Wesley Sneijder (35) stopt met voetballen. Bijna twee jaar geleden kwam hij nog langs aan de Gaverbeek met OGC Nice. Een interview van toen, een van de Laatste der Mohikanen. Toen al bijna uniek in zijn soort.
Wesley Sneijder bestelt een noisette, de Franse benaming voor de cortado die hij dronk in Spanje en de caffè macchiato in Milaan: een espresso met een klein scheutje opgeklopte melk. Hij zit er ontspannen bij. Dat heeft niet zozeer te maken met de nabijheid van de Côte d’Azur of de stralende zon in de altijd hemelsblauwe lucht, maar met het gelukzalige gevoel dat hij overhield aan een training met zijn nieuwe ploeg OGC Nice. ‘Die training deed me terugdenken aan Ajax, aan het positiespel dat we daar vroeger altijd speelden, aan de intensiteit, de klasse, het echte en pure voetbal. Kleine ruimtes, oplossingen zien. Ik was er weer, hé. Dit is echt de enige reden dat ik voor Nice gekozen heb. Niet voor niets sprak ik voordat ik hier tekende uitgebreid met trainer Lucien Favre over hoe hij mijn rol zag in het spel van de ploeg. De hand van de coach is duidelijk merkbaar: alles met de bal, nieuwe, innovatieve oefeningen en de kwaliteit droop er vanaf. Dat maakte me eigenlijk heel vrolijk. Al die weken dat ik met Galatasaray bezig was over de afhandeling van mijn contract, trainde ik niet met de groep en moest ik individueel aan de slag. Dat irriteerde me.’
Maar in Frankrijk praten we natuurlijk ook over de nationale ploeg, die zich mathematisch nog steeds kan plaatsen voor het WK. De druk is groot om na het EK 2016 niet nóg eens een groot toernooi te missen.
Word je er zo langzamerhand niet moe van dat veel van die druk steeds op jouw schouders en die van Arjen Robben terechtkomt? Wat zegt dat over de toestand van het Nederlandse voetbal dat die afhankelijk is van de fitheid van twee dertigers?
Wesley Sneijder: ‘Afhankelijk, dat klinkt zo zwaar. De discussie is er, laten we het zo omschrijven. Die is er eigenlijk al twee, misschien wel drie jaar. Ik snap ‘m wel. Ik vind het ook belangrijk dat wij erbij zijn, Robben en ik. En niet alleen op het veld, juist ook erbuiten, voor de hele groep. Ik heb weleens eerder geprobeerd dat uit te leggen: tijden veranderen zo snel, met al die aandacht, sociale media. Toen ik bij Oranje kwam, had je net een mobiele telefoon. De focus was alleen op voetbal gericht, iets anders was er niet. Tegenwoordig komt er zoveel bij kijken, marketing lijkt wel net zo belangrijk als het voetbal zelf. Neymar die voor 222 miljoen euro naar PSG gaat, dat ook nog eens 180 miljoen over heeft voor Mbappé van Monaco. Waar gaat het nog allemaal over? Het is krankzinnig. En iedereen gaat erin mee, omdat het niet anders meer kan. Dan is het voor jonge spelers ook lastig je alleen maar te focussen op voetbal.’
Een ander soort voetballer
Jij hebt het voetbal zien veranderen. Niet alleen het spel, ook de wereld eromheen. Laten we eens beginnen met dat eerste: hoe anders is het nu in vergelijking met pakweg tien jaar geleden?
Sneijder: ‘Totaal anders. Ik zal je eerlijk zeggen dat ik blij ben dat ik nu weer in een ploeg speel waar voetbal voorop staat. Die verzorgd wil spelen, uitgaat van balbezit. Bij Ajax vroeger was voetbal ook altijd het uitgangspunt. Later bij Real Madrid was dat natuurlijk ook, net zoals bij Inter in de goede tijd. En tóch was het al iets anders. Bij Galatasaray speelden we in het begin ook best aardig voetbal, alleen is dat er langzaam uit gegaan. Dat gebeurde op het moment dat die hele switch kwam in het voetbal. Het spel werd steeds minder belangrijk, andere aspecten werden dat wél, zoals fysiek en tactiek. Trainers die begonnen te experimenteren met systemen, de 5-3-2-formaties, met veel beweging, veel power. Wat je daardoor langzaam zag gebeuren, is dat er een ander soort voetballer begon op te staan: groter, sterker en krachtiger. Fysiek.’
Beter?
Sneijder: ‘Niet per se. Onze trainer zei bij mijn presentatie dat ik de laatste der Mohikanen ben, een speler van een uitstervende soort. De reden daarvoor is heel simpel: hoeveel clubs voetballen er nu nog met een echte nummer 10? Dat is dus ook de reden dat ik voor Nice heb gekozen, zij doen dat wel. Oranje speelt in principe ook nog met een 10, omdat we graag in balbezit zijn en dominant willen voetballen. Ik vraag me alleen af hoelang dat nog zo zal zijn. Je moet er wel de spelers voor hebben. Dus of het voetbal nu beter is geworden… Het hangt er natuurlijk ook maar van af wat je goed vindt. Misschien kan ik beter zeggen dat het pure uit het voetbal is verdwenen. Zelf werken we daar trouwens ook aan mee. Neem nu al die kunstgrasvelden in Nederland, dat bevordert de ontwikkeling ook niet. Dat hadden wij vroeger toch allemaal niet, van die nepvelden. Je krijgt er niet alleen een ander soort speler van, het haalt ook nog eens de geur uit het voetbal, het vies worden, de passie. Ik vind dat jammer.’
Je klinkt als een oude man?
Sneijder: ‘Waarom? Ik ben niet tegen vooruitgang of verandering, maar het moet de sport wel ten goede komen. Ik heb de spelers en speelstijlen zien veranderen, dus ik kan er wel een goed oordeel over geven. Weet je, de wereld is sowieso totaal veranderd. Kijk alleen al naar Oranje. Als wij in pakweg 2010 ergens naartoe vlogen, was het niet de vraag óf we zouden winnen, maar alleen met hoeveel. De tegenstander mocht kiezen: 1-0, 2-0, 3-0, ze moesten het maar zeggen. Alles klopte in die tijd, we hadden een perfecte mix van jong en oud die maar één doel voor ogen had. Nu is dat allemaal verdwenen.’
Waaraan ligt dat?
Sneijder: ‘Het is een mentaliteitsverandering, die er langzaam in is geslopen. Alles verandert in het dagelijkse leven ook al zo snel. De maatschappij wordt steeds individualistischer. Ik noemde net al die sociale media. Maar wat is daar nu sociaal aan? Juist door dat hele mobieletelefoongebeuren zijn er nauwelijks nog echt sociale contacten. De jeugd kijkt alleen maar naar een schermpje. Vroeger werd je gedwongen te kaarten, had je tenminste contact. Nu doen die gasten andere spelletjes. Ik veroordeel het niet, ik constateer het alleen maar.’
Luisteren naar oude spelers
Volgens jou is er een opmerkelijk verschil tussen Franse en Nederlandse talenten. De Franse jongens zijn bescheidener, zeg je, maar zijn Nederlanders gewoon niet van nature mondiger? En is bijgevolg de Nederlandse jeugd dat dan ook?
Sneijder: ‘Dacht je dat ik vroeger niet mondig was dan? Alleen: toen ik bij het Nederlandse elftal kwam, was dat nog speciaal. Het gebeurde niet zo vaak: een jonge speler die een uitnodiging kreeg. Wij moesten ons wel optrekken aan en luisteren naar de oudere jongens. Je had een duidelijk verschil in generatie. Maar als ik nu om me heen kijk… Het is alsof er een groep spelers ineens bij Oranje is gekomen, een groep spelers van dezelfde leeftijd die zich dan maar moeten optrekken aan elkaar, terwijl ze niks hebben meegemaakt. Dat maakt het zo lastig en ik begrijp het nog ook. Ik wil hen zo graag meegeven dat het spelen van een EK of een WK, het liefst allebei, de loop van hun carrières bepaalt. En het leven ná hun loopbaan. Ik heb zes toernooien meegemaakt en ik zeg je: het is en blijft het mooiste wat er is, nog steeds, iedere eindronde opnieuw. Het is allemaal zelfs zó mooi dat het gemiste EK van vorig jaar in Frankrijk voor eeuwig een smetje op mijn carrière zal blijven. Het WK van volgend jaar in Rusland missen, zal zo mogelijk een nog grotere impact hebben.’
