De manier waarop Remco Evenepoel rechtstond na zijn inzinking in de Vuelta was bewonderenswaardig. Nu moet hij ervoor zorgen dat hij niet meer valt. Een analyse van een opmerkelijke wederopstanding.
Eind mei, een kleine week na de opgave van Remco Evenepoel in de Giro, kreeg Louis Vervaeke telefoon. Aan de lijn zijn kopman, die over nieuwe doelen sprak. Onder meer… de Vuelta. ‘Wat denk je? Misschien kunnen we alles wat we hebben gedaan (voor de Giro, nvdr) opnieuw doen’, vroeg Evenepoel aan zijn ploegmaat en vaste kamergenoot.
Opmerkelijk, hoe vlug hij toen de knop omdraaide na de grootste ontgoocheling uit zijn carrière. Een les die hij leerde na zijn val in Il Lombardia 2020, toen hij lang moest revalideren en daarna een seizoen met ups-and-downs beleefde.
Evenepoel zette na de Giro zelfs zijn zinnen op vier doelen: het BK, de Clásica San Sebastián, het WK (met name de tijdrit) én dus de Vuelta, die aanvankelijk niet op zijn programma stond. Weer legde hij zichzelf een strikt trainingsregime op: eerst tijdens een hoogtestage met de ploeg in Val di Fassa, nadien in zijn eentje tijdens een hoogtestage in Andorra. Intussen vinkte de Schepdaalnaar drie van zijn vier zomerdoelen af: een zege in het BK, in San Sebastián, en vooral op het WK tijdrijden, waar hij enorm naartoe had geleefd.
Ondanks de emotionele ontlading van die eerste wereldtitel tegen de klok vertrok hij na slechts twee rustdagen voor twee weken naar Andorra. Getrouw aan zijn voorbeeldige discipline. Ploegmanager Patrick Lefevere heeft al vaker gezegd dat hij héél weinig renners heeft gekend die zo gedreven en professioneel zijn.
Maar, zei Evenepoel: ‘Het worden wellicht geen prettige twee weken’. Veel klimtrainingen, hittesessies, en nog langer weg van zijn familie, die hij in de maanden voor de Giro al zo weinig gezien had. ‘Maar met een concreet doel als de Vuelta voor ogen is dat iets gemakkelijker te verteren’, aldus de Belgische kampioen.
Geen energie kunnen sparen
Zijn uitgesproken doel voor die Vuelta: een ritzege, een podiumplaats, en veel leren van Primoz Roglic en vooral Tourwinnaar Jonas Vingegaard. In de Vuelta, zei Evenepoel, zou hij in de eerste week wel vrij defensief koersen en proberen om zo veel mogelijk energie te sparen voor de zware tweede en derde week. Pas na de tijdrit, op de tiende dag, zou de Vuelta beginnen.
Van veel energie sparen in die eerste helft was er echter geen sprake, vooral op mentaal vlak. Er was de commotie rond de uitgeregende en verduisterde ploegentijdrit in Barcelona, waarna Evenepoel zich bijzonder kwaad maakte. Er waren de emoties na zijn ritzege én val op de klim naar Arinsal. Er was zijn minder moment op de klim naar Javalambre, gekoppeld aan de frustratie over de tactische blunder om Sepp Kuss te laten meeglippen in een vlucht met veertig renners. Er was zijn gemiste etappeoverwinning na de klim van Xorret de Cati, toen hij dacht dat er nog een groepje voorop reed.
Tussenin was Evenepoel voor en na de ritten altijd beschikbaar voor binnen- en buitenlandse media, altijd eerlijk en open zijn verhaal vertellend. Zo werd hij, ondanks de dominantie van Jumbo-Visma, weer de centrale figuur van de Vuelta.
Veel geweend
De échte zware beproevingen moesten dan nog volgen. Helaas voor Evenepoel werd de eerste een calvarietocht. Gelost op de eerste hindernis, de col d’Aubisque, en uiteindelijk geëindigd op 27 minuten. Nochtans was hij niet ziek, zoals in de Giro. ‘Gewoon leeg’, ‘een volledige offday’, klonk het achteraf. Een precieze fysieke oorzaak, daar konden hij en zijn ploegleiding niet de vinger op leggen.
Een dag later, voor de start van de volgende rit, gaf Evenepoel meer uitleg. Over een zeer moeilijke, emotionele nacht, waarin hij veel had geweend, en met veel negatieve gedachten had geworsteld. Maar ook over een mogelijke reden voor zijn inzinking: ‘Misschien de opeenstapeling van doelen in een lang seizoen. Drie maanden weg voor de Giro, drie maanden voor de Vuelta. Dat en een korte voorbereiding op de Vuelta heeft een beetje zijn tol geëist, denk ik.’
Let op het woordje ‘weg’. Van huis dus, zoals we hierboven hebben beschreven. Tijdens een seizoen dat al eind januari begon in Argentinië, waarna Evenepoel de UAE Tour won, een tweede plaats in de Ronde van Catalonië behaalde en een tweede zege in Luik-Bastenaken-Luik veroverde. En dan moest de Giro, de Ronde van Zwitserland, het BK, de Clásica San Sebastian en het WK nog volgen. Bovendien was er tussenin de hele hetze rond een mogelijke transfer naar INEOS Grenadiers, waarin hij zelfs zijn vader en teammanager Patrick Lefevere het zwijgen oplegde.
Volle emmer
Dat Evenepoel vrijdag aan zijn grootste test ooit in het hooggebergte begon met een mentale emmer die al was volgelopen, is dus niet onlogisch. Bovendien had hij ook met twijfels: hoe zou hij in zijn eentje het oppermachtige Jumbo-Vismatrio kunnen kraken? Vooraf had hij rekening gehouden met Roglic en Vingegaard, maar nu kwam daar ook Sepp Kuss bij. ‘Ik móét in mezelf geloven’, zei Evenepoel voor de rit – let op het woordje ‘moet’. De dagen ervoor hadden journalisten die hem elke dag spraken al een vermoeden dat hij zich niet helemaal in zijn sas voelde.
Dat de mentale emmer van de nog altijd pas 23-jarige jongeman vroeg of laat eens zou overlopen, is dus niet verwonderlijk. Verrassend was het wél dat het tijdens de eerste kilometers van de eerste col, de Aubisque, gebeurde. Dat hij, ondanks het hoge tempo van Jumbo-Visma en zonder fysiek ongemak of ziekte, al moest lossen met renners die zijn kwaliteiten niet hebben. Zelfs niet als Evenepoel een slechte dag beleeft.
Zijn uiteindelijke achterstand van 27 minuten was wel bedrieglijk. Evenepoel had na de eerste ontgoocheling bewust ingehouden. Zo kon hij de dagen erna makkelijker in de aanval gaan. Dan al had hij even de focus verlegd.
Toch beleefde hij een moeilijke, emotionele avond en nacht, waarin Evenepoel dacht aan opgeven. Zijn vrouw Oumi sleurde hem erdoor: ‘Het is niet wat er met je gebeurt, maar hoe je erop reageert dat telt’, postte Evenepoel op Instagram. De les over mentale veerkracht die hij eerder al had geleerd van ploegpsycholoog Michaël Verschaeve, over de kunst van het omgaan met falen. Door te denken zoals Michael Jordan, de beste basketbalspeler ooit die vaak zei: ‘I failed over and over again. And that’s why I succeeded.’
Steun voor Oumi
Daar kwam voor de volgende rit een extra, helaas trieste, motivatiefactor bij: Evenepoel wilde winnen voor zijn vrouw Oumi. Die had die ochtend zelf ook moeilijke momenten meegemaakt na de verwoestende aardbeving in Marokko, waar vrijdagnacht meer dan tweeduizend doden waren gevallen. Een deel van haar familie woont immers dicht bij het epicentrum in Marrakesh.
