Alles over Tourrit 19: het grootste nummer van Merckx en de stad van Ocaña
Na de laatste bergetappe krijgen de sprinters opnieuw een kans in de 19e etappe van Mourenx naar Libourne (207 km).
52 jaar en één dag is het op deze 16 juli geleden dat Eddy Merckx in de Touretappe tussen Luchon en Mourenx zijn misschien wel grootste nummer opvoerde: een 140 km lange vlucht door de Pyreneeën, over de Aspin, Tourmalet en Aubisque. Waarbij hij in Mourenx 7 minuten en 56 seconden eerder over de finish reed dan Michele Dancelli en Martin Van den Bossche. En toch was hij ontgoocheld, omdat hij op vier seconden na een voorsprong van acht minuten had gemist…
De volgende dag, 16 juli 1969, startte in Mourenx een rit naar Bordeaux, gewonnen door Barry Hoban. Een jaar later keerde de Tour alweer terug, toen Peugeotrenner Christian Raymond naar de zege soleerde. Daarna duurde het tot 1999 voor het Tourcircus hier opnieuw zijn tenten opsloeg, 30 jaar na Merckx’ legendarische raid. Naar aanleiding van die start werd de plaatselijke velodroom, die in 1970 gebouwd werd, naar de Belg genoemd.
Na een départ in 2005 moesten de 6500 Mourenxois nog eens zestien jaar wachten op een Tourstart. Tot nu dus, voor een relatief vlakke etappe (1150 hoogtemeters) in een vrijwel rechte lijn noordwaarts door de Landes, richting Libourne in het departement Gironde. Opvallend: niet in het nabijgelegen Bordeaux, dat al sinds 2010 La Grande Boucle niet meer kon ontvangen. De stad met een nochtans rijke Tourtraditie was aanvankelijk wel weer kandidaat als aankomst voor de rit. Maar dat veranderde na de gemeenteraadsverkiezingen van juli 2020, toen Pierre Hurmic burgemeester werd. Hij is immers lid van Europe Ecologie Les Verts, de partij die zich vorig jaar zo tegen de Tour kantte. Daar betaalde Bordeaux naar verluidt een prijs voor.
Wel op het parcours: Mont-de-Marsan, de hoofdstad van het departement Landes, die voor altijd verbonden is met Luis Ocaña. Op zijn twaalfde verhuisde zijn familie immers naar het dichtbijgelegen Le Houga. Hopend op een betere toekomst, weg uit de armoede in het door de burgeroorlog verscheurde Spanje. Weg van de bedreigingen ook, want vader Luis was een republikein, die zich kantte tegen dictator Franco.
In Mont-de-Marsan werd zijn zoon lid van de plaatselijke fietsclub, de start van een illustere wielercarrière. Ocaña stierf er in 1994 ook in het ziekenhuis, nadat hij zich door het hoofd had geschoten. Drie weken later zou hij 49 jaar zijn geworden. Vandaag ligt de Franse Spanjaard begraven bij de kapel van de Notre Dame des Cyclistes in het nabijgelegen Labastide d’Armagnac, een bekend bedevaartsoord voor wielertoeristen waar een gele trui herinnert aan deze tragische kampioen.
De Posttraditie
Hoe deze etappe zal verlopen is moeilijk te voorspellen. Een massasprint in Libourne, twee dagen voor Parijs, met de groene trui nog op het spel? Of ruiken de vluchters weer hun kans, hopend op vermoeide sprinters na drie weken koersen?
In de stad die de Engelsman Roger de Leybourne in de dertiende eeuw stichtte, zal er alleszins voor het eerst een renner na een ‘gewone’ etappe winnen.In Libourne finishte de Tour immers slechts tweemaal eerder en in beide gevallen ging het om een tijdrit. In 1957 was geletruidrager Jacques Anquetil er de snelste over 66 km, ruim twee minuten rapper dan Nino Defilippis. Ondanks de gietende regen en een lekke band haalde Maître Jacques een gemiddelde van 42,9 km/u. In 1992 won Panasonic er een ploegentijdrit, met zeven seconden voorsprong op Carrera. Ploegleider Peter Post zette zo de roemrijke traditie van TI-Raleigh voort. Deze keer met slechts één Nederlander in de rangen (Eddy Bouwmans), maar wel met vier Belgen: Wilfried Nelissen, Guy Nulens, Marc Sergeant en Eric Van Lancker. Aangevuld met hardrijders Olaf Ludwig, Maurizio Fondriest, Dimitri Zjdanov en Vjatsjeslav Jekimov. Het zou de allerlaatste overwinning in een ploegentijdrit in de Tour worden voor de dan 58-jarige Post, exact 40 jaar nadat hij in juli 1952 zelf als jonge renner voor het eerst zijn handen in de lucht had gestoken. Twee jaar na die zege in Libourne stapte de Nederlander definitief uit het wielrennen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier