Zijn definitieve pensioen als cocommentator tijdens de wielerkoersen op Sporza is nog niet voor meteen, maar José De Cauwer staat wel steeds meer zijn plaats af. Enkele ex-renners draafden al op naast Renaat Schotte of Karl Vannieuwkerke. Van hen is Sep Vanmarcke wat ons betreft het meest geschikt om De Cauwer op te volgen. Dit is waarom.
In ruim 20 jaar als sportjournalist hebben we zelden zo’n geanimeerd interview gehad als met de zus (Klaar) en drie broers (Ken, Stan en Tuur) van Sep Vanmarcke. Op een koude winteravond in 2013 diepten ze drie uur lang de ene hilarische anekdote na de andere over hun jeugdjaren op.
Een periode – de jaren negentig – waarin kinderen nog geen uren versleten voor een gsm-scherm. Bij de Vanmarckes ravotten ze vooral buiten in het landelijke Wortegem-Petegem.
Wielrennen was toen al de rode draad in hun gezinsleven. Vader Vanmarcke koerste bij de nevenbonden en in parochianenwedstrijden. Thuis crossten Sep en zijn broers honderden uren in hun grote achtertuin, of op het veld naast hun huis. Balkjes, schuine kanten, een halve piste zelfs: alles bouwden ze na voor hun wedstrijdjes, mét rugnummers.
Niet alleen het parcours was af, ook hun materiaal. Met ijzeren staafjes maakten ze een tijdritstuur. De toen befaamde Spinergy carbonwielen met vier spaken bootsten ze na door repen uit kartonnen melkdozen te snijden, mét blauwe en rode plakband om een kleureffect te creëren. En van de futuristische tijdritfiets van Jan Ullrich – een V-vorm zonder middenbuis – maakten ze een kopie met een vrouwenmountainbike, opgevuld met datzelfde veelkleurige karton.
Als Sep zelf niet fietste, dan speelde hij een koers na met autootjes, knikkers, blokjes en plastic coureurtjes. Elk van zijn broers mocht van hem meedoen aan zijn fictieve wedstrijden, waarin Sep zijn fantasie botvierde en zelf commentaar gaf.
Omdat niet alleen zijn vader maar ook zijn oudere broers bij de jeugd koersten – met de jonge Sep die als supporter zijn kopje tussen de dranghekken stak – leerde hij al vroeg ook veel van tactiek. ’s Avonds werden alle wedstrijden geanalyseerd aan tafel, en toen zijn broers daarna in hun kamer gingen studeren bleef de kleine Sep hen bestoken met vragen.
Onzinnige koerswijsheden
Op die manier startte hij met meer bagage aan zijn wielercarrière, vanaf de nieuwelingen, dan zijn broers. De fouten die zij hadden gemaakt, waren al grotendeels gefilterd.
En dat waren er in de jaren negentig nog veel, want toen werden nog oude, onzinnige koerswijsheden gevolgd. Zoals elke morgen je borst met ijskoud water inwrijven, zoals broer Ken twee jaar aan een stuk deed. Of twee uur voor de koers een pizza eten. En zeven uur ervoor een biefstuk met kippenkruiden en eieren, om ‘kloek te staan’.
Zelfs Vanmarcke ging er soms nog in mee. Toen hij als neoprof in 2010 mee in de kopgroep van Gent-Wevelgem zat, kreeg hij krampen en begon hij, zoals broer Ken ook vaak had gedaan, als een gek op zijn billen te slaan, in de veronderstelling dat het melkzuur zou loskomen.
In zijn eerste jaren als prof, en nog meer tijdens de jeugdcategorieën, had Vanmarcke ook een ochtendritueel voor elke koers: het wielerjaaroverzicht van het seizoen 1996, uitgezonden op de toenmalige BRT, bekijken.
Het jaar waarin Johan Museeuw, zijn grote idool, voor twee Mapeiploegmaats Parijs-Roubaix won en de wereldtitel veroverde. Vele tientallen keren keek hij naar ‘Het jaar van Koning Johan I’, waardoor hij elk beeld, elke zin en elk liedje (onder meer de tune van ‘Mission Impossible’) vanbuiten kende.
