WK voetbal: waarom vrouwen nog altijd maar een vierde verdienen van wat mannen krijgen
Jonas Creteur gaat op zoek naar een markant cijfer van de sportweek.
Gelijke bezoldiging en prijzengeld voor mannen en vrouwen in de topsport: het is nog verre van realiteit. In het voetbal, de grootste sport ter wereld, is het niet anders. In de aanloop naar het WK voor vrouwen, dat vorige week in Australië van start ging, kondigde FIFA-voorzitter Gianni Infantino trots aan dat de prijzenpot bijna verviervoudigd zou worden in vergelijking met de laatste editie van 2019: van 30 miljoen dollar (26,7 miljoen euro) naar 110 miljoen dollar (98 miljoen euro).
Die 110 miljoen dollar is wel slechts een vierde van de 440 miljoen dollar (392 miljoen euro) die de nationale mannenteams eind 2022 op het WK in Qatar konden opstrijken. Het gevolg van de harde economische realiteit, want het verschil in inkomsten uit sponsoring en tv-rechten is verhoudingsgewijs nog groter. De onderhandelingen met meerdere Europese openbare tv-zenders sleepten zelfs heel lang aan omdat ze te weinig wilden betalen. De FIFA heeft niettemin de intentie om de twee prijzenpotten voor het volgende WK voor vrouwen, in 2027, op gelijke hoogte te brengen. Het zal nog moeten blijken of dat windowdressing is.
Het aanzienlijke verschil in prijzengeld werd voor het WK van dit jaar aangeklaagd door de Matildas, de speelsters van gastland Australië. Zij maakten hun punt op dezelfde manier waarop hun mannelijke collega’s voor het WK voetbal van 2022 de mensenrechtensituatie in Qatar aan de kaak hadden gesteld: middels een video. Football Australia is, naast de Amerikaanse, Deense en Zweedse voetbalbond, een van de weinige federaties die vrouwelijke en mannelijke spelers hetzelfde percentage van het prijzengeld uitkeert.
In de Verenigde Staten ging daar een lange strijd aan vooraf. Al in de aanloop naar de Olympische Spelen van 2016 dienden Amerikaanse voetbalsters als Alex Morgan en Hope Solo een klacht in wegens loondiscriminatie bij de Equal Employment Opportunity Commission. Die kreeg geen gevolg, waardoor de speelsters in de aanloop naar het WK van 2019 een nieuwe klacht neerlegden tegen de Amerikaanse voetbalbond US Soccer, dit keer wegens institutionalised gender discrimination. Toen de Amerikaanse ploeg de wereldtitel behaalde, schreeuwden fans ‘equal pay!’ Maar een federale rechter verwierp ook die klacht, waarop de speelsters beroep aantekenden. In de herfst van 2021 bond US Soccer uiteindelijk in. Voortaan zouden de Amerikaanse vrouwen en mannen op het WK gelijk beloond worden. Een symbolisch moment, maar dus nog geen gemeengoed in het vrouwenvoetbal.