Morgen zondag begint Vincent Kompany met Bayern München aan de competitie. In een turbulente omgeving gaat hij op zoek naar zijn grenzen als trainer.
In juli 2021 werd de huidige Duitse bondscoach Julian Nagelsmann trainer van Bayern München. Hij was toen 34 jaar en gold als de kroonprins onder de Duitse trainers. Bayern betaalde een afkoopsom van 25 miljoen euro aan zijn vorige club, RB Leipzig, en gaf hem een contract van vijf jaar. Twintig maanden later werd hij ontslagen. Nagelsmann paste niet in de structuur van de club, waarin trainers door de bestuurstop van heel nabij worden opgevolgd. Hij bleek bijzonder koppig en luisterde ook niet naar wat er in de spelersgroep leefde. Telkens weer dreef hij zijn zin door.
Wordt dat laatste ook niet het probleem van Vincent Kompany bij Bayern München? Bij Anderlecht en Burnley tekende hij een sportieve lijn uit waarvan hij geen centimeter afweek. Bij Bayern München is er meer flexibiliteit nodig. Kompany is zelfverzekerd en eigenwijs, zonder in arrogantie te vervallen. Hij groeide op in de Brusselse Noordwijk en heeft zijn afkomst nooit verloochend. En ondanks zijn branie lijkt hij intelligent genoeg om zichzelf bij te sturen. In de aanloop naar dit seizoen verbaasde hij de spelers door de manier waarop hij met hen communiceerde: open en duidelijk. Hij nam iedereen apart omdat hij echt wilde weten wat er in de groep leeft. Tenminste, tot nu toe. Of dat zo blijft, valt af te wachten: Kompany is overtuigd van zijn gelijk.
Onder een vergrootglas
Zeker in de Duitse media is het scepticisme over de aanstelling van Vincent Kompany nog niet geweken. Van hogerhand wordt wel gezegd dat de voormalige Rode Duivel al veel langer op de radar van de club stond, maar dat lijkt erg onwaarschijnlijk. Bayern praatte in een periode van twee maanden met vijf trainers en probeerde na alle afzeggingen de coach van vorig seizoen, Thomas Tuchel, te overhalen om te blijven, nadat die eerder te horen had gekregen dat zijn contract niet zou worden verlengd. Ruim de helft van de spelersgroep wilde met Tuchel doorgaan. Maar toen hij weigerde, kwam de club bij Vincent Kompany terecht, die voordien met Burnley was gedegradeerd. Dat drukte meteen een stempel op hem. De invloedrijke sensatiekrant Bild noemde Kompany ‘Der Abstiegstrainer’.
Kompany komt bij Bayern München in een totaal andere wereld terecht. Toen hij voor de eerste keer op het trainingscentrum van de club verscheen, in een buitenwijk van München, stond de dag nadien een foto in Bild waarop Kompany in zijn auto stapte. Om 13.11 uur, zo stond erbij, verliet hij op die eerste werkdag de club. Alsof het wereldnieuws was. Alles wat bij Bayern gebeurt, wordt geregistreerd. De macht van de boulevardpers is er buitenproportioneel, ze moet en zal gevoed worden met verhalen. Ook door de trainer. Anders wordt die al snel als saai neergezet.
Bij Bayern wordt alles wat je zegt meteen uitvergroot. Dat wordt wennen voor Kompany.
Ook daar zal Kompany aan moeten wennen: veel praten met de media heeft hij nooit gedaan. En bij Bayern wordt alles wat je zegt meteen uitvergroot. Toen Kompany nog maar voorzichtig te kennen gaf dat wat hem betreft de Nederlandse verdediger Matthijs de Ligt mag vertrekken, volgde er vanuit een paar supportersverenigingen meteen een storm van protest. Intussen tekende De Ligt bij Manchester United.
Op zijn allereerste persconferentie bleef Kompany wijselijk op de vlakte, over spelers wenste hij helemaal niet te praten. Wel bleek hij uitermate goedgehumeurd. Hij wil de kans die hem wordt gegeven met beide handen grijpen, is hongerig naar succes en straalt op training veel plezier uit. Hij corrigeert vaak, maar doet dat nooit op een belerende toon. Er verscheen zelfs al eens een drone boven het oefencentrum die de trainingen vanuit vogelperspectief filmde, zodat alles beter geanalyseerd kan worden. In Duitsland wisten ze niet wat ze zagen, al gebruikte Kompany dat soort hulpmiddelen in het verleden wel meer. Bovendien is hij uitermate goed omringd. Toen hij zijn eerste officiële training gaf, toen nog zonder de internationals, stonden er naast hem nog veertien trainers en verzorgers op het veld. Dat was bijna evenveel als de achttien spelers die zich voor de oefensessie hadden aangemeld. Opvallend: Kompany had al eerder met een deel van de staf gewerkt, onder wie een jeugdvriend die instaat voor de organisatie.
Geld over de balk
Bayern München is een instituut, maar tegelijk is het ook een complexe club. Ein Katastrophenverein, zoals een Duitse journalist het ooit omschreef. Er heerst op alle niveaus onenigheid over de manier waarop de club de laatste jaren werd bestuurd. Veel heeft te maken met de vorige sportdirecteur, de Bosniër Hasan Salihamidzic. Die kreeg lang een vrijgeleide om aankopen te doen en contracten af te sluiten. Dat gebeurde vooral in de periode dat de vroegere voorzitter, Uli Hoeness, wegens belastingontduiking in de gevangenis zat.
Salihamidzic gooide het geld over de balk. Bayern staat qua loonvolume voor spelers op de derde plaats in Europa, alleen Real Madrid en Manchester City geven nog meer uit aan salarissen. Zo groeiden er bij Bayern scheefgetrokken situaties: op een omzet van bijna 1 miljard euro gaat er 300 miljoen naar de spelers. International Joshua Kimmich, bijvoorbeeld, zeker geen wereldtopper, verdient 19 miljoen euro per jaar. Nogal wat trainers werden de afgelopen jaren voortijdig ontslagen. Alleen de afvloeiing van de laatste drie kostte de club zo’n 95 miljoen euro.
Op een omzet van bijna 1 miljard euro gaat er 300 miljoen naar de spelers.
Misschien kan Vincent Kompany daardoor op wat meer krediet rekenen. De nieuwe sportdirecteur, Max Eberl, nog maar sinds 1 maart in dienst, noemt hem een gretige trainer met wie de club lang hoopt samen te werken. Kompany moet voor nieuwe impulsen zorgen en zal, zo wordt opvallend vaak herhaald, de volle steun genieten. Een nieuwe miscast zou de club alleen maar schade berokkenen.
Het geduld met Kompany kan daardoor iets groter zijn, maar eindeloos zal het niet zijn. Vooral niet omdat de vroegere voorzitter, Uli Hoeness, in crisissituaties nogal impulsief en koleriek kan reageren. Hoeness heeft geen uitvoerende functie meer bij Bayern, maar beslist samen met de voormalige ceo Karl-Heinz Rummenigge alles. Alle anderen zijn uitvoerders die aan hen moeten rapporteren. Intern is niet iedereen daar blij mee. Het maakt van Bayern München een kille club die zeker in Duitsland niet overal even populair is. Ook al niet omdat de macht van het geld irriteert en bestuurders vaak met een zekere dedain praten.
Imago boven alles
Nochtans hecht de Duitse recordkampioen bijzonder veel belang aan zijn imago. Het is een op succes geprogrammeerde club. In de trofeeënkast staan 33 titels en 20 bekers. En vooral ook 3 overwinningen in de Champions League en 3 in de Europacup voor Landskampioenen, de voorloper van het kampioenenbal.
Maar Bayern wil zich ook naar buiten goed verkopen, zeker ten aanzien van de internationale media. Ooit nodigde het op eigen kosten 190 journalisten uit 16 landen uit die een inkijk kregen in de werking van de club. Dat past in een wereldwijde marketingstrategie. De persmensen kregen vooraf een uitgebreid ontbijt, inclusief de Beierse Weisswurst. ‘Iedereen moet zich goed voelen bij ons’, sprak de toenmalige perschef Marcus Hörwick ter begroeting. Er stond onder meer een interview met speler Thomas Müller op het programma, en toen die twee minuten te laat kwam werd hij door Hörwick openlijk terechtgewezen: dat past niet in het beeld dat Bayern wil ophangen. Iedereen moet op het kompas van de club varen.
Dat er zo veel trainers waren die voor deze job bedankten, zal wel geen toeval zijn.
Vandaar ook dat trainers goed worden begeleid. Het zijn ambassadeurs van de club. Verbale uitschuivers worden niet getolereerd. Kompany, die zowel bij Anderlecht als bij Burnley een soort alleenheerser was, zal daaraan moeten wennen. Veel ex-trainers vinden dat die controle wel heel ver gaat. Dat er zo veel waren die voor deze job bedankten, zal wel geen toeval zijn. Ze weten dat het niet makkelijk is om in dat wespennest te overleven.
Gezworen gemeenschap
Zoals voor alle trainers zal voor Kompany alleen het resultaat doorslaggevend zijn. Hij kreeg veel lof vanwege zijn verfrissende manier van trainen en het dominante en op balbezit afgestemde voetbal dat hij propageert. Dat zit in het DNA van de club. Alleen goot Kompany daar een andere saus overheen en wordt er heel snel op de helft van de tegenstander gejaagd. Voor de spelers is die vorm van agressieve pressing, het spelen tegen de bal, nieuw. Ze moeten zich nog aanpassen aan die nieuwe stijl maar pikken hem snel op, zoals bleek in een met 2-1 gewonnen vriendschappelijke wedstrijd tegen Tottenham die Bayern tijdens een trip naar Zuid-Korea afwerkte. Met zijn spelwijze heeft Kompany alvast goede punten gescoord. Te lang, zo vinden ervaren volgers, heeft Bayern op dezelfde manier gevoetbald.
Een probleem voor Kompany zal wel zijn dat hij zo snel mogelijk een ploeg moet kunnen vormen. De huidige selectiegroep is nog niet compleet, het is daarop wachten tot de transferperiode op 6 september afsluit. Er is wel de aanwerving van de Portugese international João Palhinha, de verdedigende middenvelder werd voor 49 miljoen euro bij het Engelse Fulham weggehaald. Maar andere grote aankopen wil Bayern, nochtans schuldenvrij, alleen doen als er spelers worden verkocht.
Spelers kunnen zich elders niet snel verbeteren. De meesten zijn vooral met zichzelf bezig.
Dat is niet simpel. Spelers worden goed betaald en kunnen zich elders niet snel verbeteren. Daardoor hangt er een wat aparte sfeer in de groep. De meesten zijn vooral met zichzelf bezig. Dat zorgde vorig seizoen voor een gebrek aan hiërarchie en leiding in de kleedkamer. Onder een nieuwe trainer waait er wat dat betreft altijd een nieuwe wind. Maar Kompany zal er op termijn over moeten waken dat het individuele belang niet boven het collectief gaat, en dat er genoeg energie en samenhorigheid in de ploeg zit. Bayern, zo valt van hogerhand te horen, moet vooral weer een gezworen gemeenschap worden. Geen gemakkelijke opgave in een club waarin er nogal wat kapitaal op de bank zit. Vooral in het middenveld dreigt er een hevige concurrentiestrijd los te barsten.
Schuchtere jongen
Vincent Kompany staat voor een grote uitdaging. Hij oogt onbevangen en concentreert zich helemaal op zijn werk, in de wetenschap dat hij daarop zal worden afgerekend. Met gerommel in de marge houdt hij zich niet bezig. Duitse media vinden hem in de omgang zelfs schuchter, een beeld dat we van hem niet kennen.
Zaterdag begint er in de Bundesliga een nieuw seizoen. Bayern speelt een dag later -zondag – een lastige uitwedstrijd op VfL Wolfsburg, de daaropvolgende week is er dan de eerste thuismatch tegen SC Freiburg. Voor 75.000 toeschouwers in de Allianz Arena, die al jaren voor iedere competitiewedstrijd uitverkocht is. Bayern wil absoluut kampioen worden nadat het vorig seizoen pas derde was geëindigd en werd overvleugeld door Bayer Leverkusen. Ook Europees wil het weer een rol van betekenis spelen.
Kompany kan met dit spelersmateriaal moeilijk slechter doen dan vorig seizoen. Dat hij de job aannam, is dan ook meer een unieke kans dan een risico. Hij kan in dit vak op zoek gaan naar zijn grenzen. Het voorbehoud over zijn aanstelling zal snel verdwijnen als de resultaten er zijn. Al is er niet veel nodig voor er in München een crisis uitbreekt. In volle voorbereiding op het nieuwe seizoen wezen journalisten er al op dat het contract van de trainer van Bayer Leverkusen, Xabi Alonso, in de zomer van 2025 afloopt. De Spanjaard, een ex-speler van Bayern, was de eerste kandidaat om de nieuwe trainer te worden. Ook Jürgen Klopp, zo wordt aangehaald, zal dan na een sabbatjaar vrij zijn. En ook de overeenkomst van Pep Guardiola, die Kompany bij zijn ex-club aanprees, loopt dan af bij Manchester City.
Ideale trainers om Bayern weer in de markt te zetten. Tenzij Vincent Kompany toont dat daar geen enkele aanleiding voor is. En er voor de club en voor hem een nieuw hoofdstuk is begonnen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
