Vóór 2022 haalde kunstschaatsster Loena Hendrickx de top drie van de wereld niet. Nu wel, zal op het WK in Montréal wellicht blijken – als de Turnhoutse op haar niveau schaatst. Hoe komt dat?
Vijftiende, negende, twaalfde en vijfde op de WK’s van 2017 tot en met 2021. Zevende, vijfde en vierde op de EK’s van 2017, 2018 en 2022. Zestiende en achtste op de Olympische Winterspelen van 2018 en 2022. In de eerste jaren op het profcircuit behoorde Loena Hendrickx (nu 24) tot de internationale subtop in het kunstschaatsen.
Na de coronabreak in 2020 schoof ze wel meer op richting het podium, maar een medaille zat er nooit in. Daarvoor was het overwicht van de Russische vrouwen te groot. Vaak bezetten die in internationale kampioenschappen minstens twee van de drie podiumplaatsen. Zoals op het EK in 2022, waar Hendrickx als vierde eindigde met 207,97 punten, ruim 26 punten minder dan de derde, Alexandra Trusova, en liefst 51 punten minder dan winnares Kamila Valieva.
Springende Russinnen
De hoofdreden voor de suprematie van de Russinnen: zij konden als enige viervoudige sprongen, met vier rotaties om de lengteas, uitvoeren. Die sprongen zag je in het verleden alleen bij de mannen, en leveren bijzonder veel punten op voor de technische score. Zó veel dat de Internationale Schaatsunie ingreep door een spreiding van de sprongen over de hele kür op te leggen. Ze wilde zo vermijden dat de Russinnen alle moeilijke sprongen in het tweede deel uitvoerden – dat leverde extra punten op.
Maar zelfs zonder die bonussen was de technische dominantie van de Russinnen te groot tegenover Hendrickx, die de zeer moeilijke en fysiek belastende viervoudige sprongen niet onder de knie kreeg. De Arendonkse legde in 2021 het verschil uit: ‘Russische meisjes worden op die sprongen vanaf heel jonge leeftijd gedrild. Ze mogen ook amper iets eten, behalve gekke voedingssupplementen. Gezond kan dat niet zijn.’
De Russinnen beheersen viervoudige sprongen. Maar die zijn er niet bij op het WK.
Op het artistieke vlak kwam Hendrickx wél heel dicht in de buurt van de Russinnen, met een score net onder of boven de 70 voor de presentatie en uitvoering, de choreografie en de interpretatie van de muziek, of de zogenaamde components – de score voor de artistieke uitvoering. Het is nog altijd Hendrickx’ grootste kwaliteit. ‘Kunstschaatsen is, het woord zegt het zelf, kúnst. De slinger mag niet te ver doorslaan naar de technische kant, de sprongen.’
Verbanning
Die verhoudingen in het kunstschaatsen bij de vrouwen veranderden na de Winterspelen in Peking in februari 2022, waar de Russinnen als eerste en tweede eindigden. Wellicht hadden ze álle medailles weggekaapt als Kamila Valieva niet in een dopingzaak was beland. Daardoor werd ze, gebukt onder de mentale druk, pas vierde.
Door de Russische invasie van Oekraïne verbande de Internationale Schaatsunie de Russische vrouwen na de Winterspelen uit internationale competities. Sindsdien slaagde amper één kunstschaatsster er bij de senioren in om een viervoudige sprong enigszins succesvol uit te voeren, weliswaar niet met de perfectie van de Russinnen: Rion Sumiyoshi op de GP de France in november 2023. Zij haalt echter niet het algemene niveau Loena Hendrickx. Twee juniores, de Japanse Mao Shimada en de Amerikaanse Mia Kalin, konden een viervoudige sprong ook volbrengen, maar nog niet in een internationaal kampioenschap bij de senioren.
Glimmen op WK
Door het wegvallen van de torenhoge technische scores kwam de verhouding weer meer in evenwicht met de components. Hendrickx krikte daarnaast haar niveau na de Winterspelen ook (een beetje) op, met vier van haar vijfde beste totaalscores. Zo klom ze op de internationale ladder richting het podium: zilver en brons op de WK’s van 2022 en 2023, en zelfs goud op het EK afgelopen januari.
Slechts één kunstschaatsster staat nog een trapje hoger: de Japanse Kaori Sakamoto, die in 2022 en 2023 wereldkampioene werd met totaalscores die flink hoger liggen dan het persoonlijk record van Hendrickx. Voor het WK in Montréal, van woensdagavond tot en met vrijdagavond (telkens vanaf 22 uur Belgische tijd), is de Belgische dan ook realistisch: ‘Ik kan enkel goud behalen als zij een enorme fout maakt en ik foutloos blijf.’ Maar zilver is uiteraard ook niet min.
