Alles over rit 18 van de Tour: Jasper Philipsen zestien jaar na Tom Boonen?

In de achttiende rit van de Tour de France krijgen de sprinters nog eens een kans. Jasper Philipsen kan zo zijn vijfde etappezege veroveren, zijn groene trui zo goed als definitief veiligstellen, en twee keer in de voetsporen van streekgenoot Tom Boonen treden.

In de achttiende rit zoekt de Tour met Moûtiers en Bourg-en-Bresse weer twee verschillende villes-étapes op. In totaal zijn er veertig in deze editie, een record in Rondes van Frankrijk met 21 etappes. Alleen in Bilbao en Saint-Gervais-les-Bains vond er een start én een finish plaats. Het vorige record (39) dateert van 2018 en 2021, niet toevallig twee recente jaren. Het aantal kandidaturen wordt elk jaar groter, volgens Tourbaas Christian Prudhomme tot 250. Met meer verschillende départs en arrivées kan hij meer burgemeesters gelukkig maken, en kan ASO ook meer geld verdienen.

Startplaats Moûtiers ontvangt voor de vierde keer en voor het eerst sinds 1994 nog eens de Tour. Toen was de gemeente in het departement Savoie ook het vertrekpunt, van een rit naar Cluses. Een prooi voor Pjotr Oegroemov, een renner van de beruchte Gewiss-Ballanploeg. De 33-jarige Let zou daags erna ook de klimtijdrit naar Avoriaz winnen en uiteindelijk tweede worden in het eindklassement. De kans is echter klein dat hij op pompwater reed.

Na Moûtiers wacht een relatief makkelijke etappe. Ondanks passages in het eerste deel langs Albertville, Chambéry en het Meer van Bourget liet parcoursbouwer Thierry Gouvenou de cols links en rechts liggen. In het middengedeelte van de rit wachten er wel enkele bultjes, inclusief twee officiële hellingen van vierde categorie, maar de laatste 70 kilometer zijn veelal vlak of licht dalend. Vijftien kilometer voor het einde ligt er wel nog de Côte de Revonnas, maar geen enkele sprinter zal daar in moeilijkheden raken.

De sprinters die zich over de bergen hebben gehesen zullen dus beloond worden met een 750 meter lange laatste rechte lijn op de Boulevard Charles de Gaulle in Bourg-en-Bresse. Vlakbij het Monastère Royal de Brou, een zestiende-eeuws gotisch klooster dat Margaretha van Oostenrijk, hertogin van Savoye, liet bouwen. Toch is de hoofdstad van het departement Ain vooral bekend om haar Poulet de Bresse. En daar zijn de Burgiens terecht trots op. In veel hotels hangen er schilderijen van de befaamde kippen aan de muur.

Kapotte versnelling

Tom Boonen zal zich Bourg-en-Bresse echter vooral herinneren om zijn etappezege in de Tour van 2007, de laatste keer dat een rit er aankwam. Hij was, na een vergeefse, 192 kilometer lange solo van Bradley Wiggins in een massasprint sneller dan Oscar Freire en Erik Zabel. Voor Boonen een grote opluchting na een week van kleine frustraties, onder meer over een manke verstandhouding met zijn gangmaker Gert Steegmans.

Nochtans had die zege in Bourg-en-Bresse aan een zijden draadje gehangen. Een renner van Gerolsteiner was in de finale immers tegen zijn versnellingsapparaat geknald. De Kempenaar kon niet meer schakelen, maar had zijn ketting al op de grootste versnelling gelegd. Boonen twijfelde even, maar zette door. ‘Als mijn versnelling breekt of blokkeert, dan ga ik maar op mijn bek.’ Het dunne kabeltje blokkeerde echter niet. Tot bij de dopingcontrole… Gelukkig had Boonen zijn zege al op zak. Op nota bene vrijdag de dertiende, die hij van dan af als een geluksdag zou vieren.

De Quick-Steprenner won later ook de rit in Castres en stond in Parijs op het podium met de groene trui, als eerste Belg na Eddy Planckaert in 1988. Opmerkelijk: dat was de laatste grote ronde die de Kempenaar uitreed. In slechts drie op veertien deelnames haalde hij het einde.

Ondanks zes ritzeges had Boonen met de Tour een haat-liefdeverhouding, door hemzelf ooit op zijn typische manier verwoord: ‘De Tour, dat is drie keer mottig zijn. Je staat ’s ochtends mottig op. Je eet en bent nog mottiger. Je gaat koersen en je bent nog wat mottiger. Zodra je aan de finish bent, ben je een beetje normaal. Maar dan moet je opnieuw eten en ben je weer mottig. Tegen het avondeten heb je honger en daarna ben je opnieuw mottig. Dus ga je mottig slapen. En als je geluk hebt, krijg je geen diarree.’

Dat hij de Tour van 2007 toch letterlijk en figuurlijk goed verteerde, dankte Boonen aan een apart dieet. Dat vertelde hij onlangs in de podcast Wielerclub Wattage: ‘Vijf weken aan een stuk at en dronk ik elke dag hetzelfde: bananen, rijst en kokoswater. Met succes, want zelfs in de derde week kon ik bergop probleemloos volgen.’ Of hoe in de Tour ook het spijsverteringsstelsel cruciaal is.

Jasper Philipsen naar vijfde zege?

Jasper Philipsen heeft in tegenstelling tot zijn Kempense streekgenoot geen grote moeite om de Tour te overleven, zelfs een zware editie als deze. Hij is dan ook weer de topfavoriet om zijn vijfde ritzege te behalen. Ramon Sinkeldam, de op twee na laatste man van zijn spinterstrein, heeft wel al moeten opgeven, dat kan wel een nadeel zijn. Nog meer zullen andere ploegen ook naar Alpecin-Deceuninck kijken om de vlucht van de dag in te rekenen. Al kan ploegleider Christoph Roodhooft ook iemand meesturen in die ontsnapping, als dat al lukt. Of zelfs gewoon niet meewerken, met de boodschap naar de andere sprintersploegen: wij hebben al vier ritten gewonnen.

Maar allicht zal Alpecin-Deceuncink zijn verantwoordelijkheid nemen, en zullen ook andere sprintersteams hun duit in het zakje doen, zoals Jayco-AlUla voor Dylan Groenewegen, Lidl-Trek voor Mads Pedersen, Intermarché-Wanty voor Biniam Girmay, DSM-firmenich voor Sam Welsford, UNO-X voor Alexander Kristoff. Op Lidl-Trek na ook allemaal teams die nog niet hebben gewonnen.

Lees hier alles over de Tour de France 2023

Als Philipsen, met nog altijd Jonas Rickaert en Mathieu van der Poel als lead-outs aan zijn zijde, zijn vijfde ritzege behaalt op zes massasprinten, en onderweg ook nog veel punten sprokkelt in de tussensprint, kan hij zelfs zo goed als zeker zijn groene trui veiligstellen, ook in navolging van Tom Boonen (in 2007).

Na deze rit zijn immers nog 180 punten te verdienen, en de Limburger heeft nu al 137 punten voorsprong op Mads Pedersen. Bovendien zal geen enkele sprinter punten behalen in de Vogezenrit van zaterdag. Wout van Aert moet Philipsen ook niet meer vrezen, want die is intussen naar huis vertrokken, om de geboorte van zijn tweede zoon bij te wonen.

Met een vijfde ritzege zou de renner uit Ham ook in een select groepje terechtkomen van Belgen die minstens vijf etappes in de Tour hebben gewonnen: Freddy Maertens won er vijf en acht in 1981 en 1976, Eddy Merckx won er twee keer acht in 1974 en 1970, en zes in 1972 en 1969, Jean Aerts behaalde zes ritzeges in 1933, net als Marcel Buysse in 1913, en tussendoor was Philippe Thys in 1922 goed voor vijf ritzeges.