Uit tegenslagen van zijn naasten haalt Evenepoel ook energie. Herinner u hoe hij in de Ronde van Polen van 2020 een solo opzette van 51 kilometer. Om hulde te brengen aan zijn ploegmaat Fabio Jakobsen, die levensgevaarlijk gewond was geraakt bij een zware val. Aan de finish toonde Evenepoel het rugnummer van zijn ploegmaat. ‘Toen ik het in mijn handen had, voelde ik iets speciaals. Fabio zat de hele tijd in mijn hoofd. Hij heeft me kracht gegeven’, zei de pas 20-jarige Schepdaalnaar toen.
Een soortgelijke kracht kreeg Evenepoel toen hij zaterdag van in het begin van de etappe aanviel, op 155 kilometer van de finish. Uiteindelijk zou hij medevluchter Romain Bardet overboord kieperen op vier kilometer van de aankomst, op weg naar een van de meest emotionele zeges uit zijn carrière. Een straf nummer, zelfs de ervaren Bardet was enthousiast dat hij een hele rit met zo’n ‘legende’ had mogen rijden.
Het was een cadeau voor Oumi, voor de mensen die in hem bleven geloven, zei Evenepoel. Die benadrukte ook dat hij trots was dat hij eindelijk zo’n zware bergrit, met meerdere lange cols, had kunnen winnen. Weliswaar, en dat die nuance moet ook worden gemaakt, niet na een gevecht met de voornaamste klassementsrenners.
Typisch ook voor Evenepoel: hij keek al weer vooruit, naar nog meer ritzeges, naar winst van het bergklassement, maar ook naar Il Lombardia begin oktober én de Tour van 2024. Dat was een van de redenen waarom hij niet had opgeven. Hij wilde een hele Vuelta in de benen hebben met oog op die doelen.
Niet meer vallen
De Tour van 2024 is zelfs het einddoel, de grootste droom. Om die te winnen zal Evenepoel wel geen grote inzinkingen mogen beleven zoals afgelopen vrijdag in de Vuelta. De manier waarop hij daarna rechtstond was bewonderenswaardig, maar nu moet hij ervoor zorgen dat hij niet meer zo diep valt. De euforie en de emoties van zijn ritzege mogen een zoektocht naar de precieze oorzaak, zowel op fysiek als mentaal vlak, niet in de weg staan. Waarom voelde hij zich leeg? Wat dacht hij exact tijdens die moeilijke momenten?
Zo’n inzinking in de toekomst vermijden kan door een afgeslankte seizoensplanning, zodat Evenepoel fysiek en mentaal frisser blijft. Maar ook door tools te leren om zijn emoties beter onder controle te houden. Zodat hij niet meer overmand wordt door twijfels en druk als de benen tegenspartelen en, in het omgekeerde geval, ook niet overmoedig wordt na de euforie. Zoals tijdens de rit van zondag toen hij op een minder lastig terrein te veel werk opknapte in een sterke kopgroep en uiteindelijk tekortschoot om zijn tweede ritzege op rij te boeken. Over het hele seizoen, in en naast de koers, zuiniger omspringen met fysieke en mentale energie is de boodschap.
Daardoor kan de comebackzege van zaterdag misschien een van de meest bepalende overwinningen uit zijn carrière worden. Omdat die ervaring Evenepoel en zijn team nieuwe inzichten zal geven, over zijn fysiek en mentale aanpak.
Of hem dat ooit de gele trui in de Tour zal opleveren, weten we nu niet. Misschien realiseert hij zijn doel. Maar evengoed zal in 2024 en later blijken dat Vingegaard, Pogacar of andere supertalenten er bergop over drie weken een te hoog niveau halen. Zelfs als Evenepoel een perfecte voorbereiding heeft gehad en mentaal niet is gebroken. Maar ook dat zal niet uitwissen wat hij dan, op zijn pas 24e, al allemaal zal hebben gewonnen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier