Het succes van Jumbo-Visma: een machine met een menselijk gelaat

Nooit eerder werd het Belgische openingsweekend zo gedomineerd als door Jumbo-Visma. Met een meticuleuze planning én een sterke teamspirit is de Nederlandse ploeg voorlopig outstanding op Vlaamse wegen. Hoe vossen konijnen werden: een analyse.

12 oktober vorig jaar, de avond van de uitreiking van De Kristallen Fiets. VTM-journalist Maxim Goethals belt thuis aan bij Tiesj Benoot om hem De Kristallen Zweetdruppel, de trofee voor de beste helper van 2022, te overhandigen. Benoot is uiteraard vereerd met zijn uitverkiezing maar benadrukt, met een krop in de keel en met vochtige ogen, dat niet hij de trofee had moeten krijgen, maar zijn ploegmaat Nathan Van Hooydonck.

Omdat die het als superhelper nog meer verdiende. Omdat die hem de hele tijd had bijgestaan in de Tourrit naar Mende, toen Benoot een offday beleefde. En omdat die een persoonlijk moeilijk jaar had beleefd: Van Hooydonck en zijn vriendin hadden hun kindje tijdens de zwangerschap verloren.

Flash forward naar afgelopen zondag, goed vier en een halve maand later. Door perfect ploegenspel in de slotkilometers van Kuurne-Brussel-Kuurne wint Benoot. Met grote dank aan… Van Hooydonck, die zelf tweede wordt. ‘Ik gun het Tiesj enorm’, klinkt het spontaan na de finish. Want ook Benoot heeft een zware periode achter de rug: hij was in de zomer van vorig jaar in Livigno zwaar geblesseerd geraakt bij een aanrijding met een auto.

Kort na de aankomst in Kuurne snellen Dylan van Baarle, Jan Tratnik en Christophe Laporte op winnaar Benoot en zijn kompaan Van Hooydonck toe. Waarna alle ploegmaats elkaar in de armen vliegen. Net zoals de dag ervoor, toen Van Baarle solo naar de zege in de Omloop was gereden.

#SamenWinnen

Geen uitzonderlijke taferelen bij een winnende ploeg, maar fake was het allesbehalve. Ook niet bij de renners die hadden moeten afstoppen, zoals Laporte. Of zoals Benoot zaterdag, nog voor de start van de Omloop, in HLN zei: ‘Wij hangen als groep echt goed aan elkaar. Ik durf te zeggen dat mijn ploegmaats mijn vrienden zijn.’

In een keiharde sport is die vriendschap en gunfactor niet vanzelfsprekend, maar bij Jumbo-Visma is het een basisingrediënt van het huidige succes. Al voor de Nederlandse ploeg zich tot hét dominante team van het peloton ontpopte, werd de #SamenWinnen-hashtag gebruikt in socialmediaposts, ook door renners.

Op het hoofdkwartier van de ploeg in Den Bosch hangt in het bureau van ceo Richard Plugge niet toevallig een foto van Parijs-Nice vorig jaar, waar Wout van Aert, Primoz Roglic en Christophe Laporte met hun drieën zegevierend over de finish van de eerste rit bolden.

Het hele hoofdkwartier hangt zelfs vol met zulke foto’s. Zodat iedereen, ook de administratieve medewerkers, elke dag doordesemd wordt van die teamspirit: ‘Dit is wie wij zijn. Dit is waar we het allemaal voor doen. Dit is waar we naartoe willen: prijzen pakken, goud winnen’, vertelde Plugge toen we vorig jaar de service course in Den Bosch bezochten.

Morgen niet goed genoeg meer

Met teamspirit alleen win je echter geen koers. Wel met ijzersterke renners, en een nooit aflatende drang om álles te verbeteren. Een leuze van Richard Plugge is dan ook: ‘Wat we vandaag doen, is morgen niet goed genoeg meer.’ Dus dachten hij en sportief directeur Merijn Zeeman al metéén na de Tourzege van Jonas Vingegaard vorig jaar, al aan 2023.

Met vanaf september, oktober en november vele meetings waarbij iedereen van de ploeg betrokken werd. En plannen voor het volgende seizoen tot in de kleinste details werden uitgekiend. Op alle vlakken: van de materiaalswitch naar onderdelenfabrikant SRAM, over voeding en trainingen, tot tactiek en verkenningen.

Ook geen toeval dus dat de hele klassieke ploeg, inclusief Wout van Aert, al op 22 november vorig jaar de Omloop Het Nieuwsblad ging verkennen. Om er het nieuwe materiaal uit te testen en tactische plannen te smeden. Een tocht van 135 kilometer die Van Aert, niet eens zeker of hij de Belgische openingskoers zou rijden, op Strava ‘Jumbo’s on a Mission’ noemde.

’s Anderendaags trokken hij en zijn ploegmaats weer op pad, voor de verkenning van de Ronde van Vlaanderen. Tussendoor werd met uitgebreide video-analyses in het Van der Valk Hotel in Gent de tactiek verder verfijnd, op basis ook van info die externe consultants aanleveren.

In het besef dat Jumbo-Visma voortaan de toonaangevende ploeg van het voorseizoen zou worden, waar elke ploeg achter zou rijden. De teamleiding benadrukte het daarom ook op stage in december: ‘Voortaan zijn wij niet meer de vos die op het konijn jaagt. Nu zijn we het konijn, opgejaagd door de vos.’

Ploeg van het decennium

Om aan die vos te kunnen ontsnappen werden ook nieuwe renners aangetrokken: Dylan van Baarle, de winnaar van Parijs-Roubaix 2022, en de Sloveense superknecht Jan Tratnik. Want zoals Jumbo-Visma zijn Tourploeg op ‘geletruiniveau’ heeft gebracht, zoals Richard Plugge het graag omschrijft, zo heeft het de laatste twee jaar de klassieke kern beetje bij beetje uitgebouwd. Om zo eindelijk de twee kasseimonumenten (de Ronde van Vlaanderen en Parijs-Roubaix) te kunnen winnen, de nog onvervulde droom van kopman Wout van Aert.

Een doel dat een onderdeel is van een nog grotere missie, op lange termijn: de beste ploeg van het decennium worden, waarover nog lange tijd zal worden gepraat. Een veelzeggende interne slogan is dan ook: ‘Wij willen sportgeschiedenis schrijven.’

Geen competitie

Niet door conservatieve methodes te gebruiken, maar door de platgetreden paden te verlaten, ook met de klassieke ploeg. Op voorzet van Wout van Aert bereidde die kern vorig jaar al het voorseizoen voor zoals de Tourploeg: met wekenlange, gezamenlijke (hoogte)stages. Zoals de voorbije drie maanden in Denia, Alicante en op Tenerife, boven op de Teide-vulkaan.

Eerste doel: nog hechtere banden smeden. ‘Als je zo lang met elkaar op trainingskamp bent, kan het twee kanten op gaan. Of je bent elkaar zat of je wordt een hecht team. Dat laatste is bij ons gebeurd’, vertelde Benoot zondag. Nieuwe renners worden bij Jumbo-Visma dan ook vooraf gescreend: egoïsten komen er niet in, alleen teamspelers.

Tweede doel van die lange stage: op een perfect getunede manier trainen, eten en slapen, met de beste omkadering. Als enige ploeg zakte Jumbo-Visma zo af naar het Belgische openingsweekend met zés renners die rechtstreeks van op de Teide naar Gent waren afgedaald, zónder competitiekilometers in de benen.

Het leverde een ongezien succes op: winst voor Dylan van Baarle in de Omloop Het Nieuwsblad, met Christophe Laporte als derde op het podium, een zege voor Tiesj Benoot in Kuurne-Brussel-Kuurne, met Nathan Van Hooydonck als tweede. Geen enkele ploeg had ooit zo’n dubbelslag gerealiseerd, inclusief twee extra podiumplaatsen in beide koersen, sinds de Omloop en Kuurne-Brussel-Kuurne in 1961 voor het eerst in hetzelfde weekend plaatsvonden.

Koersprincipes

Ook de manier waarop Jumbo-Visma die twee koersen won, was een staaltje van perfect teamwork. Zoals The Wolfpack van Patrick Lefevere in het nabije verleden heeft gekoerst. Even gedurfd, verrassend als planmatig oorlog makend ver voor de finish.

Op basis van race principles, zoals dat bij Jumbo-Visma heet. De ploeg zoekt vooraf de punten uit waar hun renners de wedstrijd hard willen maken en het heft in handen nemen, zodat de andere ploegen als vossen op hen moeten jagen. In de wetenschap dat zij, de konijnen, zelfs zonder voorafgaande competitie zó goed zijn voorbereid dat het voor de tegenstand een hopeloze achtervolging wordt.

In de Omloop sprongen de geel-zwarte konijnen al uit hun hol op 115 kilometer voor de finish, op de kasseistrook van de Lange Munte. Waarna ze de rest van de wedstrijd, in elke situatie, een overtal creëerden. Hetzelfde gebeurde een dag later, in Kuurne-Brussel-Kuurne. Telkens weer werd het aanvalsschema perfect uitgevoerd.

Of zoals Nathan Van Hooydonck het zaterdag- én zondagavond op Twitter omschreef, als was hij Hannibal van de tv-serie The A-Team: ‘I love it when a plan comes together.’ Met de bijhorende #SamenWinnen-hashtag.

Even opmerkelijk is dat die plannen niet machinaal moeten worden uitgevoerd. Er was ook ruimte voor vrijheid. ‘Waarom ik heb aangevallen op 38 kilometer voor de finish, op die plaats? Puur op instinct’, zei Dylan van Baarle na de Omloop.

Vooraf was Van Baarle nochtans niet zeker of zijn nieuwe trainingsmethodes bij Jumbo-Visma, nog meer gericht op kwaliteit/explosiviteit en minder op kwantiteit, wel zouden werken voor een ‘diesel’ zoals hij. Zijn sportief directeur Merijn Zeeman drukte hem echter op het hart dat hij, als nieuweling in de ploeg, lekker vrij kon koersen, zonder prestatiedruk. Maar dat hij wél mee moest in de ploegtactiek.

Echte doelen

Zo domineerde Jumbo-Visma het Belgische openingsweekend, als best voorbereide ploeg, op tactisch en fysiek vlak. Waarna nog een extra verbale uppercut volgde: ‘We kunnen nog beter. Onze échte doelen, de Ronde en Parijs-Roubaix, komen nog.’ Mét kopman Wout van Aert vanaf Tirreno-Adriatico, na een uitgesteld competitiedebuut.

Het mooie aan wielrennen is dat dat geen garantie biedt op nieuw succes. Zeker als ook Tadej Pogacar, Mathieu van der Poel en Julian Alaphilippe op de klassieke bühne verschijnen, renners die je veel minder makkelijk kan aftroeven met een tactisch masterplan.

Pas na het klassieke voorjaar zullen we kunnen vaststellen wie de snelsten waren: de vossen of de geel-zwarte konijnen. Maar dat die laatste sneller dan ooit lopen, dat is een feit.