Geen verafgoding meer
Die verafgoding voor de wielervedetten verdween wel toen Vanmarcke prof werd. In het positioneren tijdens de Vlaamse klassiekers liet hij zich nooit intimideren. Ook niet door sterren die hem afsnauwden omdat hij zich overal tussen wrong.
Niemand die ook beter elk weggetje van de Vlaamse Ardennen – zijn dagelijks trainingsparcours – kende dan Vanmarcke. Eerst als coureur bij het kleine Topsport Vlaanderen, later ook bij grotere buitenlandse, internationaal getinte ploegen als Garmin, Belkin/Lotto NL-Jumbo, Cannondale/EF Education en Israel-Premier Tech.
In verschillende rollen ook in de loop der jaren, afhankelijk van het type koers: van kopman in de voorjaarsklassiekers tot stuurman voor de leider van zijn ploeg in een grote ronde.
Vanmarcke behaalde successen – zoals in 2012, toen hij als 23-jarige Tom Boonen versloeg in de Omloop Het Nieuwsblad – maar verloor nog veel meer grote koersen, ook omdat hij niet het talent had van de besten van zijn generatie.
Of omdat hij, ondanks al zijn tactisch inzicht, zelf nog fouten maakte en zichzelf te veel druk oplegde als de renner die de Ronde van Vlaanderen of Parijs-Roubaix móést winnen.
Fouten waaruit hij leerde. En die hem van pas kwamen toen hij een gewaardeerd ploegleider werd bij Israel-Premier Tech. Een plotse carrièrewending, nadat hij in juli 2023 abrupt zijn veertienjarige profloopbaan door hartproblemen had moeten stopzetten.
In een compleet andere rol leerde Vanmarcke zo ook keuzes maken voor, tijdens en na een koers. Intussen bleef hij ook de evoluties in het materiaal volgen. Als renner, jaren na de zelfgebouwde veelkleurige Spinergy carbonwielen, was hij vaak de eerste kandidaat van zijn ploeg om nieuwe snufjes te testen, en daarover mee te denken.
Veelkleurige overschoenen
Al die ervaringen maken van Vanmarcke een zeer goede analist en sinds 2023 ook af en toe cocommentator voor ‘kleinere’ koersen op Sporza. Ook omdat hij alles goed, objectief en begrijpelijk kan vertalen voor de kijker, zonder als pedante betweter over te komen. Weliswaar niet helemaal accentloos, maar dat is voor een cocommentator niet onoverkomelijk.
Vaak voegt hij ook nieuwe inzichten toe. Bijvoorbeeld over de reden waarom klassementsploeg Visma-Lease a Bike in een vlakke rit van Parijs-Nice al 60 kilometer voor de aankomst op kop van het peloton begon te rijden.
Of waarom Tim Merlier voor zijn sprintzege bewust het achterwiel van zijn ‘lead-out’/ploegmaat Bert Van Lerberghe in de laatste kilometer losliet en zich vier plekken liet uitzakken. Of waarom de motards van de Franse gendarmerie zich in de colonne van een koers veel moeilijker gedragen dan agenten in andere landen.
José De Cauwer en Sep Vanmarcke: ‘Er winnen nog weinig renners een koers die ze niet kunnen winnen’
Niet onbelangrijk ook: Vanmarcke is niet bang om een kritische noot te plaatsen. Zoals hij, aan de zijde van… José De Cauwer, deed in de Wielergids 2025 van Knack Sport. En als cocommentator ook in de tweede rit van Parijs-Nice, toen de ASO-organisatie de finishlijn gevaarlijk had versmald met krakkemikkige dranghekken.
Niet meer twijfelen
Nu José De Cauwer op zijn 75e langzaam aan het afbouwen is, hoeven de bazen van Sporza wat ons betreft dus niet lang te twijfelen als ze naar een cocommentator voor de grote koersen zoeken. Vanmarcke is ervoor in de wieg gelegd, al van toen hij als kleine Sep commentaar gaf bij zijn fictieve wedstrijdjes met plastic coureurtjes. Laat hem dat straks ook maar doen bij de échte Ronde van Vlaanderen en Parijs-Roubaix.
Wielergids 2025: hoe Wout van Aert een leider werd en Lotte Kopecky haar grenzen wil verleggen
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier