege.
2017 Philippe Gilbert
Op 95 kilometer van de finish glipt Philippe Gilbert mee in een vlucht. Op 56 kilometer laat hij op de voorlaatste beklimming van de Oude Kwaremont iedereen achter zich. Hij komt ook op de laatste klim van de Paterberg alleen boven en wint solo in Oudenaarde, mede dankzij de val van achtervolgers Peter Sagan, Oliver Naesen en Greg Van Avermaet op de Kwaremont.
2016 Peter Sagan
In het oplopende stuk naar de Hotond maken Peter Sagan, Michal Kwiatkowski en Sep Vanmarcke de sprong naar een eerder weggereden groepje, met daarin onder meer Dylan van Baarle en Stijn Vandenbergh. Sagan en Vanmarcke rijden weg op laatste beklimming van de Oude Kwaremont. Op de Paterberg moet de Belg passen wanneer de wereldkampioen versnelt. Die soleert naar de zege.
2015 Alexander Kristoff
Op 26 kilometer van de finish vallen Niki Terpstra en Alexander Kristoff aan op de Kruisberg. De tegenreactie op de Kwaremont blijft uit. Op de Paterberg komt Kristoff als tweede boven, in het wiel van Terpstra. Zij blijven voorop, de Noor verslaat de Nederlander in de sprint.
2014 Fabian Cancellara
Greg Van Avermaet en Stijn Vandenbergh rijden op 30 kilometer van de finish weg uit een uitgedunde kopgroep. Op de uitloper van de Oude Kwaremont versnelt Cancellara, alleen Vanmarcke kan volgen. Van Avermaet komt op de Paterberg alleen boven, met 10 seconden voorsprong op Vanmarcke, Vandenbergh en Cancellara. Zij sluiten later aan. Niemand raakt daarna weg. Cancellara wint de sprint.
2013 Fabian Cancellara
De Ronde spat pas open op de laatste beklimming van de Oude Kwaremont. Jürgen Roelandts springt weg uit een kopgroep van vijf. Cancellara versnelt in het peloton, Sagan volgt. Op weg naar de Paterberg halen ze Roelandts in. Die moet op die laatste helling afhaken, en ook Sagan kan een ontketende Cancellara niet meer volgen. De Zwitser soleert naar Oudenaarde.
2012 Tom Boonen
Samensmelting van een grote groep voor de laatste beklimming van de Oude Kwaremont. Daar valt Alessandro Ballan aan, alleen Pozzato en Boonen volgen. Op de Paterberg komt Pozzato als eerste boven, voor Ballan. Boonen verliest met een kettingprobleem enkele meters, maar breekt niet en wint daarna de sprint.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier