In februari blikten José De Cauwer en Serge Pauwels in dit magazine vooruit op het seizoen. Aan het einde van het jaar confronteren we hen met hun voorspellingen en kijken we terug op een wielerjaar grand cru. Met ergens ook iets over schapen, paarden en honden.
Dit interview verscheen in de najaarsspecial van Sport/Wielermagazine.
Met een innige omhelzing neemt José De Cauwer (73) op de parking van het Van der Valk Hotel Restaurant in Drongen afscheid van Serge Pauwels (38). Na het interview heeft De Cauwer zijn gesprekspartner(s) nog gedurende twee uur vaderlijke raad meegegeven vanuit zijn eigen rijke levenservaring. Voorafgaand blikten Vlaanderens bekendste wieleranalist en zijn parttimecollega als cocommentator bij Sporza terug op het voor België historische wielerjaar.
Negen gram vet
Laat ons jullie voorspellingen van voor het seizoen erbij halen als leidraad…
José De Cauwer: ‘Oei.’
Dat valt best mee, José. De titel van het dubbelinterview luidde: ‘Hopelijk houdt die voortdurende tweestrijd op’, waarbij het ging om het duel tussen Wout van Aert en Mathieu van der Poel. Die ‘wens’, voor alle duidelijkheid uitgesproken voor de renners zelf en niet voor de tv-kijkers, is uitgekomen, zij het vooral door omstandigheden.
De Cauwer: ‘We hebben een mankelieke Mathieu Van der Poel gezien. Ik zit nog altijd te wachten op een jaar waarin hij nergens fouten maakt. Of laat het me algemener en beter omschrijven: een jaar waarin hij niets tegenkomt in de voorbereiding. Zelfs met te weinig basis slaagt Van der Poel erin om prestaties te leveren waarvan anderen alleen maar kunnen dromen. Maar daar betaal je op den duur wel de tol voor. Van der Poel is een koerspaard, maar een koerspaard kun je over zijn toeren laten gaan. Met een boerenpaard lukt dat niet, daar heb je alleen heel veel werk mee om dat te doen lopen.
‘Mathieu heeft zoveel talent dat hij met de minste training dingen doet waarvan je mond openvallen, zoals de Ronde van Vlaanderen winnen. Dan zou je gaan geloven dat het allemaal in orde is en dat hij op dat elan doorgaat, maar dat klopt niet.’
Serge Pauwels: ‘In de winter werd geopperd dat hij na zijn val in Tokio en de aanhoudende rugproblemen nooit voor de Amstel Gold Race weer in koers zou komen. Dan staat hij er plots toch omdat hij zich, zoals José zegt, op talent kan klaarstomen om kort en ongelooflijk krachtig uit te halen. Daarna legde hij een parcours af met horten en stoten, waarbij het gebrek aan basis hem parten speelde.’
Van der Poel is een koerspaard, maar een koerspaard kun je in tegenstelling tot een boerenpaard over zijn toeren laten gaan.’
José De Cauwer
Terwijl Wout van Aert het hele seizoen op een heel hoog niveau …
De Cauwer: (pikt in) ‘Het is onmogelijk om nog meer uit Wout van Aert te halen. Wat hij nu laat zien, is al fenomenaal. Qua sérieux is Wout van Aert hét voorbeeld.’
Pauwels: ‘Daar kan ik je een mooie anekdote over vertellen. De avond voor het WK kwam Wout na het eten naar de tafel van het personeel. Hij sprak er diëtist Martijn Redegeld aan, de man die in Australië voor al onze renners de voedingsschema’s opstelde en minutieus met een weegschaaltje koolhydraten en dergelijke afwoog. ‘Martijn, ik zie dat er nog een snack op staat voor straks, maar ik merkte dat die fruityoghurt negen gram vet bevat. Ben je zeker dat het juist is?’ Om maar aan te geven hoe ver hij daarin gaat.’
De Cauwer: ‘Wat ben ik blij dat ik vroeger gekoerst heb en niet nu! Ik twijfel eraan of ik zó consciëntieus met alles zou kunnen omgaan. En ik denk dat Mathieu het er ook moeilijk mee heeft. Daarmee zeg ik niet dat hij niet voor zijn vak leeft. Hij doet dat wel, want anders kun je niet presteren zoals hij. Maar toch zit ik ergens nog op mijn honger en wil ik weten: wat heeft die kerel écht allemaal in petto?’
De speeltijd is voorbij
Om de vraag af te maken: Van Aert kent andermaal een uitzonderlijk seizoen, maar Serge zei vorige keer: ‘Als zijn carrière voorbij is, dan wil Wout kunnen zeggen dat hij twee of drie keer de Ronde Van Vlaanderen of Parijs-Roubaix gewonnen heeft.’ Als gevolg van het coronavirus moest hij passen voor Vlaanderen en in Roubaix was er eentje beter. Het moet toch ergens knagen dat zijn teller in die twee klassiekers nog op nul staat?
Pauwels: ‘José heeft toen ook gezegd dat hij daarom geen mindere renner is, maar ja: terwijl Van der Poel al twee keer de Ronde van Vlaanderen won, blijft Milaan-Sanremo op dit moment het enige monument dat Wout al op zijn naam wist te schrijven.’
De Cauwer: ‘Hij steekt er zo boven uit dat je ervan uitgaat dat hij gaat winnen, maar er gebeurt altijd wel iets.’
Pauwels: ‘Ik had dat gevoel vooral in de Tour, hoe fantastisch die voor hem ook was. Je kunt zodanig goed zijn dat je denkt: ‘ik heb hier elke dag kansen’, maar dat je vergeet om die te verzilveren. Vond je dat ook niet, José?’
De Cauwer: ‘Tja, hij maakte enerzijds deel uit van een geweldige luxeploeg, maar anderzijds zat hij gevangen. Hij geeft alleszins meer aan dat team dan hij krijgt. Maar goed, dat heeft niets met die klassiekers te maken, want daarin werd hij uitstekend ondersteund.’
Met betrekking tot het verschil in professionaliteit tussen Van Aert en Van der Poel wijzen sommige analisten ook op de gebeurtenissen aan de vooravond van het WK. Ze vonden het bijvoorbeeld vreemd dat Van der Poel de kamer deelde met zijn vriendin Roxanne Bertels. Wat is jullie mening daarover?
De Cauwer: ‘Maar jongens toch, waar slaat dat op! Je kunt je wel afvragen: moest er niemand van de KNWU (de Nederlandse wielerbond, nvdr) bij zijn? En ook: waar verbleven de Nederlanders tijdens het WK? Op 150 kilometer van de aankomst, in een hotel waar allemaal andere mensen logeerden. Met andere woorden: zouden ze niet beter het hele plaatje bekijken en bijvoorbeeld ook de prestaties van de Nederlandse junioren onder de loep nemen, vooraleer ze aan het verhaal-Roxanne beginnen? Greg LeMond won de Ronde van Frankrijk in 1989 en zijn vrouw sliep ook bij hem. In 1989! In een tijd dat zoiets compleet not done was.’
Pauwels: ‘Volgens mij is het ook de KNWU die in de fout gaat. Ze hadden de zaken daar in Australië echt niet goed georganiseerd. Een voorbeeld: toen de junioren het parcours gingen verkennen, moesten ze zich anderhalf uur met de auto verplaatsen. Er zou een busje komen om hun fietsen te brengen, maar toen de renners daar stonden, bleek dat het busje niet was vertrokken.’
De Cauwer: ‘Wat Van der Poel betreft, kan het nu twee kanten op. Ofwel zorgt heel die heisa ervoor dat hij in de spiegel gaat kijken en zegt: ‘De speeltijd is voorbij, nu ga ik alles doen volgens het boekje.’ Ofwel denkt hij bij zichzelf: ik zal verdomme eens laten zie wat ik allemaal kan. En dan trapt hij weer in dezelfde val.’
Elke renner weet wat Remco gaat doen, maar niemand heeft er een antwoord op.’
Serge Pauwels
Pauwels: ‘Weet je, over het WK kun je veel zeggen, maar met of zonder Van der Poel, de winnaar zou altijd dezelfde geweest zijn. Die was zó sterk.’
Vier stappen vooruit
Dat brengt ons bij Remco Evenepoel, van wie jij zei, José: ‘Hij gaat meer moeten leren luisteren. Naar de juiste mensen.’ Dat heeft hij blijkbaar gedaan?
De Cauwer: ‘Dat vermoed ik wel. Ik heb nog maar weinig renners gezien die op één jaar zoveel geleerd hebben.’
Pauwels: ‘Hij heeft niet één stap, maar vier stappen vooruit gezet dit jaar. In die mate dat hij zelfs zijn eigen ploeg in snelheid gepakt heeft.’
De Cauwer: ‘Die overwinning in Luik-Bastenaken-Luik heeft hem de nodige rust gegeven. Voordien wilde hij te veel bewijzen wat hij waard was. Sommige zaken zijn er nog niet helemaal uit, zoals je zag bij zijn aankomst op het WK. Dat vingertje op de mond, zo van: nu gaan we zwijgen. Hoe? Waarom moeten wij zwijgen? Wat hebben we misschien gezegd? Hij wilde precies nogmaals tonen: kijk eens, ik ben goed. Ondertussen weten we dat, hij heeft ons echt wel overtuigd van zijn enorme mogelijkheden. (lacht) Onlangs praatte ik erover met iemand die Aleksej Loetsenko na het WK gesproken had. ‘Nadat ik drie keer had overgenomen van Evenepoel, wist ik het al’, had Loetsenko verteld. ‘Wanneer we straks aan die berg komen, heb ik het zitten.’ Hij deed het eerder al zo met Simon Yates in San Sebastián: handjes boven op het stuur en gewoon wegrijden. Nooit eerder vertoond.’
Pauwels: ‘Hij heeft Loetsenko doodgeknepen. Victor Campenaerts vertelde me wat hem al twee keer overkomen is tijdens de Ronde van België. ‘Ik ben de op één na beste in koers, maar ik word belachelijk gemaakt door de beste. Die kan een tempo rijden waarbij ik in het wiel zo diep moet gaan dat ik er niet meer van herstel.’ Ondertussen is het Remco’s beproefde recept geworden. Elke renner weet het, maar niemand heeft er een antwoord op.’
De Cauwer: ‘In Luik-Bastenaken-Luik deed hij het op een andere manier. Waar hij in andere koersen simpelweg – wat heet ‘simpel’ – wegrijdt, plaatste hij op La Redoute een echte demarrage. Zo fors dat zelfs zijn achterwiel een paar slagen maakte. In de aanloop en op de flanken van de Roche aux Faucons kwamen ze met behulp van knechten dichterbij. Maar wat gebeurde er daarna: hij reed opnieuw weg! Ongelooflijk.’
‘Hoe gaat hij supertalent Tadej Pogacar ooit kloppen in de Tour?’, klonk het in februari. Kunnen we dat vraagteken al uitwissen na wat Evenepoel in de Ronde van Spanje toonde?
De Cauwer: ‘Dat is nog iets anders. Tadej Pogacar is ook gene gewone, hé. Ik zou niet in de plaats willen zijn van Jonas Vingegaard volgend jaar. Bij UAE zijn ze de ploeg aan het versterken en gaan ze ditmaal de beste renners meenemen. Vingegaard heeft de Tour verdiend gewonnen, maar gaat hij dat kunnen herhalen? Gaat Primoz Roglic echt willen knechten? Gaat Van Aert in de Tour op dezelfde manier willen blijven koersen als er enkele weken later in Glasgow een WK op het programma staat?’
Pauwels: ‘Juist, maar om terug te komen op Evenepoel: de Tour is toch waar zijn vlag staat.’
De Cauwer: ‘Dan zal hij wel een sterke ploeg nodig hebben. Rémi Cavagna en zeker ook Ilan Van Wilder hebben hun werk schitterend gedaan in functie van Evenepoel in de Vuelta, maar dat volstaat niet om de Tour te winnen.’
Pauwels: ‘Dat is ook de reden waarom hij volgend seizoen, vermoed ik, voor de Giro zal kiezen, om pas wanneer de ploeg er echt klaar voor is een eerste keer op de Ronde van Frankrijk te mikken.’
Meester in de rondes
Naar die ploeg keken jullie ook in het voorjaar uit. ‘Van Sénéchal verwacht ik dat hij nog een stap vooruit zet en misschien wel de Asgreen van vorig jaar wordt’ en ‘schrijf Stybar nog niet af’, lieten jullie optekenen. Maar in de kasseiklassiekers kende Quick-Step Alpha Vinyl zijn slechtste seizoen in meer dan tien jaar.
Pauwels: ‘Hun voorbereiding was serieus verstoord, ze hebben hun deel van de pech gehad, maar het klopt dat ze niet hebben gebracht wat ik ervan verwacht had.’
De Cauwer: ‘Het probleem is: je beschikt niet over Van der Poel en niet over Van Aert. Ze hebben jaren Tom Boonen gehad, een topper, een afwerker wiens aanwezigheid in de finale ook anderen binnen het team de mogelijkheid gaf om te winnen. Met de moderne manier van koersen mag je al over een mooie ploeg beschikken, je hebt een kopman nodig. De kopmannen van tegenwoordig schudden veel vroeger in de koers aan de boom en dan is de breedte van de concurrentie weg.
Dat hele puntenverhaal is nefast geweest voor Lotto-Soudal. Zo leer je renners niet koersen’
José De Cauwer
‘De vraag is: welke ploeg willen ze bouwen? Scoren in de voorjaarsklassiekers én in een grote ronde is niet vanzelfsprekend met het budget waarover Patrick Lefevere op dit moment beschikt. Over drie jaar zal zijn team er heel anders uitzien. Ze waren jaren heer en meester in de klassiekers, nu moeten ze dat proberen te worden in de rondes. In die zin vraag ik me af waar de toekomst van Julian Alaphilippe ligt. Kun je een renner die zoveel geld kost in de Tour als knecht van Evenepoel uitspelen? Ik verwacht dan ook dat hij weggaat bij Quick-Step wanneer zijn contract afloopt.’
Als je spreekt van ‘hun deel van de pech’ afgelopen seizoen bij Quick-Step Alpha Vinyl, dan mag je ook Alaphilippe noemen.
Pauwels: ‘Dat is zo. Je mag niet onderschatten hoeveel energie het gekost heeft om terug te komen na die zware val in Luik-Bastenaken-Luik. Toch denk ik dat het met hem altijd een beetje op en af zal zijn. Dat zit in zijn karakter. Alaphilippe is super getalenteerd en kan zich op korte tijd klaarstomen voor een wedstrijd, maar je kunt hem niet vergelijken met Wout van Aert, die bij wijze van spreken 365 dagen per jaar de focus kan vasthouden.’
De Cauwer: ‘Hij is een keer in het nieuws gekomen omdat hij tijdens de Tour ’s nachts om twaalf uur nog stond rond te springen. Dat is zijn natuur, hoor je dan. Oké, maar er is – om het zo uit te drukken – maar één goede natuur voor een wielrenner: die van Wout van Aert. Dat is allesbehalve makkelijk uiteraard, je kunt ook niet elke hond aanleren om serieus te zijn en altijd te luisteren. Maar goed, Alaphilippe heeft veel tegenslag gehad het voorbije seizoen, met ook nog een valpartij in de Vuelta.’
Te weinig systeem
Laat ons overgaan naar Lotto-Soudal. ‘Arnaud De Lie, onthoud die naam’, zei je Serge. Een voorspelling van formaat.
Pauwels: ‘Internationaal gezien was Biniam Girmay ontegensprekelijk dé revelatie, in België was dat Arnaud De Lie. Negen overwinningen, en zijn strafste toer haalde hij misschien wel uit in de Famenne Ardenne Classic begin oktober. Hij kwam ten val op 900 meter van de finish, maar eindigde toch nog als vijftiende. Wat een coureur! Lotto deed een voortreffelijke zaak door De Lie langer aan zich te binden. Op hem kun je bouwen.’
Zijn resultaten alleen volstonden niet om in de WorldTour te blijven.
De Cauwer: ‘Ze koersen nog altijd te veel voor de façade. Dat hele puntenverhaal is nefast geweest voor Lotto-Soudal. Zo leer je renners niet koersen en zo leer je hen ook niet om te winnen. Wat heeft Florian Vermeersch niet allemaal gedaan?’
Pauwels: ‘Hij heeft bijzonder weinig rust gekend tijdens het seizoen. Na een wedstrijd zaten er vijf dagen tussen en dan ging hij alweer ergens anders koersen.’
De Cauwer: ‘Ze gingen vooral veel te nerveus te werk. Als Jumbo-Visma op kop rijdt, laat het dan zo en ga niet aan de andere kant van de weg tegengas geven. Het is een kwestie van paniek.’
Wie was daar verantwoordelijk voor?
Pauwels: ‘Zoiets sijpelt van boven naar beneden, in dit geval dus vanuit John Lelangue. Anderzijds zie ik de toekomst wel rooskleurig in voor dat team, omdat er genoeg jong talent aanwezig is. Dan denk ik naast De Lie bijvoorbeeld ook aan Alec Segaert. Maar het hangt er natuurlijk van af hoe de ploeg geleid gaat worden.’
De Cauwer: ‘Er was te weinig systeem. Je mag niet verwachten van jonge mannen dat zij de lijnen gaan uitzetten. Bij Quick-Step heb je Lefevere en daaronder Wilfried Peeters en Tom Steels, mannen met ervaring en kennis. Noem mij het team van Lotto dat de leiding heeft? Je had Lelangue, maar wie kwam na hem? Wie is daar de Fitte Peeters? Ik zie hem niet bij Lotto. Wie is daar Tom Steels, de man van de rust, de metertjes en wat weet ik allemaal? Wie bepaalt bij Lotto het sportieve beleid? Is dat Maxime Monfort of Nikolas Maes? Ik weet het niet.’
Pauwels: ‘Dat is inderdaad niet duidelijk. Iemand moet dat mandaat krijgen.’
De Cauwer: ‘Of nemen: voet tussen de deur en durven de tactische lijnen uit te zetten. Ik heb niets tegen Lelangue, maar het verhaal bij Lotto is alleszins niet mooi geëindigd. Als hij het de beste beslissing vond om Marc Sergeant en Herman Frison aan de kant te schuiven, dan moest hij dat doen, maar hij had dat veel vroeger kunnen communiceren. En dan Philippe Gilbert en John Degenkolb binnenhalen. Gilbert, daar kan ik nog inkomen. Met hem kon hij de Loterij en het land nog paaien, maar Degenkolb? Op een gegeven moment moet je durven toe te geven: het was niet goed.’
Op het moment van dit interview is er nog geen opvolger voor John Lelangue bekend. Wel is al geweten dat Philippe Gilbert bedankt heeft voor de job.
De Cauwer: ‘Gilbert heeft een lange carrière gehad. Daarin heeft hij – dat kan ik je verzekeren – héél veel gegeven, meer dan sommige mensen misschien zouden denken. Hij is een harde beer geweest voor zichzelf.’
Pauwels: ‘Absoluut. Beroepsernst heb je hem nooit kunnen verwijten. Hij heeft altijd gevochten, vaak tegen de stroom in.’
Ik geloof niet dat de generatie jonge twintigers de huidige levensstijl heel lang zal volhouden.’
Serge Pauwels
De Cauwer: ‘Om dan te zeggen: ‘Nu ga ik dat opnieuw doen’… Ik begrijp dat hij nee heeft gezegd. Je kunt die job immers niet ‘een beetje’ doen. Als je je zoiets op de hals haalt en er opnieuw iets van wilt maken – zeker waar het nu staat – dan moet je je voor de volle honderd procent geven. Je moet je, zoals Patrick Lefevere, in elk detail vastbijten zodat het jouw ploeg wordt. Koersen is geen schapen hoeden, hé. Je moet continu de boel scherp houden en een duidelijke structuur neerzetten.’
Pauwels: ‘De persoon die de taak op zich neemt, zal er schwung moeten inbrengen. Hij moet ook vooruit kunnen kijken, want het gaat voornamelijk moeten komen van de jonge kerels, van de onderlaag.’
Om het hoofdstuk Lotto-Soudal af te sluiten: Caleb Ewan omschreven jullie vooraf als een serieuze kandidaat op de wereldtitel. Hij maakte in zijn thuisland niet eens deel uit van de Australische selectie. Wat is er met hem misgelopen?
Pauwels: ‘Wat ik heb gehoord, is dat Caleb Ewan niet consequent zijn trainingen uploadt en dat er weinig transparantie is. Als dat klopt, is er een structureel probleem. Dan krijgt hij een opening om – als hij die al heeft – zijn luie kant te gebruiken.’
De Cauwer: ‘Met Allan Davis haalden ze dan ook nog eens een Australische ploegleider in huis om hem te paaien en het hem nog wat gemakkelijker te maken. Maar wat ook een structureel probleem is bij Lotto, is dat het geld van de overheid komt. Ik wil niet altijd Lefevere als voorbeeld aanhalen, maar hij moet zélf geld gaan zoeken voor zijn ploeg. Hij heeft geen zekerheid en moet harder werken. De constante bij Lotto biedt een groot voordeel, maar de valkuil bestaat erin dat je zelf gaat achteroverleunen.’
Jong en oud
Over Greg Van Avermaet zeiden jullie: ‘Het kan niet dat het voor hem voorbij is.’ Kan het wel?
De Cauwer: ‘Onlangs ben ik met Greg gaan eten voor een interview.’
Pauwels: ‘Wat zegt hij er zelf over?’
De Cauwer: ‘Hij weet zelf ook niet waaraan het ligt. Hij zegt: ‘Ik train hard en doe er alles voor.’ Corona blijkt er op de een of andere manier iets mee te maken te hebben. Feit is dat de wielrennerij altijd maar sneller evolueert.’
Pauwels: ‘Het zou onlogisch zijn, mocht hij op zijn 37e nog even goed zijn als voordien. Laat ons hopen dat het voor iedereen blijft gelden dat je tussen je 35e en 40e nog momenten hebt waarop…’
De Cauwer: (pikt in) ‘Weet je wat ik me afvraag over de generatie nieuwkomers die op jonge leeftijd uitblinkt – iets wat begon met Egan Bernal en zich doortrekt met Pogacar, Evenepoel, Tom Pidcock, Magnus Sheffield en anderen? Hoelang gaan die mannen koersen? Ik heb er nog nooit eerder over gesproken, dus noteer het maar (grijnst), dat is dé vraag die ik mij stel. Wij denken wellicht allemaal: Remco heeft nog dertien jaar, tot zijn 35e. Maar is dat zo?
Pauwels: ‘Uiteindelijk is het ongezien dat een duursporter als Alejandro Valverde twintig jaar aan de top heeft gestaan, en Vincenzo Nibali en Philippe Gilbert niet veel minder. Ik zie het niet gebeuren dat de generatie van nu, de jongens van rond de twintig, de huidige levensstijl – dat calorieën tellen, constant op hoogtestage gaan en dergelijke – heel lang zal volhouden.’
De Cauwer: ‘Tijdens de Ronde van Spanje zat ik met Cian Uijtdebroeks in Vive le vélo. Als je met hem babbelt, dan merk je wat een schitterende kerel hij is, maar het viel mij ook op dat hij alles wat hij ervoor moet doen en laten normaal vindt. Maar blijft hij dat normaal vinden wanneer hij een vrouw tegenkomt, misschien kinderen krijgt en zijn emoties moet verdelen? Bovendien verdienen de toppers veel meer dan vroeger. Misschien is dat voor sommigen ook een reden om te zeggen: het is goed geweest.’
‘Met Rickaert erbij had Philipsen vier Tourritten gewonnen’
José De Cauwer: ‘De comeback van Fabio Jakobsen is een práchtig verhaal. Net als bij Julian Alaphilippe stel ik me wel vragen bij zijn toekomst binnen het team van Patrick Lefevere. Ga je hem samen met Remco Evenepoel meenemen naar de Tour? En wie krijgt Jakobsen dan nog in steun? Als de rit te lastig is, doet hij niet mee voor de prijzen. Daarom mag hij blij zijn dat hij nú koerst en niet in de jaren 70 met veel scherpere tijdsgrenzen. Toen eindigde de laatste renner in de Tour op drie uur, nu bijna het dubbele.’
Serge Pauwels: ‘Van zodra je met Remco naar de Tour gaat, is er volgens mij geen plaats meer voor een pure sprinter. Iemand als Jasper Philipsen zou je wel kunnen meenemen in een ploeg met Evenepoel. Hij kan overleven én sprinten zonder lead-out, dat heeft hij voldoende aangetoond.’
De Cauwer: ‘En had hij kunnen rekenen op Jonas Rickaert, dan had hij er vier gewonnen. Had hij vanuit de positie kunnen vertrekken waarin Wout van Aert zat, dan zou er immers ook in de twee etappes in Denemarken geen maat op hem hebben gestaan.’
